Hoàng Trung Thông Cùng Kho Tàng Thơ Ấn Tượng Phần 3

Nhà Thơ Hoàng Trung Thông là một cây bút tiên phong cho sự xuất hiện của những nhà thơ thời kì kháng chiến. Với khả năng thiên phú của mình mà ông đã sở hữu một kho tàng thơ lớn, góp phần không nhỏ cho sự phát triển văn học Việt Nam. Những bài thơ thấm đượm tình cảm của ông luôn đánh thức nguồn cảm hứng của những người yêu thơ ca

Với lời lẽ mộc mạc, da diết của bài thơ đã gợi cho chúng ta cảm xúc bồi hồi xúc động. Những bài thơ như tiếng lòng của ông về nỗi niềm về quê hương, đất nước kèm theo đó là sự thừa nhận sự đổi thay của đất nước mình

Ở bài viết trước Hoàng Trung Thông Cùng Kho Tàng Thơ Ấn Tượng Phần 2 đã được nhiều bạn đọc yêu mến. Hôm nay không để các bạn phải chờ lâu thêm nữa, mời các bạn đón xem phần 3 ngay bây giờ. Đừng bỏ lỡ nhé!

Bài thơ báng súng

Ta lại viết bài thơ trên báng súng

Con lớn lên đang viết tiếp thay cha

Người đứng dậy viết tiếp người ngã xuống

Người hôm nay viết tiếp người hôm qua.

Thơ chiền đấu giục giã lòng chiến sĩ

Miền Nam ơi chưa thể nghỉ bàn tay

Ta quyết liệt trên tuyến đầu chống Mỹ

Như năm xưa anh dũng bắn đầu Tây.

Ta đâu có thích gì máu đổ

Thích gì nghe đạn nổ bom rơi

Ta chiến đấu vì không cam cúi cổ

Không khom lưng cho giặc Mỹ chém ngang người.

Hai mươi năm chưa hề im tiếng súng

Đây nước sôi lửa bỏng đất miền Nam

Đất anh dũng nuôi lớn người anh dũng

Ôi Trường sơn ôi Cửu Long giang

Rừng Điện Biên tiếng pháo gầm chưa dứt

Nghe hôm nay ấp Bắc trời rung

Ta sẽ đánh cho quân thù tan xác

Như lá vàng tan tác dưới bàn chân.

Súng đã quyết trả lời với súng

Mũi chông tre quyết chống mũi giày đinh.

Ta chiến đấu vì ta tha thiết sống

Hỡi ai tin giặc Mỹ muốn hòa bình.

Hòa bình Mỹ: moi gan em nhỏ

Thiêu sống con, cắt cổ mẹ cha

Hòa bình Mỹ: phá rừng đốt lúa

Bom na-pan giội lửa mái nhà.

Ta nếm đủ thứ “hòa bình chó sói”

Nên rừng tre đã hóa mũi tầm vông

Nên ngọn gió đã hóa thành bão nổi

Cả miền Nam đã hóa một hầm chông.

Ta lại viết bài thơ trên báng súng

Hai mươi năm súng kết cùng thơ

Thơ ta thét tiếng kêu căm giận

Súng ta cầm giữ lấy ước mơ

Đi đi lên tay ghì chặt súng

Đi đi lên giải phóng miền Nam!

Trên đỉnh núi tung bay cờ chiến thắng

Cờ ta bay như lửa đỏ xóm làng.

Bên bờ sông Đơnhiep

Nắng sớm đã về trong gió lạnh

Mùa xuân đến thắm với môi người

Rừng cây bừng dậy đâm chồi mạnh

Bát ngát sông dài sóng cuộn trôi.

Hãy trôi đi! Hỡi sông Đơ-nhi-ep

Cho ta thả xuống một dòng thơ

Hãy chở hồn ta ra biển biếc

Về quê ta nơi lửa cháy hai bờ.

Ôi quê ta, quê của mùa xuân

Nơi xa xôi ta nghe tiếng rất gần

Tiếng sông núi cỏ cây trong lửa đỏ

Tiếng tim người, tiếng những bước chân…

Cái rét Nga

Cái rét nào hơn cái rét Nga?

Muôn dặm băng dày tuyết phủ xa

Ta chạy tung tăng đùa với tuyết

Tuyết vờn trong gió đến hôn ta.

Cấy

Đã bước vào vụ chiêm

Gió mùa run trong lá

Gió thổi se chân mạ

Đất ải bừa thâu đêm

Nâng từng giảnh mạ lên

Ngửa bàn tay cấy xuống

Cả nỗi hận tình thương

Cùng cấy sâu vào ruộng

Cấy ngay đầu hố bom

Cấy bên tầm đạn bắn

Hàng sông với hàng con

vẫn chạy dài ngay ngắn.

Tiếng mùa đang giục giã

Gió thổi lạnh đồng chiêm

Cắm tay vào buốt giá

Cấy cả ngày cả đêm.

Hỡi quân gây tội ác

Bom đạn bay mặc bay!

Cấy trên đồng hợp tác

Không một người run tay.

Đêm Vằn Chải

Đêm Vằn-chải trời đầy sao

Sương giăng mờ đỉnh cao

Mát lạnh từng hơi gió.

Nhà khuya bếp đỏ

Ấm trà chuyên ngạt ngào.

Chủ tịch Vàng Xéo Hòa

Giọng đều đều chậm rãi

Kể tôi nghe Vằn-chải quê anh

Chị Hòa ngồi gỡ sợi lanh

Tay thoăn thoắt, nửa mình trong bóng tối.

Chén trà đậm đêm khuya tỏa khói.

Câu chuyện càng đầm ấm tình thân:

Đây ngày xưa đất bằng không đủ đặt bàn chân

Chết phải nằm trên đá

Nay đất rộng người đông, lúa sây bông, đào trĩu quả

Bắp ngô to bằng bấp chân người

Bản Mèo hợp tác lại rồi

Có phỉ ta quét phỉ

Mỹ đến ta diệt Mỹ

Núi cao chí khí càng cao…

Gió đêm thổi động những vì sao

Lá đào reo xào xạc;

Điệu dân ca chị Hòa cao giọng hát

Những tiếng buông gần bắt tiếng rơi xa

Những tiếng trầm trầm hòa tiếng ngân nga

Những tiếng nghẹn ngào như lệ rỏ

Những tiếng mơ màng như thoảng gió

Thấp thoáng hình cô gái cuốc trên nương

Bà mẹ địu con lên dốc mờ sương

Những tiếng hát như kéo dài ra mãi

Với nỗi vui mừng với niềm tê tái.

Tôi ngồi nghe rung động trái tim

Bỗng lặng im, tất cả lặng im,

Cả tiếng gió, cả trời sao bát ngát

Như cùng trút vào trong tiếng hát.

Ôi khúc này hát nhắc lại đời xưa

Cuộc sóng mây mù đường nắng mưa:

Khúc này hát nhớ công ơn Đảng

Đời đã đổi rồi trời đã sáng.

Khúc này hát tặng đến miền Nam

Vững chãi thành đồng, đánh giỏi giang.

Khúc này hát tặng cho ai nữa?

Má chị ửng hồng bên ánh lửa

Bàn tay thoăn thoắt trên sợi lanh

Chị hết nhìn tôi lại ngó anh

Đêm sâu lửa tắt, lời chưa tắt

Tiếng hát đã ngừng, tình chẳng dứt.

Tôi bâng khuâng nâng chén trà…

Quá khuya trời trở gió

Mưa rơi trên mái nhà

Trong tàu tiếng ngựa hí

Chuông bò khua ngân nga

Mưa tạnh trời chưa sáng

Đã o o tiếng gà…

Một đêm Vằn-chải nằm thao thức

Ôi vấn vương hoài những khúc ca.

Đến Diên An

Bao đường đi đến thăm Diên An

Tôi đến, con đường từ Việt Nam

Tôi muốn quay nhìn về lịch sử

Sau bao gió bụi của thời gian…

Kia Dương-gia-lĩnh, đây Vườn táo

Cuồn cuộn sông Diên nước đổ về

Lắng nghe tình bạn Diên An cũ

Ấm lạnh nhà hang súng với kê

Hai lão hồng quân ngồi kể chuyện

Cuộc Trường Chinh như mới ngày qua

Tuyết sơn gió táp kề vai bước

Đồng chí tình thân hơn ruột rà.

Không có lầu cao không nệm ấm

Ngủ bên yên ngựa, gối lên nhau

Hỏi ai nhớ đánh bao nhiêu trận

Vượt mấy đèo cao mẩy suối sâu?

Ra đi từ thưở tóc còn xanh

Mà đến bây giờ đầu tuyết phủ

Trải bao gian khổ mẩy hy sinh

Tên núi tên sông thành lịch sử.

Nhớ chăng đồng chí Diên An cũ?

Ấm lạnh nhà hang súng với kê

Nhớ chăng Vườn táo, Dương-gia-lĩnh?

Vó ngựa mang tin thắng trận về.

Ôi dòng sông trôi như thời gian

Một vùng đổi mới đất Diên An

Bỗng nghe tiếng hát ngang sườn núi

Tôi ngửng nhìn lên Bảo-tháp-san.

Lên tháp Đại Nhạn ngày mưa

Trèo lên ngọn tháp ngang trời

Mưa bay mù mịt trong ngoài Tây An;

Không nhìn thấy núi Chung Nam

Dưới chân mơn mởn ngút ngàn liễu xanh

Mưa bay khói phủ mặt thành

Hỏi sông Kinh, Vị chảy quanh nơi nào?

Đi lên mỗi bước mỗi cao

Cả ta với tháp lẩn vào trong mây;

Bao người xưa đã tới đây

Câu thơ cảm khải tới nay vẫn còn

Nghe trong gió thổi mưa dồn

Niềm đau Đỗ Phủ nỗi buồn Sầm Tham

Ngựa thồ

Ngựa thồ ơi ngựa thồ

Vượt đèo cao dốc thẳm

Mang muối, vải, lúa, ngô

Hàng đầy, lưng có nặng?

Xa vang tiếng ngựa hí

Nhạc ngựa reo về đâu?

Lên Sang-phùng gió lộng

Về đèo giăng Lũng-thầu.

Trăm nẻo đường vùng cao

Nơi nào không bóng ngựa?

Những đêm lạnh trời sao

Những trưa hè gió lửa.

Tên ngựa liền với núi

Tên ngựa liền với đường

Tên ngựa liền với suối

Tên ngựa liền với nương.

Đẹp những hình ngựa ô

Trên Mã-lé, Mã-xồ

Đẹp những hình ngựa bạch

Đỉnh mây Caọ-mã-pờ.

Phù-mã-thai lởm chởm

Xuống đèo ngựa trụy thai

Chon von đường Thẩm-mã

Ngựa tuột lăn hang dài…

Thương lắm ngựa thồ ơi

Trên đèo cao chở nặng

Mình mẩy đẫm mồ hôi

Phì phò thở bọt trắng.

Ôi ngựa thồ ngựa thồ

Con thuyền trên đỉnh núi

Sóng đá dù nháp nhô

Thuyền vẫn băng băng tới.

Ngựa thồ có biết chăng

Trên đường ra mặt trận

Trâu giờ cũng thồ xăng

Voi cũng đi thồ súng

Ngựa thồ ơi ngựa thồ

Cùng người đi chiền đấu

Ngựa quản gì đói no

Xông pha trong lửa máu.

Lần đầu ta với ngựa

Kết mối duyên đường dài

Thôi gắng lên, lát nữa

Cùng ta qua Cổng trời.

Qua mộ Bạch Cư Dị

Nghìn năm sóng gió bên sông Lạc

Nghe sương rơi thánh thót giọt tỳ bà

Khúc Trường hận trong lòng tôi vẫn hát

Tiếc con tàu thời đại phải đi xa

Thơ cho con

Năm xưa Tây càn về

Mẹ cõng chị con đi

Đường rừng dốc đá

Gió rét mưa bay đêm dày tháng giá

Tiếng súng thù nổ dội bên tai.

Năm nay xé rách chân trời

Máy bay giặc Mỹ dền gieo bom đạn

Mẹ dắt con đi đường dài sơ tán

Nam-hà, Hà-bắc, Hà-tây

Con đi

bóng nhỏ

chân gầy

Đôi mắt nhìn ngơ ngác.

Sóng lúa nhấp nhô, đồng ngô xào xạc

Đầm sen trong vắt thẳng tắp bờ đê.

Những bước chân trâu chậm rãi nặng nề

Hàng vải nhãn quả sum sê tay với tới.

Con đã sống những đêm hè gió thổi

Ngắm ông trăng chạy giữa hai hàng cau

Những đêm đông sương thẩm mái đầu

Ổ rơm quây tròn con với mẹ.

Con đã sống giữa trăm tình nghìn nghĩa

Đẵn mía già, quả chuối ngọt, củ khoai non

Tim đồng bào ấp ủ trái tim con

Con phải biết giữ lầy tình nghĩa đó.

Con đi sớm chiều sương gió

Chưa bằng ai mưa nắng nhọc nhằn

Đổ mồ hôi làm hạt gạo con ăn

Đồ máu giữ cho con tròn hạnh phúc.

Con ơi! Tiếng gì như phản lực

Ra hầm trú ẩn đi thôi!

Chao! Con cũng đã quen rồi

Quen cả tiếng bom rơi đạn nổ

Quen tiếng rú điên cuồng máy bay chúng nó

Quen tiếng gầm kiêu hãnh máy bay ta

Một trái tim lên bồn lên ba

Cũng đã biết yêu thương căm giận.

Thương những lúc con ngồi tha thẩn

Hát bài “Bé bé bàng bông”

Chiều chiều ngước mắt trông

Như có niềm mong nhớ.

Yêu những lúc con cầm súng gỗ

Đầu đội mũ rơm vàng

Dáng đi quắc thước đường hoàng

Tập làm anh bộ đội.

Con đang sống những ngày bão nổi

Súng diệt thù lay động cả trời đêm

Lớn lên! Con hỡi! Lớn lên.

Chân bước mạnh giữa dòng người chiến đấu.

Đánh cá đèn

Đêm tối biển ngủ yên

Bỗng bừng lên sáng rực

Như thành phố lên đèn

Biển khơi vừa tỉnh giấc

Át cả một trời sao

Ánh đèn trùm mặt biển

Đèn soi đường cá vào

Lưới giăng chờ cá đến

Biển cùng người thức suốt đêm thâu

Đợi cá say đèn khép lưới sâu

Đảo và thuyền

Hàng nghìn thuyền dương buồm ra biển

Cánh buồm nâu bay giữa trời cao

Hàng nghìn đảo nhấp nhô ẩn hiện

Che chở thuyền trong vòng tay khát khao

Đảo xô tới đẩy cho thuyền chạy

Thuyền vươn vai kéo đảo cùng đi

Ôi Hạ Long, giữa bình minh biển trời lộng lẫy

Đảo, thuyền trôi trong cảnh sắc diệu kỳ.

Mát

Uống nước dừa xiêm dưới gốc dừa

Bóng cây trùm mát Rạch Bà Đưa

Mát bàn tay má như lòng má

Thêm mát lòng con lúc giữa trưa

Những chiều thứ bảy

Những chiều thứ bảy thủ đô

Từng đoàn xe vun vút ra ngoại ô

Thồ gạo, củi và thồ tất thảy.

Tôi đi theo dòng người tuôn chảy

Như dòng sông xanh thắm hẹn hò.

Ôi những chiều thứ bảy, những chiều

Người thân yêu tìm đến người thân yêu

Dưới mái dạ những xóm làng sơ tán

Hương lúa đồng còn vương nồng khói đạn

Những đoàn xe nòng pháo xé hoàng hôn

Những hàng cây nghiêng ngả bồn chồn

Phủ bóng xuống những dãy dài tên lửa

Những hố bom khoét sâu trên ruộng lúa

Bên con sông bình thản nước trôi êm…

Tôi đi trên lối thuộc đường quen

Chiếc xe đạp lao vào trong bóng tối

Nơi thấp thoáng bóng ai đón đợi

Những chiếc hôn nóng hổi dưới trời khuya

Không gian như dạn nứt những chia lìa

Bỗng gắn lại trong giờ phút ấy

Phút gặp gỡ những chiều thứ bảy

Sau đợi chờ phấp phổng mấy yêu thương.

Thu Sa Pa

Gió rét chớm về đào mận hết

Người Mèo xuống phố bán dâu da

Sa Pa một góc trời thu đẹp

Rừng sa mu đứng gọi mù sa

Chỉ thích nhìn mắt anh

Anh hỏi em

Sao thơ anh em chẳng đọc

Em trả lời:

Em có đọc ai bao giờ

Nữa là đọc thơ…

Thơ anh em không thích

Em thích nhìn mắt anh

Như nhìn màu trời xanh

Em chỉ thích đọc anh khi anh ngủ

Trong giấc mơ ngon lành

Chiều mưa bản Piệc

Chiều hôm rả rích trận mưa rừng

Những tiếng xa gần gợi nhớ nhung

Dãy núi Pù Li mây phủ ngọn

Tôi nhìn trời xa mưa mênh mông.

Hơi lạnh lại về trong mưa rơi

Chiều mưa miền núi rét run người

Em bé người Tày mắt mở sáng

Ngơ ngác nhìn tôi. Tôi ngó trời.

Suối lũ ngày mai đường khó khăn

Tôi nhìn mưa rơi, lòng đăm đăm

Bỗng nhiên em lắc tay tôi mạnh

Trỏ bếp than hồng, không nói năng.

Ôi yêu em quá, em Tày ơi!

Em ở rừng sâu anh dưới xuôi

Mưa rừng có lạnh lòng không lạnh

Đôi mắt em kia đủ ầm rồi.

Đến Cổng Trời

Ta đến, Cổng Trời đà rộng mở

Ta lên ngang với những tầng mây

Ta lên cao nữa lên cao quá

Chợt tưởng như mình có cánh bay

Ta không cưỡi gió mà trông xuống

Ta lẫn vào trong ngô lúa đi

Ta leo bực đá, leo chân ruộng

Ôi giọt mồ hôi! Ta nghĩ gì

Nghĩ đến mẹ già đang địu củi

Đến anh mang lù-cở lên nương

Đến cô gái hứng từng giọi suối

Đến đàn em vượt núi đến trường

Ôi nơi hùng vĩ nơi thơ mộng

Và cũng là nơi đầy gió mây

Nơi ngô với đá giành nhau sống

Nơi thoảng mùi lan theo gió bay

Đây muôn đỉnh núi dựng cheo leo

Cao như nghĩa khí của người Mèo

Ôi ai cưỡi ngựa phi lên núi

Tôi ngẩn ngơ hoài đứng ngó theo

Ngày xuân

Ngày xuân chúng ta đi

Gió lạnh lùa trên phố

Tóc xoã mềm vai em

Đoá hồng nhung mới nở

Một chút mưa rơi êm

Như nước mắt tuổi trẻ

Chóng giận và chóng quên

Khóc rồi cười cứ thế

Ngày xuân ta trảy hội

Bên cây lá thầm thì

Em lắng lời cây nói

Anh lắng bước em đi

Bên bờ Vitsla

Lầu cũ nghiêng mình soi ánh nắng

Hàng dương mơn mởn vút trời xuân

Dòng sông chớ biếc về xa thẳm

Câu hát yêu đời theo gió ngân

Dĩ vãng lùi dần trong bóng lặng

Như dòng sông biếc trôi còn trôi

Phố đỏ vươn dài đôi cánh rộng

Theo sông, vươn mãi với tay người

Ôi Vitsla dòng sông tỏa nắng

Dù một giờ lặng ngắm bên sông

Tôi đếm đủ, đau thương anh dũng

Trên mặt anh, giờ sáng gương trong.

Mùa nhớ

Nắng vừa đổ lửa trên hàng phượng

Ve gọi vào mùa gặt lúa chiêm

Đồng ruộng hôm qua còn trải biếc

Hôm nay ai vẽ sắc vàng lên.

Bao nhiêu mưa gió bao sương nắng

Bao bữa mồ hồi thành suối tuôn

Cho lúa đồng ta bông trĩu nặng

Cho lòng ai thắm đượm mùi hương

Rộn vui vì nỗi mùa chiêm tốt

Mà mỗi người yêu còn cách xa

Tiếng hát đưa nhanh nghe loạt xoạt

Mơ buồn bỗng hóa giấc mơ hoa

Người xa xa có nhớ ta không

Mỗi hạt sương sa hạt lạnh lùng

Mỗi hạt lúa vàng thành hạt ấm

Tiếng ve mùa gặt gợi tình chung.

Dưới bóng hoè

Dưới gốc hoè

Trưa hè

Ta ngồi nghe

Tiếng ve

ra rả

Ôi cây hoè mùa hạ

Gió đông nam quạt vào hồn ta

Và ta yêu cuộc đời

Dẫu còn bao đớn đau, xót xa, vất vả

Cây hoè xanh thẫm lá

nở hoa vàng.

Ta ngỡ ngàng

như mình còn trẻ

Hãy im

Hãy im

Cây hoè nhé

Thổi cho mát hồn ta

Để ngày mai ta không còn được ngồi

Dưới gốc hoè

Nghe tiếng ve…

Để râu

Từ ngày tôi để râu

Tôi biết đâu

Người ta nhìn tôi kính cẩn

Và tôi cũng nhìn người ta gật gật cái đầu

– Bán trước cho ông cụ

– Với cụ thì ưu tiên

Tôi vểnh râu giả vờ ho sù sụ

“Này anh ơi, cụ được ưu tiên nhưng cụ sợ thiếu tiền”

Khó

Không có gì khổ bằng người làm thơ

Không viết ra thơ

Như một người đàn bà

Luống tuổi rồi chưa đẻ

Không gì khổ bằng người làm thơ

Viết ra những bài thơ

Như những bông hoa

Không hương không sắc

Người thiếu những câu thơ hay

Như quả tim thiếu nhiều máu đỏ

Cuộc đời thiếu những bài thơ hay

Như biển rộng cánh buồm thiếu gió

Nếu tôi chết

Nếu tôi chết

Đừng có ai

Khóc lóc làm gì

Thế là hết

Đừng có ai bi

Nằm dưới mồ

Tôi ngượng ngùng

Chỉ nhớ khúc tình si

Nếu tôi chết

Đắp điếm ngôi mồ tôi

Và anh hay chị sẽ viết

Giữ lòng trong suốt đời

Đã hơn sáu muơi tuổi

Tôi chỉ cười thôi

Đỗ Phủ đã từng nói

Nhân sinh thập cổ lai hy

Tôi sống hơn ông nhiều tuổi

Còn mơ màng chi

Tôi viết còn ít quá

Thì đi là phải đi

Ấy đó món nợ đời

Đã vay thì phải trả

Xong một cuộc đời tôi

Nghĩ bụng thì bảo dạ

Nếu tôi chết

Có ai

Đưa vòng hoa xuống mộ

Thì thôi đừng tiếc hoài.

Nhìn

Bên kia đường một người bơm xe

Bên này đường một người bét nhè

Còn tôi

không bơm xe, vá xe

không say rượu

Tôi ngẩn ngơ trông

dưới gốc hoè mát rượi

Xe có thể bơm

Rượu có thể say

Tôi một mình nhìn và nhớ bạn

Thấy đời mình bớt nỗi đắng cay.

Tứ tuyệt (I)

Ngọn mướp luồn qua cửa sổ

Vầng trăng tỏa ánh vào nhà

Người không thong thả trăng thong thả

Trăng có vầng mướp có hoa

Tứ tuyệt (II)

Tôi muốn uống rượu trong

Lại phải uống rượu đục

Chao! Sông cũng như người

Có khúc và có lúc.

Trên đây, Thuvientho.com đã tiếp nối bài viết trước Hoàng Trung Thông Cùng Kho Tàng Thơ Ấn Tượng Phần 2 bằng phần 3 hấp dẫn. Hy vọng quý độc giả hài lòng với bài viết của của chúng tôi. Thuvientho.com luôn liên tục cập nhật những bài viết hằng ngày. Hãy luôn đồng hành cùng chúng tôi để theo dõi những bài viết hay hơn nhé!

Theo Thuvientho.com