Nhà thơ Bùi Giáng và tập thơ “Mưa nguồn hòa âm” (Phần 1)

Mưa nguồn hòa âm (1973) là một tập thơ nổi tiếng của nhà thơ Bùi Giáng. Với tập thơ này được bổ sung thêm những bài thơ cho tập Mưa nguồn trong kỳ tái bản, ấy chính là việc soi tỏ ý nghĩa “dịch chuyển” của Mưa nguồn. Với ý tưởng và nội dung độc đáo như vậy bạn hãy đọc và cảm nhận tập thơ xuất sắc này bạn nhé!

Bà hiệu trưởng bước đi đệ nhất

Bà hiệu trưởng bước đi đệ nhất

Cô giáo viên bản chất nữ sinh

Chào xuân mật niệm u tình

Biên thành bắc húc bình minh nam triều

Bà đi bước hoang liêu ngờ vực

Cô bước theo càng lúc càng nghi

Chỉn e trận trận giai kỳ

Ruộng nương nảy lúa hột phì nhiêu thơm

Bà bước đi sớm hôm tề chỉnh

Gió tương lai vẫn thỉnh cầu sương

Nắng vàng trút lục nghìn phương

Bà về phố thị cô mường tượng thôn

Hình dung bước hà sơn như thể

Láng giềng dâng hội lễ tháng ba

Biển dâu bước một chan hoà

Bà vào rún đất cô ra chân trời.

Chà và ca

Chà và rớt hột mưa mau

Lạn hồng như hoả trời đau vô ngần

Da đen dịch thể di thần

Phố qua chợ lớn phường gần tiểu man

Tạ từ lão hủ lầm than

Cô nương thánh ý lên tràn âm thanh

Phiêu bồng hộ niệm thâm canh

Chị hồng như quýt em chanh như là

Chạy đi em

Chạy đi em bờ đất cỏ bên kia

Vườn cây cối bốc tia mừng rỡ gọi

Chim và chóc mấy xuân xanh về hỏi

Em có nghe bờ cỏ gọi bên kia

Chạy đi em sầu mộng sớm cho khuya

Còn có thể trút sầu khuya cho sớm

Em chạy nhé hai bàn chân nhẹ nhõm

Gót lâng lâng hai ống cẳng thật tròn

Tuổi mười lăm mộng mỵ với trăng non

Tuổi mười sáu chiêm bao nguyệt tròn nữa

Tuổi mười bảy bắt đầu mơ lần lữa

Mộng theo sầu lần lượt nối đuôi nhau

Chạy đi em và vớ bắt hương màu

Tuổi mười tám còn sang giàu như thể

Tuổi mười chín tới tam sinh nhỏ lệ

Xuống bình sinh nhứt nhựt tới tam thu

Tuổi hai mươi viên mãn thật khôn bù

Bờ đất cỏ ở bên kia chờ đợi

Anh đau đớn viết mấy lời thật vội

Giục em đi về cỏ nội bên kia

Chạy đi em hội ngộ suốt mép rìa

Hương và sắc sắp chia lìa hương sắc

Con én múa suốt thiều quang se sắt

Thổi xuân xanh vi vút khắp ba xuân

Mùa màng đi về lễ hội thập thành

Thời tiết vẽ màu đạp thanh phơi phới

Bàn chân nhỏ gót sen hồng hôi hổi

Bờ cỏ ôi sao mát rượi thế mà

Chạy đi em băng qua tuyết sắp phôi pha

Và hồng lệ sắp ra đời giọt giọt

Bà Hiệu Trưởng mất dung nghi thánh thót

Cô Giáo Viên còn kiều diễm phần nào

Bàn tay anh quờ quạng viết thơ trao

Và thơ gởi như mù sa man mác

Niềm dự cảm như lá rơi lác đác

Trút ngàn cây là gió thổi miên man

Chạy đi em anh cũng thử chạy quàng

Và chạy quẩn chạy quanh tờ giấy dọc

Theo hàng chữ vẽ ngang sầu chớm mọc

Chớm dâng trào tràn ngập giấy se da

Chạy đi em chạy gấp chứ chăng mà

Cô nương ký ức

Cô nương ký ức kinh người

Linh hồn lão nộp nửa vui nửa buồn

Chép tờ sa mạc sầu tuôn

Muộn trồng ân lộc mưa nguồn éo le

Đường sâu hun hút khôn dè

Khe dồn làn giậy, mép hoe hoe vàng

Cập bờ kỳ ảo thiên cang

Vết hoen rỉ dấu rìa hoang sũng dầm

Thập thành nguyện ước tuyền lâm

Biển non thoái bộ cuồng dâm thẹn thò

Tuyệt trù thời thể điểm tô

Muôn vàn Brigitte miệng thô sơ cười

Cô Nương ký ức kinh người

Núi gào beo lục ra đời gầm vang.

Dặm nghìn nhớ một

Dặm nghìn nhớ một mà ra

Nhớ sương bờ cỏ nhớ hoa mép rừng

Đi về cổ tái nhìn thông

Nhớ vân du cõi hư không xa vời

Nhớ người hải ngoại xa khơi

Nhớ em xa vắng chốn nơi quê người

Lữ hành khách địa khôn nguôi

Lưu cư cố quận nhớ người tha hương

Nhớ một nắng nhớ mười sương

Nhớ thanh cấm nguyệt hoàn hương băng thoàn

Hồ sơn nhớ mộng lang thang

Vũ Lâm Xuân Nhớ Thu Trang Phượng Hè

Dặm nghìn ngóng một nhớ nghe

Hai nghe ngóng một nổi che chở niềm

Bình sinh cận lập láng giềng

Vớu lưu tồn thể tại tiền diện qua

Phải nơi Hằng Thủy mà ra

Xem qua cũng thể dạy qua mà rằng

Hậu tình hộ niệm lẽ hằng

Thúy dàn lam lục mỵ tăng đan thành

Kiều nhi nhiên đạm nhiên thanh

Nhiên nhi lô hỏa thuần thanh nhiên hà

Thừa thiên vỹ dạ lưu sa

Hằng u u mộng Hằng Nga hai hàng

Dặm nghìn nhớ mộng trùng quan

Ly bôi nhắp chén mộng dàn Giang Tây

Hoa Xuân Đất Việt nhớ ngày

Gởi cho Hồ Dzếnh một vài điệu ca

Nhớ ngày hành cước phương xa

Gặp bình minh giữa bóng tà chiều hôm

Còn nguyên Phố Mộng hội đàm

Với Châu Quận Mỵ muôn vàn với Mơ

Dặm nghìn nhớ một câu thơ

Lừng bay nắng sáng gấp tờ Phượng tung

Đêm Tô Châu trừng hiện Diotima

Trăng về say rượu cành hoang

Ra đời một cuộc chân dàn giậy chân

Chân đi mười bậc chín lần

Lớp cong cầu nước nhịp cần mẫn soi

Lên rừng rú vượn gầm voi

Xuống rừng gạ gẫm về coi trâu bò

Cườm tay phố thị nhỏ to

Ghì trong châu quận còn so le hoài

Cô Nương Ký Ức trong ngoài

Niềm riếng tại hạ lạc loài bữa nay.

Đổ bộ ca

Hoa vàng lá lục đuôi mù

Hàng hai dốc tuột hoạch trù máu me

Sứ quân lai vãng hội hè

Nhẫn hàn quý tiết kết bè vãn sinh

Gà rừng chiếu cố kệ kinh

Phùng di diệc hợp khánh trình lộ hoa

Kệ kinh còn mất một tòa

Mất còn chiếu cố chan hòa chỉ ưng

Nay mai cơn mộng cuối cùng

Nhẫn hàn lưu đãi song phùng vãng lai

Hoa vàng lá lục hàng hai

Nguyệt cầu tự nhiễm trần ai du hành

Em Mọi là em

Em là em mọi một lần kia

Rừng ở trong sương nắng buổi chiều

Gió phất phơ xanh trong nhịp lá

Sơn tuyền reo ngọc đá ngân theo

Em ở trong rừng một buổi xưa

Ngẫu nhiên tao ngộ gió sang mùa

Hai bờ lãnh địa đau lòng gọi

Sầu suốt giang san vọng tiếng thừa

Nham thạch đìu hiu linh cảm chi

Anh về thấy mặt tạc nhiên ghi

Em mọi một lần em có biết

Linh hồn sử lịch hỏi han chi

Em ở trong rừng qua tuổi xuân

Anh đi không nguyện ước trùng phùng

Hai bờ khu vực điêu tàn mộng

Anh lạc nơi nào em biết không

Em ở trong rừng em cũng đi

Xuân tàn lửa hạ đốt trang ghi

Rừng thiên sự tích mờ vân thạch

Vĩnh biệt lâm tuyền em bỏ đi

Mộng mỵ bình sinh vẫn gọi lời

Bao lần thăm thẳm vọng đâu nơi

Nửa đêm tàn nguyệt mờ phương hướng

Kiếp nạn sơn hà em mọi ôi

Mất hết rừng xanh suối ngọc rồi

Em từng là mọi mộng khơi vơi

Rừng xanh nắng biếc em cười nói

Một thoáng bình sinh giữa bốn trời

Tìm em đi khắp mọi mê ly

Mộng huyễn nhiên như mộng huyễn tùy

Nham thạch lâm tuyền khe nắng rọi

Hồng hoang hương cỏ nét phai my

Đi khắp bình sinh tang hải trường

Quận thành phố thị bóng như sương

Đêm âm thầm tượng nhiên thành lệ

Thể mọi thân hình sắc mọi hương

Sắc thể tương tư tưởng niệm từ

Nhan thành tượng thể niệm tương tư

Thiên nhiên thành tượng hồn vân thạch

Man dại u nùng mỵ đã như

Giêng

Láng giềng tư lự hoa môi

Như lai sầu thảm vì tôi không về

Lục bình tiểu dẫn tào khê

Tiền căn chưởng thượng hội tề núi hoa

Lên cây mười sáu một tòa

Triều đình nam thạch bắc sa bao hàm

Gông cùm thời tiết điêu mang

Mù sương một ngón tay vàng ra giêng

Hoàng hôn vẽ bóng

Hoàng hôn vẽ mộng bùa lên sắc lá

Ôi Chiều Hôm, Ngươi vẽ lá hai hàng

Bình minh mọc lớp phiêu du về cuối

Gió quan hà tinh vũ tuyết quan san

Ta chắp nhặt mùi hương về quá khứ

Trả tương lai từ mật niệm khôn hàn

Về hiện tại lập tồn tương vãn tứ

Góp phù vân hồ hải kéo lên ngàn

Ta đã nhặt những mùa đông tháng giá

Ở dưới trời về thiên hạ xuân xanh

Người trao gởi bình minh xuân nơi má

Hồng nơi môi mắt lục liễu my mành

Ta đã hái từng cụm cây lãng đãng

Sầu phấn hương dị dị phất phơ xông

Ta đã nhặt nhành mai kia của đá

Và đã trao cho nham thạch phiêu bồng

Hai mắt ngó một lần cho một thuở

Đã nhìn muôn cho vạn một cho ngàn

Người đã hỏi hấp hô trong hơi thở

Đã điêu tàn sao vọng mãi dư vang

Buồng phổi giục phong lai về điền thổ

Và đã gào biển lục tới vân thiên

Về hội diện địa tầng đêm tịnh độ

Người có nghe suối tóc giục phi tuyền?

Ta đã gọi chiêm bao về mộng mỵ

Chắp ân tình cho nghĩa rộng tinh sương

Về tuế nguyệt bước ngao du tận mỵ

Người có nghe tang hải réo vô thường?

Ta chắp nhặt từng cơn mê cuộc tỉnh

Ta góp dâng từng trận đỏ phen hường

Xin từ giã ngữ ngôn tồn lập định

Và vĩnh ly tam lộ cuối con đường

Hoắc nhiên ca

Tam thứ khuynh bôi tận

Nhứt thứ đảo nhiên tà

Lạn hồng tuyết trung hỏa

Thương hồng kinh thước ca

Kể từ đệ nhất

Mép bờ nước mọc nguyên tiêu

Tờ điên hoa giậy Trăng Chiều Dã Man

Màu hoa xưa ở trên ngàn

Ngọn triều biển lục vì Lan nghiêng mình

Hai bờ thể dựng âm thanh

Hình dung tâm sự trong tình tự qua

Mép bờ nước mọc hy nga

Giai nhân bào háo nguyệt tà nghiễm nhiên

Thập thành đệ nhị mê điên

Hội đàm đệ nhất còn điên như thường

Chiêm bao phấn diện phố phường

Một thương má núng mười thương đồng tiền

Tích tham diệu hữu u huyền

Những em má núng đồng tiền chân không

Những em trường phát phi hồng

Tiền trình những chị lục hồng phi kiên

Mép bờ nước mọc thủy nguyên

Bình minh đệ nhị mang phiền đệ tam

Kính tặng thần chết

Đi vào đất một phen này đất đá

Nham thạch ôi mày có giống tao không

Vào giấc ngủ thiên thu sầu băng giá

(Rét căm căm đau đớn chắc vô cùng

Và có lẽ đoạn trường ghê ghớm lắm)

Đất đen ôi tao chẳng muốn đi vào

Tao muốn sống suốt bình sinh vạn đại

Ở cõi trần vĩnh viễn trận du ngao

Nếu có thể chết thử chơi một chút

Rồi trùng sinh ăn phở khắp phố phường

Đừng vĩnh viễn chết chán chường lắm ạ

(Cũng có thể chết chơi một tuần lễ

Nhưng dĩ nhiên ăn một trận Bún Bò

Và Hủ Tiếu thật no nê rồi hãy

Ấy nhưng mà Thần Chết hỡi tuy nhiên)

Kỷ niệm Biên Hoà bịnh viện

Nhe răng gấu mộng cập kỳ

Beo phiêu hốt gọi nhu mỳ hùm thiêng

Rằng nay ngôn ngữ vô duyên

Mở ra vô cố lời điên cập kè

Một thằng chập chững ngóng nghe

Vành tai nhị hội ai đè thế ru

Cô nương kiều diễm tạc thù

Tồn sinh lẽo đẽo sa mù đi quanh

Kỷ niệm Penthésilée

Hai bờ mép hai bờ miền

Ruộng nương ký ức cuồng điên giậy thì

Sa trường khoảng khắc lâm ly

Sát na đột ngột điều quy điệp trùng

Sinh bình trừng trị tử ngung

Cho tồn hoạt lại làm chung lưu tồn

Hai mép xóm hai miền thôn

Một bờ mỉm miệng nụ hôn cuối cùng

Một vũ trụ một thương khung

Một càn khôn một niềm mông lung mười.

Kỷ niệm thiên đường

Cà phê đầy phố

Hủ tiếu khắp nơi

Bún bò khắp chốn

La de không lời

Lá cây thu

Đường thu lá dọc lá ngang

Lá xanh Chợ Chị lá vàng Phố Em

Lá thu đường dọc cỏ mềm

Lá vèo ngõ trước lá thêm lục hồng

Lá Chợ Lớn Lá Sài Gòn

Lá về Thủ Đức lá cồn dặm xa

Lá mơ màng cựu Trung Hoa

Gọi hồn kim nhật như hà khứ niên

Đào hoa nhân diện vô duyên

Tao phùng giải cấu tao điên mất rồi

Tao còn tao ngộ tao ngồi

Ngó ra Mặc Khách nhận rồi Tao Nhân

Lá hoa cồn

Một vùng xuôi ngược biển đông

Tam thu chểnh mảng thần thông tựu trường

Trình tâu hắc đế u vương

Già lam bản xứ khuyếch trương mối sầu

Lệ vàng Penthésilée

Sương tàn cấm nguyệt cuồng mê lâm tuyền

Bà về cỏ rậm oan khiên

Âu lo ruộng thấp ưu phiền giậu thưa

Mộng trường sớm nắng chiều mưa

Trái vườn vãn thục mùa dưa giậy giàng

Tam thu trì ngự giữa hàng

Xanh um đậu khấu sen vàng nấu nung

O bồng sương đục khuếch sung

Vô ngần o bế vô cùng với o

Song trùng xuân sắc một kho

Bổ sung tròn trĩnh tồn lo đôi vành

Bà về cấm nguyệt đạp thanh

Điệp trùng công lực thập thành bà đi

Ly bôi

Ly bôi từ nhắp giữa giòng

Quan hà mượn chén còn mong mượn lời

Cảm phiền khúc nghiệt phanh phơi

Giữa giòng từ nhắp ly bôi quan hà

Không lời còn mượn nói qua

Lời xuôi ý ngược ngoài ra vẫn còn.

Trên đây là những bài thơ trong tập Mưa nguồn hòa âm Bùi Giáng mà chúng tôi muốn giới thiệu với bạn. Tập thơ này đã làm sáng tỏ được ý nghĩa “dịch chuyển” Mưa nguồn nên nó rất độc đáo. Qua đó bạn cũng sẽ tìm được sự liên kết trong mỗi tập thơ với nhau tạo thành một tứ thơ hoàn chỉnh. Đừng quên đón đọc tập Mưa nguồn hòa âm phần 2 bạn nhé!

Theo Thuvientho.com