Nguyễn Quang Thiều Cùng Những Trang Thơ Đặc Sắc Phần 3

Nguyễn Quang Thiều là một gương mặt tiêu biểu cho nền văn học Việt Nam. Ông có một lối đi cách tân thơ ca độc đáo và được nhiều bạn đọc hưởng ứng và yêu thích. Những bài thơ của ông luôn tràn đầy năng lượng, niềm khát khao sống, tình yêu đối với cuộc đời

Ông đã khẳng định được ngòi bút và sự cống hiến của mình bằng những giải thưởng vô cùng danh giá về văn học nghệ thuật được nhiều người nể phục và ngưỡng mộ. Chúng ta cùng nhau cảm nhận những bài thơ của ông nhé!

Lịch sử một tấm thảm Thổ Nhĩ Kỳ

Người hướng dẫn: Được dệt thủ công bởi một người đàn bà mù Thổ Nhĩ Kỳ

Người mua: Mua lại từ một ông già da đen Cuba ở Havana năm 1986

Chủ nhân: Quà tặng của con trai tôi. Được treo trên bức tường này 21 năm.

Lúc gần sáng tiếng những cành khô gãy

Những con nai cái mùa động đực

Chủ nhân bức thảm 87 tuổi tỉnh giấc uống trà nguội

Những con nai đực ngùn ngụt

Ngôi nhà như không bao giờ mở cửa

Một bà già đi tiểu lần thứ 5, nói:

“Mẹ đau lắm”

21 năm tấm thảm không thay đổi chỗ treo

Người đàn ông 50 tuổi thường trở về và đứng

Trong ngôi nhà nửa bóng tối

Tràn ngập tấm thảm tiếng hô hoán

Và phía sau tấm thảm

Một lưỡi dao lạnh lùng đợi

Và một cái chảo sùng sục sôi

Người hướng dẫn: Những ngón tay người đàn bà mù Thổ Nhĩ Kỳ giờ bị liệt

Người mua: Ông già da đen Cuba đã tự vẫn

Chủ nhân: Tôi chỉ nhớ gương mặt con trai tôi khi nó mở bức thảm ra

Có một người lúc nào cũng rét

Đứng nhìn tấm thảm

Hai bàn chân bị đông cứng trong vũng máu

Ở chân tường

Người hướng dẫn: (đã bỏ nghề)

Người mua: Hình như không phải tấm thảm tôi đã mua

Chủ nhân: Tôi nhìn thấy những người thân đã chết chạy nấp sau những gốc cây trong tấm thảm

Linh hồn những con bò

Ra đi từ đêm

Và bây giờ, những con bò bóng tối, đã đến

Cánh đồng cuối cùng

Suốt đêm tiếng rống đàn bò

Rền rĩ những cách đồng câm lặng

Suốt đêm hơi thở đàn bò

Phả nóng như một đêm mùa hạ

Chúng đã đi hết đường cày cuối cùng

Những chiếc ách biến mất gần sáng

Dấu chân chúng đã điểm chỉ

Trên những cánh đồng thế gian

Trong ban mai đàn bò mỗi lúc vàng rực

Và tan vào ánh sáng

Những tiếng rống vọng lại

Dàn kèn đồng trong xóm đạo nhỏ

Đang tập buổi cuối cùng

Để đón lễ Phục sinh

Giờ chỉ còn những đám mây

Phiên bản của đàn bò

Bay trên cánh đồng

Của những con bò khác

Món quà cuối cùng của Giáng sinh

Tặng Lily Bowen

Những ngọn gió thổi qua ngôi nhà trong đêm và biến mất lúc ban mai

Lily mở cửa lớn lên, tóc dài bất tận trong ký ức

Tôi, người đàn ông lạ đến ngồi xuống chiếc ghế trong ngôi nhà cô bé

Dưới vòm trời đang tối, dần thẫm đen, một ngôi sao mọc lên.

Lily, sau cánh cửa ngôi nhà, nhìn người đàn ông lạ, cả hai không nói

Đã mười năm trôi đi, gió vẫn thổi trên mái nhà, và cha cô

Đã lo âu, đã sợ hãi, đã hạnh phúc và hy vọng những ban mai của mười năm

Người chiến binh sợ con đường đến cô đơn hơn sợ con đường đến cái chết

Lặng lẽ dựng ngôi nhà cho ký ức bên bờ biển Ireland

Lily, lý do những con cua tìm đường về cố hương – thế giới nước

Lý do của hoà bình, của bữa tối chủ nhật, chúng tôi ngồi bên nhau

Những bông tuyết đang rơi trong mùa xuân như đêm Giáng sinh

Lily, lý do của vẻ đẹp của những bông tuyết muộn ở Boston

Và lúc đó, trong một khoảng khắc, nếu cô cất tiếng gọi họ tên người đàn ông lạ

Ngay lập tức tôi sẽ biến thành một cậu bé chạy băng ra ngoài dưới bầu trời

Đang bay những bông tuyết cuối cùng để giành từ Giáng Sinh năm trước.

Một bài tập làm văn

H đang về nhà

Phía trên những vòm lá bất ổn

Treo một bầu trời

Những con chim vừa bay

Vừa xé rách những lông vũ

Và một con khóc

Và một con không đập cánh

Trôi tựa đám mây theo chiều gió

Và một con khác ngủ

Và con bay cuối đàn

Không nói gì

H của một chiều tháng 6

Quá nhiều bệnh viện trong ký ức

Câu chuyện của những cái xác trong nhà xác

Đang tập đánh vần một cái tên

H đang qua ngã tư

Chỉ còn một bước chân cuối cùng

Sẽ sang bên kia đường

Chợt con bay cuối đàn biến mất.

Và không nhìn thấy H ở ngã tư

Một bài thơ viết ở Hà Nội

Có một bài thơ tôi viết

Trong bóng tối

Của thành phố này

Đấy không phải là đêm

Tôi vẫn nhìn thấy những đám mây nặng

Bò trên những mái nhà thành phố

Và vẫn nhìn thấy

Một người đàn bà

Tắm trong một toilet không có rèm che

Kỳ cọ như tuốt hết da thịt mình

Và vẫn nhìn thấy

Cuộc làm tình ban ngày

Của những kẻ thất nghiệp

Trong chính công sở của họ

Và vẫn nhìn thấy

Nơi ngã tư một chiếc xe tải

Cán nát một cô gái

Nhưng bó hoa cô cầm trên tay

Vẫn nở nốt bông cuối cùng

Và vẫn nhìn thấy

Linh hồn những người đã chết

Xếp hàng trước cổng trụ sở Toà án thành phố

Và vẫn nhìn thấy phía khuất con đường

Một người đàn bà băng qua

Với một cái bụng lớn

Chứa một đứa trẻ không rõ mặt

Và vẫn nghe rõ

Một tiếng nổ

Và nhìn thấy viên đạn

Chầm chậm khoan thủng một cái đầu

Bên cạnh

Một ghi chép tháng 6

Vuông vải trắng khổng lồ trùm kín chúng ta

Ai đó tìm cách xé rách

Những con ong hợp kim sục vòi

Tìm kiếm chút mật

Trong những thân thể hoảng loạn

Chúng ta đang thuộc về một ngày cuối tháng 6

Một đám mây bay ở rất xa

Cất tiếng gọi

Chúng ta biết làm gì lúc này

Cuộc ái ân không thể kéo dài

Cuốn sách đã đọc hết

Đặt giữa chúng ta một chiếc bàn không có mặt bàn

Một đám mây bay ở rất xa

Cất tiếng gọi

Nhưng chỉ có một người trả lời

Với cái miệng giàn giụa

Thức ăn của bữa trưa

Một ngày thu

Tràn ngập một ngày thu huyền diệu

ánh sáng rực rỡ khu vườn

Những cây cúc tựa những giá nến cổ

Thắp lên những đoá hoa vàng

Từ những lùm cây lũ trẻ ùa ra

Chạy như bay trên cỏ xanh lấp lánh

Chúng ta không thể tin những đứa trẻ kia

Là con cái chúng ta đói khát và đau ốm

Không phải những manh áo rách, đấy những đôi cánh

Trong suốt như bầu trời trên cao, lũ trẻ lượn bay

Nhưng vẫn khu vườn kia không thể nào khác được

Những thảm cỏ kia, những cái cây kia

Và những đứa trẻ đang lượn bay kia, lẽ nào là sự thật?

Lẽ nào phép thiêng có ngay ở chốn tối tăm này?

Với nỗi sợ hãi chúng ta bước vào khu vườn

đưa những ngón tay nghi ngờ để chạm vào lũ trẻ

Nhưng tất cả vụt biến mất như ảo ảnh

Chỉ còn lại trong mắt chúng ta khu vườn hoang và lũ trẻ ốm đau.

Và khu vườn hoang tàn hơn, lũ trẻ ốm đau hơn

Bóng tối nặng hơn trong những lùm cây làm thân cây còng xuống

Chúng ta sợ hãi hơn khi bóng đêm đổ xuống

Chúng ta đánh mất phép thiêng ngay trong chốn diệu kỳ.

Mùa hè trên vạt cỏ

Bây giờ tôi lại đến đây

Dưới vòm cây cũ rụng đầy tiếng ve

Ngồi trên vạt cỏ lắng nghe

Bàn chân thuở ấy vọng về hè ơi

Nhớ thời phượng cháy trong tôi

Tiếng ve nhiều quá rối bời tóc em

Nhớ thời hè chẳng lặng êm

Cả trên đôi cánh chuồn mềm gió trưa.

Nhớ thời trong buổi tiễn đưa

Tiếng bom lẫn tiếng sấm mưa cuối ngày

Từ trên vạt cỏ xanh này

Nụ hôn cùng với vết giày đi xa.

Bao mùa hè đã trôi qua

Đời ve lột xác để mà gọi nhau

Có gì như một nỗi đau

Cứa trên lá cỏ gãy nhàu trưa nay.

Bây giờ tôi lại đến đây

Đi tìm em của những ngày chiến tranh

Tìm trên vạt cỏ xanh xanh

Có dăm vỏ lạc yên lành nằm mơ

Bao người lại đến bây giờ

Để ngồi lên cỏ sững sờ mê say

Em ơi mỗi cuộc đời này

Nụ hôn cùng với vết giày mãi in.

Người thiếu phụ hồi giáo

Hình như ra đi từ đêm tối của ngàn năm, những người đàn bà hồi giáo

Trên con đường dọc biên giới Peshawar đầy phân lạc đà, phân cừu và ngựa

Những tấm vải nặng như những tấm bê tông phủ kín người, những tấm mạng nặng như những tấm cửa đá che kín mặt

Giống như thế giới câm, không một tiếng thì thầm, giống như những xác chết chuyển động

Người thổi kèn rắn

gửi một nhà thơ

Tựa tường, ngồi ngủ như đã quên thế gian

trên con đường ven biển. Chiếc kèn nằm bên đôi giày rách.

Những gì đã diễn ra khoảng khắc trước đó

giai điệu cây kèn, điệu múa con rắn, sự quyến rũ của nỗi sợ hãi.

Không trí tuệ, không pháp thuật, không phải những đồng xu,

chỉ sự điên rồ chăng? của cả hai ta, không lời nào để nói.

Không đánh lừa được ai kể cả kẻ đần độn, chỉ đánh lừa chính mình

Ôi hai ta, những kẻ biết được sự trống rỗng trong âm nhạc ấy, trong vũ điệu ấy

Cả nỗi hoảng sợ ấy cũng không có thực

Bi kịch đến quá sớm khi ngày chưa tàn

Trong chiếc giỏ nhiều màu không còn con rắn nào

Nhưng không vì thế mà mọi chuyện kết thúc

Vẫn tựa tường ngồi ngủ, hỡi người thổi kèn rắn, du khách đến rồi đi

Bóng tối phủ lên người tấm vải đen, người vẫn không thức dậy

Phải chăng chính nọc độc của kẻ trong cuộc đã tìm cách giải thoát cả hai

khỏi sự trống rỗng, dối lừa từng nhân danh những điều huyền diệu.

Nhà thơ I

Tặng Nguyễn Quyến

Ngồi cúi đầu trong chiếc ghế gỗ bạc sơn chàng im lặng như chết

Ánh tà dương dần dần biến mất trên những ô cửa

Chàng co người lại, thân thể chàng biến thành một cái tai

Chàng run rẩy trong đời sống của thính giác bí ẩn

Thế gian không có gì phân cách và mọi âm thanh

Chàng đều nghe thấy bằng cái tai rộng lớn của cô đơn

Cả tấm lưng nằm xuống, thiếp ngủ

Và tiếng dừng lại của hơi thở

Có quá nhiều kẻ quanh chàng mang theo trên đầu

Những cái tai điếc như đồ trang sức

Chàng từng mắc sai lầm khi gào to: Các ngươi hãy lắng nghe

Và sự thật đã nhạo báng chàng

Chẳng có gì an ủi nổi chàng kể cả cái chết

Nhưng chàng vẫn phải sống, đôi lúc phải rúm người lại

Trước thách thức của đám người giống những chiếc quần rách

Sứ mệnh của chàng không phải là kẻ đuổi ruồi

Chàng trở thành kẻ điên khùng của thế giới câm ngọng

Và luôn luôn mang gương mặt của đứa trẻ đau ốm

Nhưng đêm đêm đầu chàng lắc lư một quả chuông lớn

Tiếng nó làm rung những vòm cây và những ngọn đồi

Nhà thơ II

Không là ma quỉ, không là thánh thần

Cháy một ngọn lửa rực rỡ nhưng không dấu đất đá và củi rác phía dưới

Các ngươi nghi ngờ phần ánh sáng và nguyền rủa phần bóng tối

Cõng trên lưng tảng đá khổng lồ của sự đày đoạ để được kêu vang tự do

Đã chết quá nhiều cái chết trong ánh ngày mới chạm tay vào cơn mơ sự sống

Là cái cây trơ trụi, đen đúa, ngôn ngữ trung thực của giá lạnh nghiệt ngã

Là mẩu quặng của thời đại bị những thợ kim hoàn khước từ

Sống đôi lúc trong hình thức tuyệt vọng một bộ hài cốt

Sự huyền ảo trong bộ xương lồng ngực, huyền ảo

Luôn tự nhận thấy những khoảng khắc điên rồ và những vùng tăm tối

Bởi thế ngước mắt lên và khóc và hát và đi

Đi như gió cát sa mạc, như mây trôi trời xanh, như côn trùng bay đồng cỏ,

như ánh chớp đường gươm trong động quỉ, như người nông dân trên mùa màng,

như đại bàng cuốn lên từ đá sắc và như tuyết Giáng sinh im lặng

Và lướt qua đầu đám người đang chụp hai bông hoa kín hai hốc mắt.

Những cái cây ở Dedham

Một cái cây nói

Một cái cây còn ngủ

Một cái cây ngồi chống cằm

Một cái cây đang chạy

Một cái cây lắc lư hát, rồi đến

một cái cây nhảy múa

Và trung tâm thành phố, một cái cây

công dân của ngoại ô Dedham

đang đi dọc vỉa hè

Một cái cây đứng cạnh ghế đá

trong công viên quảng trường Washington ở New York

Vẫn một cái cây Dedham tiến về bảo tàng thành phố

Trên bờ biển Berkley

Rền vang sóng

Một cái cây đối thoại với biển cả

Một cái cây cúi đầu trong gió cát

Một cái cây đi lên đỉnh đồi

Những công dân của Dedham

Trong hoàng hôn kỳ vĩ.

không hồ sơ trong bệnh viện thành phố

không hề được ghi nhớ

trong kế hoạch tranh cử Thống đốc bang

một công dân diệp lục vĩnh viễn ra đi

không bản Kinh nào vang lên

không ai nhận ra một đám mây chết

trên mái nhà mình

nhựa cây chảy mãi

không có bản đồ cuộc hành trình

của những cái cây Dedham

Những trang sử thành phố

Trống rỗng những cái cây

Và đâu đấy qua ô cửa sổ

Căn phòng của một người đàn bà

nằm chờ một người đàn ông

Bóng một cái cây chầm chậm lướt qua

Rồi mất hút trong quên lãng.

Ký ức những cái cây Dedham

Thức dậy trong những tối mùa đông

Và thông điệp viết trên lửa

Trong những lò sưởi đêm Giáng sinh

Những công dân diệp lục Dedham

đêm đêm vẫn diễn vở kịch

về một lịch sử ít người biết đến

của vùng đồi ngoại ô Massachusetts.

Lúc gần sáng

những con chim giật mình

kêu hoảng hốt

kinh hãi bay lên

để lại bên dưới một lỗ thủng khổng lồ

không ai nhìn thấy.

Những chữ buổi trưa ngày 29/08

Gửi một nhà thơ

Đó là những từ vựng mệt mỏi và đổ đốn

Nhưng có một buổi trưa

Tôi phải chung sống

Như chúng ta từng chung sống với ruồi

Và những kẻ hợm hĩnh quen biết

Gã chống lại những con chó đái ở góc phố

Gã chống lại những đồng tiền

Gã chống lại những chính trị gia

Gã chống lại một văn bản khác văn bản gã viết

Gã chống lại khu phố gã ở và uống bia suốt trưa

Đó là những từ vựng quá tồi tệ và hèn nhát

Nhưng có một buổi trưa

Tôi phải chung sống

Như chung sống với thứ nghệ thuật thủ dâm

Trên tờ báo của gã, trên trang web của gã, trên blog của gã

Gã chống lại những cô gái bán dâm mà gã viết thơ tặng

Gã chống lại những người nhiều tiền mà gã bắt tay

Gã chống lại một chiếc xe hơi đi qua mà gã không sở hữu được

Nhưng gã lại không bao giờ chống được

Cái lưỡi thô tục và tham lam của gã

Đang cuống cuồng bò trong vòm miệng nhớp nháp của gã

Những con cá ướp

Tôi suy tưởng về đại dương

Những chiếc chum sành nửa bóng tối

Những con cá ướp

Đã than thở, đã hát ca, đã xòe vây lộng lẫy

Đã hoan hỉ ra đi, dòng trứng phun chảy như nham thạch

Những hải lưu ấm nóng và bất tận

Giờ bên cạnh những hạt muối chứa đầy ký ức biển

Những con cá bất động

Sự suy tưởng của tôi dội vang những đợt sóng

Chiếc chum sành lắc lư

Những con cá ướp

Phun chảy những dòng trứng

Nở ra những con cá

Trong đời sống của chính cái chết

Những con cá vàng

Từ bùn đen thân xác chúng ta

Những con cá vàng bơi lên

Lấp lánh

Lấp lánh

Đồ gỗ trong ngôi nhà thức dậy

Mọc xum xuê những vòm lá

Lắc lư và hát

Bài ca dâng mùi hoang dã

Những con cá vàng của đêm

Vây chạm vào bóng tối

Vang lên tiếng khánh ngọc

Và đôi mắt sáng mãi những ngọn đèn

Không tắt…

Không tắt…

Bơi trên giấc ngủ chúng ta

Như trên bùn đen

Như trên lá mục ao đầm

Giống những bàn tay nhỏ

Vẫy mãi –

những con cá

Những con cá toả sáng

Những mảnh lửa rực rỡ bay

Giấc mơ lộng lẫy, rực nóng

Trong rét lạnh thân xác

Khi chúng ta thức dậy

Ngập tràn mọi ngả đường

Những con cá biến mất

Trên mặt chúng ta hai hốc mắt tối

Những cái hang của bầy cá.

Những con chim nhồi bông

Linh hồn những con chim trở về vòm cây

lúc gần sáng. Quá khứ của tiếng súng rung những ô kính.

Giọng chúng giờ khác khi còn sống, vang trên bầu trời đêm tối

làm thức giấc chúng ta trong ngôi nhà này của năm tháng này

Không có hình ảnh chúng ta trong những cái chết ấy và chúng ta

không được an ủi bằng những cái chết mà chỉ thấy

trên vòm cây những luồng khí nóng chuyển động

và những chùm quả vụt loé sáng rồi biến mất

Chúng ta từng làm tổ trong da thịt của mình

vào những đêm rét mướt và bên ngoài ô cửa chỉ có sự trống rỗng

chúng ta trần trụi như bị tước mất bộ lông vũ

hai cánh tay đập rối loạn trong mơ

Bầu trời ở ngay trên đầu chúng ta, phía những ngọn cây

nơi những thiên thần thường ghé lại cúi nhìn những tổ chim

chúng ta lao ra khỏi cửa, băng qua đêm tối, da thịt tội lỗi

và run rẩy dưới ban mai mở ra trong suốt bầu trời

Trong lúc những cái cây được mang về trồng trong vườn địa đàng

Và linh hồn những con chim được đặt lại tên

Thì ai đó vẫn lần mò trong căn phòng nặng nề bóng tối

để kiếm tìm tiếng hót từ con chim sặc sỡ nhồi bông

Những con mồi

Đêm qua những con cá bơi quanh chiếc giường

Ngửi chúng ta rồi bỏ đi

Và bực dọc nói:

Chúng ta không bao giờ ăn những con mồi chết

Chúng ta có chết không?

Một người thức giấc hỏi.

Nhưng chẳng có câu trả lời nào.

Ngoài bóng một bác sỹ tâm thần ghi bệnh án

In trên bức tường phía đông

Trên đầu chúng ta những con cá

Bơi lùi về quá khứ

Chúng muốn xem lại hồ sơ những chiếc lưỡi câu

Nhưng chỉ còn lại một nhà kho mục nát

Trong đó một chiếc đồng hồ

Chạy từ lúc chúng ta chưa biết đến thời gian

Giữa bất tận những con mồi

Bầy cá nhắm mắt

Chỉ mở ra khi nghe lệnh

Nhưng một con không chịu nhắm mắt

Trong suốt cuộc săn tìm

Rời bỏ bầy quay lại

Và nói với một con mồi

Ngươi đã hết thời gian chết

Những con quạ thành phố Karachi

Mang theo bóng tối của đêm trước trên đôi cánh, bay lên,

Trên bầu trời thành phố không bóng cây, một ban mai từ cát

Bay lên và kêu vang, dội vào ám ảnh những cái chết

Những con quạ ban mai vùng Karachi, những công dân danh dự của thành phố

Một ban mai tháng Mười, chết chóc cận kề, và những lời cầu nguyện

trong những vòm Thánh đường Trung á bên những con đường chuyên chở vũ khí

Cửa hiệu thực phẩm, đầu cừu xếp thành một dãy, chân cừu xếp thành một dãy

Lưỡi rìu sắc chém dọc thân cừu, máu chảy lúc gần sáng trong lò mổ

vẫn chảy trên những thân cừu đã lột da hiển hiện trước ban mai.

Những con quạ không ăn thịt xác chết ngủ trên mái nhà

Karachi, hơi nóng tháng Mười, cái chết cận kề, thánh đường, lời nguyện cầu, thực phẩm

Bay lên lúc ban mai,vang dội tiếng kêu, khuất phục những câm lặng phía dưới

Bay cao về phía chóp Thánh đường bởi sức đẩy của của nguồn máu nóng vô tận

Đôi cánh đập kiên nhẫn rũ đi bóng tối đêm trước

Rũ đi nỗi ám ảnh của cái chết từng làm chúng ta sợ hãi

Và trở thành sứ giả tin cậy nhất của sự sống chúng ta.

Ở bài viết trước Nguyễn Quang Thiều Cùng Những Trang Thơ Đặc Sắc Phần 2 chúng tôi đã nhận được rất nhiều ý kiến tích cực của quý độc giả. Hôm nay chúng tôi đã dành tặng các bạn những bài thơ hấp dẫn và đầy sáng tạo của nhà thơ. Mời các bạn đón xem phần 4 vào một ngày không xa. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết của chúng tôi!

Theo Thuvientho.com