Tập Mưa nguồn của nhà thơ Bùi Giáng là một trong những tác phẩm thành công nhất trong sự nghiệp văn chương của ông. Đọc tập thơ này ta cảm nhận được sự giản dị, chân thành mộc mạc trong từng câu chữ. Qua đó cũng giúp tác giả đến gần hơn với người hâm mộ của mình. Tiếp nối Mưa nguồn phần 4 chúng tôi sẽ giới thiệu tới bạn những bài thơ trong tập Mưa nguồn.
Người xuống
Người xuống theo giòng trôi nước lũ
Màu sim màu móc núi sương mây
Suối đá gập ghềnh hôm sớm tụ
Khói mù mịt thổi xuống đồi cây
Người xuống theo thu thổi gió trời
Hàng hàng mưa chảy tuyết đông rơi
Một đời lận đận đo rồi đếm
Gối mỏi người đi đứng lại ngồi.
Người xưa
Người đi lại bước vào em nhắn nhủ
Sầu vây quanh bờ cõi rụng chiêm bao
Mắt đã khép lúc thu mờ đã cũ
Xa mấy lần cồn lá động môi trao
Đầu mũi dựng một triều sông dạo sóng
Gọi miên man trời thiên cổ mong manh
Mắt đã khép để mi mờ còn vọng
Tiếng linh hồn trong cẩm thạch long lanh
Người đã định một lần thôi để hỏng
Đường vu vơ về chốn cũ trăm năm
Miền cát lạnh chân lạc đà bé bỏng
Bóng hình em tơi tả dưới trăng rằm.
Nhan sắc hôm nay
Anh ngẩng mặt ngó mây trời trên lá
Nắng trên cây và gió rúc trong cành
Thổi xuân đầu vi vút chạy qua nhanh
Và dừng lại lúc em vào ở giữa
Khắp bốn phía lên lời răng ri rứa
Từ hôm qua đợi mãi đến hôm nay
Vì sao em? sao thế? có ngần này
Mà nấn ná đến ngày nay nằng nặc
Em có thấy? cùng nhau em mở mắt
Em mở mi em nhìn nhé bên nhau
Em mở môi cho nụ hé hương màu
Hàm răng hở hãy hôn hồng hoa đỏ
Hàm răng ngọc của ngàn xưa về đó
Hàm răng ngà của vạn đợi về đây
Hàm răng xanh của suối chảy đêm ngày
Hàm răng trắng của sỏi cồn cát bến
Bờ thánh thót động giòng em đi đến
Làn lênh lang lau lách lại luân lưu
Hoa cỏ phanh phơi đón đợi dê cừu
Tung bốn vó nhịp nhàng về nhảy cỡn
Cho quay tít sắc bên màu ngả ngớn
Cho quanh co giòng khe nước tăn teo
Cho ngổn ngang gò bên đống cheo leo
Cho uốn éo đường thu thêm thiên thẹo
Không biết nữa trời tròn hay đất méo
Chỉ hôm nay là nhan sắc hôm nay
Ở bên nhau em có đủ mi mày
Môi và mắt mơ mòng môi bên miệng
Nồng như lửa lạnh như băng tê điếng
Anh ngó lên trời mây gió rủ nhau bay
Trời bên kia – nhan sắc ở bên này
Nhe răng
Ấy mộng đời đi với mộng rồi
Trời ơi trăng rớt ngó trăng rơi
Con ruồi con kiến con châu chấu
Bươm bướm chuồn chuồn cũng thế thôi
Em chẳng cùng tôi ngó nữa trăng
Thì thôi đuôi đứt con thằn lằn
Mần răng mà ngủ đêm đêm được
Rệp đốt không bằng nhớ đốt gan (và tim)
Can tràng đứt nát mỗi một phen
Mà chết điếng đời đã mấy phen
Hớt hải chạy theo vòi vĩnh thử
Hồng nhan từ đó cứ nhe răng
Nhìn cổ lục – Dương Giao Tiên
E ấp môi đào: – nỡ ép hoa?
Liễu nài chi bận để em qua
Tầm trao phỏng thấu tơ lòng đượm
Mảnh gửi e thay dấu mộng loà
Há dễ mày xanh sương bạc nhuốm
Vì dù ý ngọc giọng vàng pha
Sân Thi nền Lễ còn tuỳ nữa
Hãy lánh cho về nhé xích ra
Tiên thề trang trọng thảo một phen
Chép núi tạc sông gấm dệt bằng
Vằng vặc vừng trong trên chứng giám
Não nùng Hương Nguyệt dưới giòng xen
Tạ tình song điệu loan sầu phụng
Nể ý đôi hầu thiếp vén xiêm
Ngồi xuống muôn vàn đầu xoã gật
Nguồn dâng lai láng cúc lồng sen
Nhìn cổ lục – Kim Trọng
Hồng vàng mấy dặm trải xa khơi
Mây tận chân sương núi ngậm ngùi
Đã đẩy oan tình lên gió ngược
Và gieo u hận xuống giòng xuôi
Giã từ vạn thuở đành câm tiếng
Vĩnh biệt thiên thu luống nghẹn lời
Lây lất bên đường xuân chết lặng
Thôi rồi em biết đó em ơi
Ôi làn thu thuỷ nét phù dung
Lác đác sao thưa có thấu cùng
Gió biếc xưa từng về vấn liễu
Vườn hồng nay đã lạc tầm xuân
Khói sương chi phấn mờ bao bận
Hương lửa vàng son giập mấy lần
Trăm nỗi chất đầy tim đổ lộn
Lạnh đồng da máu lịm mười phân
Nhìn cổ lục – Thuý Kiều
Ngất tạnh mù khơi sóng loạn bèo
Thôi rồi nhụy thắm thoắt tàn xiêu
Lìa duyên dứt mộng bên trời giạt
Nhắm mắt đưa chân góc bể liều
Một thuở trao tình mùa diễm tuyệt
Ngàn thu thâu hận nguyệt nguyên tiêu
Dưới đèn phương cảo phân vân giậy
Thê thiết vong hồn thoảng hắt hiu
Cái điều bạc mệnh hồng nhan
Ám ảnh từng cơn sóng dậy tràn
Khi tỉnh khi say khi chớm hỏi
Chợt cười chợt khóc chợt vừa vương
Năm canh bấc lụi nhoà lay lắt
Chín khúc tơ vò rồi quẩn quanh
Thao thức vong hồn về kể lể
Đường sau này sẽ… nghĩ mà kinh
Nhỏ dại
Núi rừng truông thác lùi lại phía sau. Một trăm
con hươu nhìn theo độc mộc. Màu hoa nọ ở đầu
non pha màu xuống nước nghe cỏ nội xa xôi
phồn hoa xa vắng em ồ em! cầm và nắm đây
một lần một phút đưa tay. Gió tràng giang trăng
đại hải một ngàn năm ly biệt đã đi về nước mắt
vòng quanh tuổi đời chưa chín, trái đời mười
sáu đón sương buổi sớm kia vầng trời xanh sắp
mọc bóng nước hồng sóng vỗ. Lá như cây, lá
như nhánh, lá như con chim nguồn heo hút ngó
đầu gục xuống hai vai khóc ngang ngửa một đời
nhớ nhung kiếm tìm không thấy
Tuổi nhỏ băng qua mùa sóng trùng trùng không
thỏa khi nhìn anh hai mắt hai môi trở về khóc
than trở về không nói, trở về không thấy quê
hương
Ráng đỏ chiều bay chân trời triều gió
Những nhành mai
Những nhành mai sớm sương bên lá
Những nhành liễu chiều gió bên cây
Cũng lay lắt bởi đời xuân em ạ
Thế nên chi anh cũng viết giòng này
Hồng vàng tụ bữa kia em có thấy
Nước xuôi giòng là cổ độ nhìn theo
Tuổi mười sáu bây giờ lên gấp gảy
Mộng miên man là mây phủ lưng đèo
Buồn phố thị cũng xa bay như gió
Cộ xe nhiều cũng nhảy bỗng như hươu
Bờ cõi dựng xuân xanh em còn đó
Bến đào nguyên anh khoác áo khinh cừu
Tìm theo dấu chân người xưa tư lự
Ở bên đường ngóng dõi khánh vân bay
Mờ con mắt một lần lên tiếng thử
Em ồ em, anh nói một lời này
Nỗi lòng Tô Vũ
Kỷ niệm một đoạn đời 15 năm chăn dê
ở núi đồi Trung Việt Nam Ngãi Bình Phú
Đồi tăm tắp chạy về ôm chân núi
San sát đồi phủ phục quấn núi xanh
Chiều xuống rồi tơ lòng rộn ràng rối
Trời núi đồi ngây ngất nhảy dê nhanh
Thôi từ nay tha hồ em mặc sức
Nhảy múa tung sườn núi vút giòng khe
Thôi từ nay tha hồ em mặc sức
Vang vang lên đồi núi vọng be be
Những bận nào Tràlinh qua Dádừng Hòndựng
Dùi Chiêng về Phườngrạnh ngược Kherinh
Bao lần anh cùng chúng em lận đận
Bôn ba băng rú rậm luống rùng mình
Những bận nào Quếsơn Rùrì con suối ngược
Nước trôi nguồn nước lũ xuống phăng phăng
Những bận nào mịt mùng mưa gió ướt
Đẫm thân mình co rúm lạnh như băng
Em nhớ hay không? hồn hoa dại cỏ
Những ngậm ngùi đầu núi canh khuya
Vàng cao gót nai đầu truông hãi sợ
Gió cây rung trút lá mộng tan lìa
Nhưng từ nay Giáp Nam anh đóng trại
Cố định rồi – em khỏi ngại ngày đêm
Dưới nắng mưa tha phương du mục mãi
Cay đắng từng, bùi ngọt mặn mà thêm
Chiều hôm nay bên chó vàng chễm chện
Anh lặng nghe em bé hé bên sườn đồi
Khoanh mấy vòng tay anh thoăn thoắt bện
Vòng cho em từng chiếc sắp xong rồi
Chiều đã xuống em đà no nê chắc
Huýt tù và! em xúm xít lại anh đeo cho
Mỗi chúng em mỗi vòng mây mỗi sắc
Lại mau đây! to nhỏ cổ anh so
Này em Đen chiếc vòng vàng tươi lắm
Này em Vàng chiếc trắng há mờ đâu
Này em Trắng chiếc hồng càng lóng lánh
Này em Hoa Cà hỡi! chiếc nâu
Ngẩng đầu lên! dê ơi anh thong thả
Đeo vòng vào em nghển cổ cong xinh
Ngẩng đầu lên! đây lòng anh vàng đá
Gửi gắm vào vòng mây nhuộm tơ duyên
Ngẩng đầu lên nhìn anh mờ mắt lệ
Từ lần đầu vòng ngọc tuổi hai mươi
Trao người em trăm năm lời ước thệ
Đây lần đầu cảm động nhất mà thôi
Vòng em xong, vòng anh dành riêng chiếc
Dành riêng mình – dê hỡi hiểu vì sao?
Vì lòng anh luống âm thầm tha thiết
Gán đời mình trọn kiếp với Dê Sao
Nhìn anh đây các em Vàng Đen Trắng
Tía Hoa Cà lổ đổ thấu lòng chưa?
Từ từ đưa chiếc vòng lên thủng thẳng
Anh từ từ đưa xuống cổ đong đưa
Và giờ đây một lời thề đã thốt
Nghìn thu sau đồi núi chứng cho ta
Cao lời ca bê hê em cùng thốt
Hòa cùng lời anh nghẹn nỗi thiết tha
Và giờ đây hoàng hôn mờ chĩu nặng
Bốn bề tràn lan bóng mịt mùng sa
Xếp hàng ngay nhanh lên hàng ngũ thẳng
Rập ràng về bế hế rập ràng ca
Phụng Hiến
Con có nghĩ: ắt là phải thế
Một đôi lần con ghì siết hai tay
Nàng thơ đẹp của trần gian ứa lệ
Bảo con rằng: hãy nhớ lấy phút giây
B.G.
Ngày sẽ hết tôi sẽ không ở lại
Tôi sẽ đi và chưa biết đi đâu
Tôi sẽ tiếc thương trần gian mãi mãi
Vì nơi đây tôi sống đủ vui sầu
Cây và cối bầu trời và mặt đất
Đã nhìn tôi dưới sương sớm trăng khuya
Mở buồng phổi đón gió bay bát ngát
Dừng bên sông bến cát buổi chia lìa
Hoàng hôn xuống, bình minh lên nhịp nhịp
Ngàn sao xanh lùi bước trước vừng hồng
Ngày rực rỡ đêm êm đềm kế tiếp
Đón chào tôi chung cười khóc bao lần
Tôi đã gửi hồn tôi biết mấy bận
Cho mây xa cho tơ liễu ở gần
Tôi đã đặt trong bàn tay vạn vật
Quả tim mình nóng hối những chờ mong
Sông trắng quá bảo lòng tôi mở cửa
Trăng vàng sao giục cánh mộng tung ngần
Gió thổi giậy lùa mơ vào bốn phía
Ba phương trời chung gục khóc đêm giông
Những giòng lệ tuôn mấy lần khắc khoải
Những nụ cười tròn mấy bận hân hoan
Những ngoảnh mặt im lìm trong ái ngại
Những bắt tay xao động với muôn vàn
Những người bạn xem tôi như ruột thịt
Những người em dâng hết dạ cho tôi
Những người bạn xem tôi là cà gật
Những người em không vẹn nghĩa mất rồi
Trần gian hỡi? tôi đã về đây sống
Tôi đã tìm đâu ý nghĩa lầm than
Tôi ngẩng mặt ngó ngàn mây cao rộng
Tôi cúi đầu nhìn mặt đất thấp đen
Tôi chấp thuận trăm lần trong thổn thức
Tôi bàng hoàng hốt hoảng những đêm đêm
Tôi xin chịu cuồng si để sáng suốt
Tôi đui mù cho thoả dạ yêu em
Tôi tự nguyện sẽ một lần chung thuỷ
Qua những lần buồn tủi giữa đảo điên
Thân xương máu đã đành là uỷ mị
Thì xin em cùng lên thác xuống ghềnh
Em đứng mũi anh chịu sào có vững
Bàn tay bưng đĩa muối có chấm gừng
Tôi đã nguyện yêu trần gian nguyên vẹn
Hết tâm hồn và hết cả da xương
Xin yêu mãi yêu và yêu nhau mãi
Trần gian ôi! cánh bướm cánh chuồn chuồn
Con kiến bé cùng hoa hoang cỏ dại
Con vi trùng cùng sâu bọ cũng yêu luôn
Còn ở lại một ngày còn yêu mãi
Còn một đêm còn thở dưới trăng sao
Thì cánh mộng còn tung lên không ngại
Níu trời xanh tay với kiễng chân cao
Nhưng em hỡi trần gian ôi ta biết
Sẽ rồi ra vĩnh biệt với ngươi thôi
Ta chết lặng bó tay đầu lắc
Đài xiêu ôi xuân sắp rụng mất rồi
Đêm ứa lệ phồng mi hai mắt
Bàn tay ta nhỏ như lá cây khô
Mình hoa rã đầm đìa sương theo móc
Đỡ làm sao những cánh tiếp nhau rơi
Ta gửi lại đây những lời áo não
Những lời yêu thương phụng hiến cho em
Rồi ta gục đầu trên trang giấy hão
Em bảo rằng
– Đừng tuyệt vọng nghe không
Còn trang thơ thắm lại với trời hồng
Phượng
Lạc về đầu rú khe truông
Vốc năm ngón nhỏ gieo buồn rã riêng
Tuổi xanh nhiếp dẫn sai miền
Đổ xiêu phấn bướm phi tuyền vọng âm
Tuần trăng quảy gánh thương ngầm
Cõi bờ phôi dựng gió nhầm tin hoa
Em về rắc cỏ tháng ba
Xuống trang hồng hạnh thu già in rêu
Sườn non bốn vó ngựa trèo
Sông mờ bóng phượng ai chèo thuyền nan
Phương Hà
Vừng trăng lại đi vào trong khe cửa
Phất phơ theo màu lãng đãng sương bay
Sầu kỷ niệm sắp tràn như lệ ứa
Ngó rung rinh vườn loang lổ bên ngoài
Mắt xin khép vì nghe buồn bước tới
Từ bốn bên gió đẩy lại hoang liêu
Lòng man dại như mù xa vời vợi
Gánh lên vai buồng phổi lạnh bên chiều
Cười nức nở nghe đời toan ngã gục
Ngày xuân xanh sơ ngộ để thiên thâu
Còn ngơ ngác hương mùa lên mấy lúc
Ngạt linh hồn em lịm giữa chiêm bao
Trời tuổi trẻ bụi nào về vây hãm
Giữa mịt mờ trăng nước lạnh liên miên
Hoài vọng uổng bên nỗi đời thê thảm
Hờn núi sông anh lạc xứ xa miền
Vừng trăng lại đi vào trong khe cửa
Hà ở đâu đôi bạn ấy ở đâu rồi
Tơ tằm nhạt ân tình như nhụy úa
Rớt miên man ai nhặt giúp cho người
Phương Tây
Rút ngàn con gió chạy qua
Mùa băng giá thổi tê nhòa Tây phương
Bước đi là mấy dặm đường
Sầu nghe xuân động trong vườn lá xanh
Nụ cười môi tắt đi nhanh
Màu se sắt dựng âm thanh điêu tàn
Bờ dương xế lục trăng tan
Bên thành đất quạnh thu dàn trắng vôi
Ngày đi đổ bóng sau người
Mộng hờ biết có buồn vui em về
Ruộng Bình Dương
Em về đất rộng Bình Dương
Phố mai là gió môi hường se dâu
Tóc xanh bủa lệch mái đầu
Mây xanh như lệ pha sầu ruộng xuân
Dấu sương chìm cỏ Yên Tần
Dấu chim về có đậu gần gũi không
Kết chùm nhánh trắng ra bông
Vành cong môi hẹn vun trồng về đâu
Sầu ca si
Em về bủa rộng chiêm bao
Buồn sông bóng mạ chìm sâu bên giòng
Đời xuân nức nở sầu trong
Giọt ngần sương bỏ xuống lòng thơ ngây
Tóc xanh kỳ hẹn sai ngày
Khóc ngang ngửa mộng canh dài mấy phen
Du dương từ giã hai miền
Nước truông còn chảy bên triền mây trôi
Đầu khe lá cỏ phai rồi
Đá vang tiếng ngựa bên lời ước mong
Trời đêm tinh tú chạy vòng
Ruổi rong về bích ngạn hồng vàng chiêu
Sầu Lục Tỉnh
Hồng quần ướm bức tiêu tao
Mùa măng vĩnh phúc đưa vào hư không
Bóng du ải Bắc phiêu bồng
Thổi sương ngần bạch quyên vòng cõi Nam
Tin Xuân Lục Tỉnh mơ màng
Đồng trăng thủy thảo nguyệt cầm ra hoa
Chân trời mộng mị vàng pha
Mùa Phương Lan giậy bên tà dương buông
Với tay sầu khổ hao mòn
Đầu nghiêng rũ tóc miệng tròn thơ ngây
Chiêm bao dàn rộng phai ngày
Liễu in giòng rụng thu đầy hồ phơi
Hào hoa tiếng lạnh trong lời
Về trong vân thạch em ngôi vén xiêm
Sẽ đi
Sẽ đi cùng bước chân mùa
Bóng vang sầu cũ tháp chùa rộng thênh
Hào hoa bỏ lạc bên mình
Lá thiên thu đẹp làm thinh bên đường
Lệ nào thế kỷ đau thương
Chìm cung bậc lụy máu xương rụng nguồn
Rộng ngần sương tím ngàn truông
Tạ hoàng hôn hạ cánh chuồn chuồn bay
Nét vàng phôi dựng trời tây
Sóng phiêu bổng tạnh màu mây xanh về.
Sóng
Sóng vàng đổ rộng âm hao
Trùng dương phôi dựng thu nào đã phai
Dư vang còn gởi hội này
Gối trăng xế bóng canh dài tiếc thương
Tơ chùng sa lệ mù sương
Phố xanh đời phượng con đường hư không
Bỏ nằm tháng ruổi sai dòng
Lỡ làng nước đục đắm hồn tiêu tao
Đầu truông gió bão xin vào
Mang hoài vọng giữa hương màu rụng rơi
Cầm tay chưa muộn nối lời
Nghiêng mình gửi mộng mây trời lang thang.
Trên đây là những bài thơ tiếp theo trong tập Mưa nguồn Bùi Giáng mà chúng tôi muốn giới thiệu với bạn. Qua đó bạn sẽ có được một hình dung cơ bản nhất về văn chương cũng như cảm nhận của nhà thơ về những khía cạnh trong cuộc sống. Đừng quên đón đọc tập Mưa nguồn phần 6 bạn nhé!
Theo Thuvientho.com