Các thể thơ hiện đại được sử dụng rất nhiều trong thơ ca Việt Nam. Bởi nó có ưu điểm là dễ liên tưởng, dễ đi vào lòng người đọc. Và cũng “tự do” hơn trong việc chuyển tải cảm xúc của mình. Đây là điều khó có thể tìm thấy được trong một số thể thơ khác, cụ thể là thơ Đường luật, bởi nó cần phải tuân thủ các phần niêm luật chặt chẽ. Một số thể thơ hiện đại như: năm chữ, bảy chữ, tám chữ, hỗn hợp, tự do. Vì vậy hãy cùng chúng tôi tìm hiểu các dấu hiệu đặc trưng của các thể thơ hiện đại này bạn nhé!
Thơ năm chữ
Trong các thể thơ hiện đại thơ năm chữ (thơ ngũ ngôn) được đánh giá là khá phổ biến. Và cũng đã có nhiều bài thơ được viết với thể thơ này rất được bạn đọc yêu thích. Điều này cũng làm nên tên tuổi của nhiều nhà thơ.
Với thể thơ này cũng có cách gieo vần và âm điệu khá giống với thể thơ 4 chữ. Tức là nếu chữ thứ hai trong câu là thanh bằng thì chữ thứ 4 trong câu là thanh trắc và ngược lại. Còn về phần gieo vần của thể thơ này cũng phổ biến với hai cách là gieo vần ôm và gieo vần tréo. Cụ thể:
Vần ôm
x B x T x (v1)
x T x B x (v2)
x B x T x (v2)
x T x B x (v1)
Vần chéo
x B x T x (v1)
x T x B x (v2)
x B x T x (v1)
x T x B x (v2)
Chim ngoài cửa sổ
Mổ tiếng võng kêu
Thơ 6 chữ
Thơ 6 chữ cũng được một số nhà thơ hiện đại sử dụng. Ở mỗi câu thơ ta có thể thấy cần phải tuân thủ luật thơ. Túc là ở chữ thứ 3 là thanh bằng thì chữ thứ 6 phải là thanh trắc và ngược lại. Còn về phần vần thì có hai loại vần chủ yếu là vần chéo và vần ôm. Cụ thể.
Vần chéo
Quê hương là gì hở mẹ
Mà cô giáo dạy phải yêu
Quê hương là gì hở mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều
Vần ôm
Xuân hồng có chàng tới hỏi:
— Em thơ, chị đẹp em đâu?
— Chị tôi tóc xõa ngang đầu
Đi bắt bướm vàng ngoài nội
Thơ 7 chữ
Chắc hẳn bạn đã không còn xa lạ với thể thơi thất ngôn tứ tuyệt trong thơ Đường đúng không nào? Với thể thơ 7 chữ – một trong những thể thơ hiện đại nhưng nó vẫn còn mang âm hưởng luật của thể thơ đường. Chính vì vậy cũng có hai loại vần là vần bằng và vần trắc.
Vần bằng
0 B 0 T 0 B B
0 T 0 B O T B
0 T 0 B 0 T T
0 B 0 T 0 B B
Quanh năm buôn bán ở mom sông
Nuôi đủ năm con với một chồng
Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông
Vần trắc
0 T 0 B 0 T B
0 B 0 T 0 B B
0 B 0 Y 0 B T
0 T 0 B 0 T B
Ta về cúi mái đầu sương điểm
Nghe nặng từ tâm lượng đất trời
Cảm ơn hoa đã vì ta nở
Thế giới vui từ mỗi lẻ loi
Thơ 8 chữ
Với thể thơ 8 chữ ta có thể thấy rằng, chữ cuối của bài thơ có vần trắc thì chữ thứ 3 sẽ là vần trắc, chữ thú 5, 6 là vần bằng. Còn nếu trường hợp chữ cuối có vần bằng thì chữ thứ 3 là vần bằng và chữ thứ 5, 6 là vần trắc. Tuy nhiên nhiều lúc không như thế
Với loại thể thơ hiện đại này cách gieo vần cũng khá đơn giản. Để tạo thêm âm điệu cho câu thơ, một số nhà thơ thường gieo vần chữ thứ 8 ở câu trên với chữ thứ 5 hoặc thứ 6 ở câu dưới.
Vần tiếp
Em cứ hẹn nhưng em đừng đến nhé,
Tôi sẽ trách — cố nhiên — nhưng rất nhẹ;
Nếu trót đi, em hãy gắng quay về,
Tình mất vui lúc đã vẹn câu thề
Đời chỉ đẹp những khi còn dang dở.
Thơ viết đừng xong, thuyền trôi chớ đỗ,
Cho nghìn sau… lơ lửng… với nghìn xưa…
Vần chéo
Trong ánh nắng hạt sương dần nhẹ bỗng
Rồi tan vào thoáng đãng trời xanh
Cánh hoa mỏng rập rờn với gió
Có nhớ về hạt sương sớm long lanh?
Vần ôm
Đêm Trường Sơn. Lá với nước rầm rì
Hơi đá lạnh nép mái nhà nghe ngóng
Chúng tôi ngồi xòe tay trên lửa nóng
Máu bàn tay mang hơi lửa vào tim
Thơ tự do hiện đại
Đây là một thể thơ được sử dụng phổ biến nhất trong phong cách sáng tác thơ văn. Bơi nó có những ưu điểm của mình. Dưới đây chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn chi tiết về mặt hình thức và nội dung của thể thơ tự do.
Về mặt hình thức
Điều đầu tiên và dễ thấy nhất đối với thể thơ này chính là só chữ trong một câu không hạn định. Cũng có thể chỉ một vài từ và cũng có thể trên chục từ. Tiếp theo số câu cũng không hạn định và cũng không nhất thiết phải chia thành 4 câu như cũ. Bên cạnh đó cũng không cần phải tuân thủ niêm, luật, đối, vần… Điều này tạo được sự tự do và đơn giản hơn trong việc chuyển tải thông điệp mà tác giả muốn gửi gớm.
Về mặt nội dung
Nội dung của các sáng tác thơ tự do đơn giản và có thể lụa chọn các cách dùng từ mới mẻ, cách tân. đọc những bài thơ này ta sẽ cảm nhận được những hàm ý hay và độc đáo, không mang tính sáo mòn. Và bất cứ đề tài nào cũng có thể viết được với thể thơ hiện đại này.
Mưa
Mưa
Ù ù như xay lúa
Lộp bộp
Lộp bộp…
Rơi
Rơi…
Đất trời
Mù trắng nước
Mưa chéo mặt sân
Sủi bọt
Cóc nhảy chồm chồm
Chó sủa
Cây lá hả hê
Bố em đi cày về
Đội sấm
Đội chớp
Đội cả trời mưa…
Các thể thơ hiện đại chịu ảnh hưởng từ thơ Pháp và sự đổi mới luật thơ cũ. Bởi vì không bó buộc quá chặt chẽ về phần niêm luật nên khá đơn giản trong việc bày tỏ cảm xúc của mình. Chính vì vậy các thể thơ hiện đại chiếm một phần lớn trong danh sách các sáng tác thơ của nước ta hiện nay. Sự đơn giản này đã giúp cho người đọc dễ dàng hơn trong việc cảm nhận thơ ca cũng như bạn cũng có thể sáng tác cho mình những bài thơ hay.
Theo Thuvientho.com