Bùi Giáng viết thơ luôn chất chứa trong đó rất nhiều cảm xúc. Và tập thơ Mưa nguồn là một ví dụ điển hình cho phong cách sáng tác này. Với giai đoạn sáng tác mưa nguồn, chàng thanh niên này còn giữ vững được niềm tin về mùa xuân. Đó là những ngày xuân rộng vô ngần trong bóng nguyệt. Hãy cùng đọc và cảm nhận những tứ thơ hấp dẫn này bạn nhé!
Anh đi về giữa
Anh đi về giữa nước non này
Nhìn ngó những gì giữa lá cây
Có bóng chập chờn đôi cánh thoáng
Có hình nguyên vẹn một bàn tay
Làn môi anh có nở nụ cười?
Đôi mắt anh còn dõi đâu nơi
Những bận tôi nhìn anh cúi xuống
Những lần tôi ngó anh ngước lên
Bốn bề trời đất có mây bay
Chim chóc có về giữa lá cây
Những đoá hồng đầu xuân có thắm
Lòng son với mộng có hai tay
Anh đi về giữa nước non này
Ngóng đợi mấy lần có mỏi mi
Nếu nước chảy xuôi, giòng có khóc
Hoa tàn cánh rụng có buồn trôi
Ai người đâu nữa để sẻ chia
Trời đất hoang mang buổi mộng lìa
Anh ngó anh nhìn anh cúi xuống
Ngước đầu anh hỏi có trăng khuya
Tìm trong đau đớn có hân hoan?
Lạnh giá hay không giấc mộng vàng?
Cô độc là gì? còn nên nói
Vui là vui gượng với “tri âm”?
Thời gian xê xích có bao nhiêu
Những mộng nguồn bay giữa gió nhiều
Có gặp chân trời sương gọi bóng
Ngút ngàn có một cánh chim theo
Anh đi về ở giữa người anh
Trời đất du dương sẽ giữ dành
Con mộng xuân hồn thu ý tỏa
Cho lòng ngưng tụ khối băng tâm
Anh lùa bò vào đồi sim trái chín
Anh lùa bò vào đồi sim trái chín
Cho bò ăn cỏ giữa rừng sim
Anh nhìn lên trời xanh đỏ chín
Anh ngó bốn bề cây lá gió rung rinh
Anh nằm xuống để nhìn lên cho thỏa
Anh thấy lòng mở rộng đón trời xanh
Chim ngây ngất vào trong đôi mắt lả
Anh lim dim cho chết lịm hồn mình
Anh quên mất bò đương gặm cỏ
Anh chỉ nghe tiếng cọ rì rào
Có hay không? bò đương gặm đó?
Hay là đây tiếng gió thì thào?
Hay là đây tiếng suối lao xao
Giữa giòng cỏ xuôi ghềnh chảy xuống?
Mùi thoang thoảng lách lau sương đượm
Mùi gây gây gấy gấy của hương rừng
Mùi lên men phủ ngập mông lung
Không biết nữa mà cần chi biết nữa
Cây lá bốn bên song song từng lứa
Sánh đôi nhau như ứa lệ ngàn ngàn
Hạnh phúc trời với đất mang mang
Với bò giữa rừng hoang đương gặm cỏ
Với người ngó ngất ngây đương nằm đó
Không biết trời đất có ngó mình không
Anh về Bình Dương
Anh về đất rộng Bình Dương
Trái cây và lá con đường cỏ xanh
Môi người nắng ngọt vây quanh
Nụ cười Nam Việt yên lành bấy nay
Em về đẩy mộng lên vai
Chào xuân ngả nón bụi ngày gió ru
Mừng vui con mắt ngây thơ
Mây nghiêng như lệ pha mờ chiêm bao
Yêu nhau cảm động dường nào
Anh về đất rộng cúi chào Bình Dương.
Áo xanh
Lên mù sương xuống mù sương
Bước xa bờ cỏ xa đường thương yêu
Tuổi thơ em có buồn nhiều
Hãy xin cứ để bóng chiều bay qua
Biển dâu sực tỉnh giang hà
Còn sơ nguyên mộng sau tà áo xanh
Bây giờ (I)
Gió rừng ngủ lại hiên xanh
Trời Hy Lạp đã xưa đành quên tôi
Bây giờ riêng hỏi em thôi
Lời trong tiếng ấy là lời thế sao
Bỏ đi em ghé Hội nào
Có trăng thương hải mưa trào biển xanh
Chở che dâu cỏ kết vành
Chém cây ngàn dựng lũy thành chiêm bao
Bỏ đi em trốn Hội nào
Có vòng tay hận máu đào rút hoa
“Nội đồng mọc cỏ thánh ba
Rừng cô tịch trút nước pha phôi nguồn”
Ngại ngùng tay nắm tay buông
Con người thế ấy ngậm buồn thế kia
Tầm xuân gối lệ tan lìa
Dấu thu hồ mở đằm đìa bóng vang
Bỏ đi sóng giậy sông tràn
Gọi tên người hỏi tuổi ngàn đuốc hoa
Em người em lạ em xa
Em là Nương Tử tên là Lyn Rô
Bên miền
Góp ánh sáng tơi tả vào ở trong lùa ra hai mắt.
Cửa mơ màng khép mở bến chiều bước lạt nghe
vọng một linh hồn từ buổi ngó trăng lu. Một bận
nhìn nhau một lần. Em… Một trăm lần từ khước
để đi vào. Ngó lại đằng sau xin vườn xanh ở lại
giờ chào vội vã nguyệt rằm bỏ quên lệ mờ tư lự.
Linh hồn về sa mạc lưa thưa cánh cò bay ngàn
năm trên cát
Vẽ xuống đường đi vẽ vào lối bước. Nẻo nào
ngang dọc những bóng người ngày trước khóc
than. Chào nhau thôi xin đừng nức nở giờ tranh
đấu đá vàng rơi rụng nhìn trăng nhớ lại nắm và
cầm phương cảo rất xanh. Bên đèn bên sương
mây mù sa một cõi bờ màu Lục Tỉnh phân vân.
Buồn về Trấn Ninh nhớ nhung về Đà lạt ở lại bên
này mai mãi gửi linh hồn về mịt mù xa lạ xứ bên
kia
Biểu tượng
Tiếng nói xa vang trên đầu ngọn lúa
Vì ngôn ngữ ngày kia em để úa
Bỗng lên lời bên mép cỏ như sương
Cũng xanh như giòng lệ khóc phai hường
Đồng ruộng đó đương chờ em bước tới
Bàn chân nhỏ gót buồn em hãy vội
Hãy chần chờ anh soạn sửa theo chân
Áng mây xa cũng sắp lại về gần
Người phố thị mỉm cười đầu ngang ngửa
Tô son đỏ vào hai môi lượt nữa
Chợt thấy mình còn đầy đủ dung nhan
Thuở xưa kia suốí ngọc ngó mây vàng
Em phiền mộng bờ thanh thiên kim hải
Anh sẽ đặt tên em là con gái
Khắp bốn bề thiên hạ rủ nhau thưa
Em là em con gái tuổi đương vừa
Em ngồi im nhìn thu lên bóng nước
Con cò trắng nhớ nhung trời bữa trước
Con cá xanh tư lự sóng hôm sau
Lòng miên man em sắp đã gục đầu
Tay năm ngón bốn mùa đi em đếm
Đầu móng nhỏ hé răng tròn em cắn
Nghe trong mình nước mắt chảy lên mi
Nghe bốn bên thiên hạ ngó em vì
Anh cũng định làm như người thiên hạ
Sực nhớ lại em là em em ạ
Nên bây giờ anh xin phép ra đi
Để bốn bên thiên hạ ngó em vì…
Bỏ hai chân
Bỏ hai chân xuống một vùng
Nước truông là lá thu rừng xuống khe
Níu vai phố rộng xin về
Với cây gió trút với hè nắng rung
Lời sai tiếng lệch vô cùng
Còn em đó mở lạnh lùng môi ra.
Bờ lúa
Em chết bên bờ lúa
Để lại trên đường mòn
Một dấu chân bước của
Một bàn chân bé con
Anh qua miền cao nguyên
Nhìn mây trời bữa nọ
Đêm cuồng mưa khóc điên
Trăng cuồng khuya trốn gió
Mười năm sau xuống ruộng
Đếm lại lúa bờ liền
Máu trong mình mòn ruỗng
Xương trong mình rã riêng
Anh đi về đô hội
Ngó phố thị mơ màng
Anh vùi thân trong tội lỗi
Chợt đêm nào gió bờ nọ bay sang
Bờ mây
Bờ mây trắng dựng cuối trời bóng dáng
Của ban sơ hoài vọng giữa nhân gian
Lòng vạn vật mơ màng chiều qua sáng
Em về nhanh cho mây trắng buông màn
Nhịp chân bước bên vườn hoa ẻo lả
Hồng hé môi là nụ của xuân xanh
Hồn ngơ ngác thương ngừa trong tấc dạ
Em đi đâu? ta đứng đợi không đành
Còn hay mất? ngày sau ta sẽ lại
Em sẽ về giữa mùa nước phơi trăng
Oanh yến múa cho trời xuân xanh mãi
Và yêu thương lên tiếng bảo nhau rằng.
Bờ nước cũ
Nhìn em nhé bên bờ kia gió thổi
Lá xanh vườn theo cỏ mượt ngân nga
Tơ vi vút một đời thương nhớ tuổi
Của trăng rằm xuống dọ dẫm bên hoa
Khung cảnh ấy nằm sâu trong đáy mắt
Có lệ buồn khóc với lệ hoà vui
Để tràn ngập hương mùa lên ngan ngát
Rồi tan đi trong hố thẳm chôn vùi
Ta sẽ đến đứng bên bờ nước cũ
Ngó bên kia vườn biếc lá hoa lừng
Ô vạn vật vẫn chờ nguồn nước lũ
Tự ngàn năm tuôn dạo tự khe rừng
Ta sẽ đến đứng bên bờ nước cũ
Mộng xanh ngần giậy nối mộng em xưa
Ngó non nước giữa sớm chiều tư lự
Đón mơ màng về thổi gió lưa thưa
Bờ trần gian
Đường cong có cỏ mọc ven bờ
Cây đứng trong vườn lá chuối tơ
Chó sủa sớm chiều đi qua ngõ
Gà con mất mẹ chạy bâng quơ
Cá ở ngoài khe có ít nhiều
Cồn lau cỏ lách có hoang liêu
Em về có hỏi răng ri rứa
Nhắm mắt đưa chân có bận liều
Bờ xuân
Ánh sáng xa đâu gió cây mù mịt trăng trời vòng
cửa khép tiếng sóng vỗ ngoài linh hồn lạc bước
người em người chị người bạn người thù ngồi lại
bên nhau
Vào sâu không đợi nữa mong chờ từ buổi đó
nhầm lẫn rách nát xương da. Nhìn không nhớ
mặt vui buồn gánh nặng đá và vàng son và
phấn bên tơi bời cát bụi em ồ em! xin nắm lại
bàn tay
Bữa trước đi đâu ngày sau úa cỏ bờ tràng giang
im lặng gió thổi từ đầu non ải người lưng ngựa
yên cương hố thẳm vùi thây
Bữa trước đi đâu chạy nhìn không thấy chân và
chân gối và gối xương mỏi mệt trong một ngàn
nhịp bước trao lại cha ông. Một ngàn. Trăng
xanh đầu núi đếm lại giùm người nhắc lại với
con
Ai ngồi một trăm vòng quay xa biết mấy đêm
dài. Ngọn đèn dầu khóc sáng và chiều em chạy
bên hàng ngò bụi ớt luống cải nắng hống vào
trong tóc không khuây. Mùa xuân bữa trước
mùa xuân bữa sau mùa xuân bốn bên trong
hiện tại vây hãm tấn công đời hạnh phúc lạnh
như băng không làm sao nhúc nhích
Nắm hai bàn tay lại khi một trời sao đỏ lấm tấm
đập cánh bay qua
Buổi hội
Thanh minh trong tiết tháng ba
Lễ là Tảo Mộ hội là Đạp Thanh
(Nguyễn Du)
Bến hồng ai giục nhau sang
Triều lên giữa ngọn trăng ngàn xuống khe
Bước chân chầm chậm đi về
Nối quan ải nối biển thề dặn non
Với trời xuân trắng thu mòn
Kết bông hè phượng nhớ con chim rừng
Tấm băng tuyết những ai từng
Khóc riêng rẽ bỏ rơi hường cánh hoa
Xin về góp nhặt phôi pha
Dựng mùa bến nước giao hòa chân đi
Bữa hôm nay
Bởi vì em ạ. Hôm mùng ba mùng bốn theo nhau
đẩy lùi mồng một mồng hai của hôm nay
Nguyên Đán. Ta đi về phố thị tìm em. Trang
xanh đời em giữ. Một buổi chiều. Em hẹn giữ
miên man. Một buổi mai. Em hẹn giữ muôn vàn.
Một buổi tối. Không làm sao quên được. Em là
gái của đời em quốc sắc. Ngó hồng nhan em một
kiếp mong manh. Ồ hôm xưa ta ngó để không
đành. Vì em đã
Em đã ngó về bốn bên em ạ. Đường sương bay
lận đận bước u buồn chân ngón giẫm lên nhau.
Gai nằm ở dưới. Bữa hôm nay
Bởi vì em ạ bữa hôm nay. Biết sao chứ nói nữa
em biết rằng em rõ lắm em biết rằng trời hôm nọ
hôm nay. Cũng như hôm qua không nói gì nữa
cả. Vì bữa đó nghe đời đi thao thức buồn nhân
gian cõi lòng con dạ rất ngu ngơ. Bữa hôm nay
còn dám hẹn đến bao giờ
Bởi vì em ạ em ơi ồ em nhìn đi em nhé. Cười đi
em ngọn đèn răng ngọc nở như trời xa đã mất.
Trong một giờ toan tính giữ mất rồi em
Nước mắt hoa môi khắng khít chùm bông.
Chiều dại gió hoang vê phương hướng mông
lung. Em mang đi trong mớ tóc phập phồng. Đời
đem tạt ít nhiều. Em… em… Hoa mật đó buổi
xưa mùa xuân tụ ở giường giếng ngọt triền
miên
Lau lách cỏ bờ cát bãi cồn hoang bến cô liêu trời
cô tịch đi về trong xương khớp lệ vàng bên dưới
lỗ chân lông. Nắm tay nhau em ạ bước về đâu
em chỉ dẫn nếu bước lạc đường từ bữa đó hôm
nay. Trang xanh em giở suốt mấy đêm chầy
nghe động vỡ một mùa xa băng tuyết. Một mùa
xa nụ cười em gieo bất tuyệt ở bốn bề cây lá gió
hôm nay. Em nghiêng tai ta nói nhỏ chuyện này
Bữa nay
Em về giữa hội chiêm bao
Em về giữa bão giông nào đưa tay
Nghiêng vai đầm lệ hai mày
Miệng cười em gượng bụi dày mang mang
Tấm thơ ngây lỗi muôn vàn
Chàng quên ý thiếp trên đàng giao âm
Nỗi riêng cuồng loạn đêm rằm
Trăng hoa ngang ngửa lá nằm đã trơ
Những nghe đôi đóa từng giờ
Khi vào bỏ vắng khi thờ ơ ra
Em người xa lạ em xa
Xanh ngần tượng số xưa là thiên nhiên
Tạ từ đất trích quay nghiêng
Âm cơ giới hận đảo điên bao giờ
Bữa trước
Chợt hay tin đã lỡ làng
Chân trời bên ấy mây vàng ra sao
Rừng xanh núi đỏ nghiêng đầu
Ngàn năm vĩnh biệt hội nào thiếu em
Dấu bèo phong vận nín thinh
Sóng phơi trường mộng nước im vô chừng
Ngọn triều hư ảo mông lung
Màu tơ tóc lệch tấm thân xương rờn
Tài hoa tức tưởi khôn hàn
Nắm dư vang đẩy lên ngàn bóng sương
Cành thu chớm hẹn trái hường
Cỏ gai chợt lấp con đường đầu khe
Sớm hôm đi đứng phố ngồi hè
Gió tây thổi lạnh lùng nghe trong mình
Cõi bờ thương nhớ rộng thênh
Về trong thiên hạ người quên em rồi.
Ca dao (I)
Viết thơ lạc dấu sai dòng
Viết trong tức tưởi sợ đồng lúa mong
Nước xanh lên đọt đòng đòng
Ngày mai sẽ mất hạt lòng thơ ngây
Bây giờ cá nhảy nghiêng cây
Chim chuyền bụi ớt cỏ dày phân bua
Nỗi niềm hè hạn thu mưa
Là tâm sự của quê mùa nông dân
Xưa kia tôi đã có lần
Và bây giờ đã đôi phần tôi quên
Viết thơ là trở lại bên
Con người thôn nữ răng đen hai hàng
Hội nào em lỡ chửa hoang
Và em đã khóc lệ tràn như mưa
Bây giờ tôi đã quên xưa
Saigon cám dỗ tôi chưa chịu về.
Chào Nguyên Xuân
Xin chào nhau giữa con đường
Mùa xuân phía trước miên trường phía sau
Tóc xanh dù có phai màu
Thì cây xanh vẫn cùng nhau hẹn rằng
Xin chào nhau giữa lúc này
Có ngàn năm đứng ngó cây cối và
Có trời mây xuống lân la
Bên bờ nước có bóng ta bên người
Xin chào nhau giữa bàn tay
Có năm ngón nhỏ phơi bày ngón con
Thưa rằng những ngón thon thon
Chào nhau một bận sẽ còn nhớ nhau
Xin chào nhau giữa làn môi
Có hồng tàn lệ khóc đời chửa cam
Thưa rằng bạc mệnh xin kham
Giờ vui bất tuyệt xin làm cỏ cây
Xin chào nhau giữa bụi đầy
Nhìn xa có bóng áng mây nghiêng đầu
Hỏi rằng: người ở quê đâu
Thưa rằng: tôi ở rất lâu quê nhà
Hỏi rằng: từ bước chân ra
Vì sao thấy gió dàn xa dặm dài
Thưa rằng: nói nữa là sai
Mùa xuân đương đợi bước ai đi vào
Hỏi rằng: đất trích chiêm bao
Sá gì ngẫu nhĩ mà chào đón nhau
Thưa rằng: ly biệt mai sau
Là trùng ngộ giữa hương màu Nguyên Xuân
Chào thu Lục Tỉnh
Trời thu dựng mây thu trời gió thổi
Trời thu vang em đứng đó nghe không
Con én liệng mùa xưa xuân nghẽn lối
Tâm tình em bối rối lệ lên hồng
Thu đô thị đã mây lần lừa phỉnh
Em cùng ta về Lục Tỉnh nghe không
Để nhớ lại lần xưa em đã định
Cùng ta đi ngó cỏ nội hoa hồng
Đây Mỹ Tho Cần Thơ Châu Đốc
Long Xuyên ơi và Sa Đéc em ơi
Trời kỷ niệm đi về trong đáy mắt
Thổi dư vang từ dĩ vãng xa vời
Thổi trăng núi từ Trường Sơn heo hút
Đèo Hải Vân con nai lạc trong sương
Con nai ấy xưa là “nai cao gót”
Em nhớ không trời đất vẫn như dường…
Ta dựng lại trời xuân trong chốc lát
Với thu mây mù xao xuyến nước xanh
Với ký ức của một thời ngan ngát
Em nhớ không? em quên vội sao đành
Chào Lục Tỉnh thu về xuân nức nở
Ở trong cây trong lá ở bên sông
Giòng nước chậm chần chờ con sóng chở
Còn không em? kỷ niệm ở bên lòng
Trên đây là những bài thơ hay của Bùi Giáng trong tập thơ Mưa nguồn. Và Mưa nguồn cũng được đánh giá là một tập thơ thành công nhất trong sự nghiệp thơ ca của ông. Vì vậy bạn hãy dành thời gian để đọc và cùng ngẫm nghĩ bạn nhé! Tất nhiên cũng đừng quên đón đọc Mưa nguồn phần 2 để hiểu thêm về nhà thơ này cũng như những sáng tác của ông.
Theo Thuvientho.com