Thư viện thơ
Lửa thiêng là một tập thơ nổi tiếng của Huy Cận. Tập thơ này lần đầu tiên được in vào năm 1940. Và theo nhiều nghiên cứu và đánh giá, tập thơ này được nhận xét có nội dung hay độc đáo, nghệ thuật. Và cho đến nay nó vẫn được coi là viên ngọc quý của thơ ca Việt Nam. Cũng như là một tác phẩm ưu tú nhất trong kho tàng thơ ca và sự nghiệp sáng tác của Huy Cận.
Áo trắng
Tặng Nhất Linh
Áo trắng đơn sơ, mộng trắng trong,
Hôm xưa em đến, mắt như lòng
Nở bừng ánh sáng. Em đi đến,
Gót ngọc dồn hương, bước toả hồng.
Em đẹp bàn tay ngón ngón thon;
Em duyên đôi má nắng hoe tròn.
Em lùa gió biếc vào trong tóc
Thổi lại phòng anh cả núi non.
Em nói, anh nghe tiếng lẫn lời;
Hồn em anh thở ở trong hơi.
Nắng thơ dệt sáng trên tà áo,
Lá nhỏ mừng vui phất cửa ngoài.
Đôi lứa thần tiên suốt một ngày.
Em ban hạnh phúc chứa đầy tay.
Dịu dàng áo trắng trong như suối
Toả phất đôi hồn cánh mộng bay.
Bi ca
Hỡi mây trắng phất phơ màu gió cũ
Nước buồn ôi! còn lại bến sơ xưa
Cho ta gởi vọng xuôi về quá khứ
Đôi chút sầu tư nước đẩy, mây đưa
Buồn đã lại khi bắt đầu yêu mến
Lòng mê say ngay từ thuở mê tình
Vì ta đợi cho nên người chẳng đến
Người xa ta, xa từ thuở sơ sinh
Trời buổi ấy ở trong thời tình tự
Xuân muôn năm tơ mởn cỏ bên đường
Người thì đẹp mà lòng ta mới nở
Gió mơn ru và mây giục yêu đương
Hoa nắng rải ở trên màu tóc đượm
Áo lùa bay thấy thoáng lá chen hơi
Lòng non dại đã hoá thành chiếc bướm
Cánh bâng khuâng bay tới đậu bên ngoài
Ta cầu khẩn như một lòng tín mộ
Nhạc tím ngây phấp phới tiếng trăm chuông
Hồn lưu lạc chưa hề thờ một chúa
Yêu một người ta dâng cả tình thương
Nhưng chân đẹp vội rẽ đường trăm lối
Gió bay qua thôi đưa tiếng cười chào
Rồi một bữa đứng chờ người chẳng tới
Ta thấy buồn cùng mọc với trăng sao
Bóng đêm toả không lấp niềm thương nhớ
Tình đi mau, sầu ở lại lâu dài
Ta đã để hồn tan trong tiếng thở
Kêu gọi người đưa tin nỗi tàn phai
Hỡi mây trắng, hỡi nước buồn, gió cũ
Sao chiều nay ảo não vị sơ xưa
Lòng ta nữa, cũng trở về một chỗ
Trong nổi đau thương vương tự bao giờ
Bình yên
Thời khắc đang đi nhịp thái bình
Dịu dàng gió nhạt thổi mây xanh
Hàng cây mở ngọn kêu chim đến
Hạnh phúc xem như chuyện đã đành
Lẩn cụm hoa trời rơi dáng bướm
Nỡ chen hoa lá tiếng vành khuyên
Ngoài đường buổi sáng thơm hương mới
Thú sống thơm mùi cỏ mới lên
Kia treo trái mộng trĩu cây đời
Ngang với tầm tay ngắn của người
Nhưng múa vu vơ tay đã mỏi
Ê chề đời thoảng vị cơm ôi…
Buồn
Đã chảy về đâu những suối xưa?
Đâu cơn yêu mến đến không chờ?
Tháng ngày vùn vụt phai màu áo
Của những nàng tiên mộng trẻ thơ.
Rụng những chùm tên mấy độ bông;
Phai hàng nhật ký chép song song;
Chàng trai gối mộng trên trang sách
Tỉnh thức, mùa xuân rụng hết hồng.
Đời mất về đâu, hỡi tháng, năm?
Xuân không mọc nữa với trăng rằm!
Chẳng bao lâu ngủ sầu trong đất,
Vĩnh viễn mùa đông lạnh chỗ nằm.
Nay hẵng còn đây ấm mặt trời,
Mà sao lòng lạnh tuyết băng rơi?
– U sầu chắc hẳn đang nhanh bước,
Lưng khọm nghìn năm đến cửa tôi.
Buồn đêm mưa
Đêm mưa làm nhớ không gian
Lòng run thêm lạnh nỗi hàn bao la…
Tai nương nước giọt mái nhà
Nghe trời nằng nặng, nghe ta buồn buồn
Nghe đi rời rạc trong hồn
Những chân xa vắng dặm mòn lẻ loi…
Rơi rơi… dìu dịu rơi rơi…
Trăm muôn giọt nhẹ nối lời vu vơ…
Tương tư hướng lạc phương mờ…
Trở nghiêng gối nặng hững hờ nằm nghe
Gió về, lòng rộng không che
Hơi may hiu hắt bốn bề tâm tư…
Cách xa
Lời chẳng giao lời, tay lạ tay,
Tấc gang cách trở, nhớ muôn ngày.
Cô sầu dựng núi lên cao ngất;
Nhưng cặp chim hồn lạc hướng bay.
Tôi đứng bên này cửa Khổ đau,
Bên kia người dạo, biết chi sầu.
Dọc đời rải rác muôn ga đón.
Khó nỗi ngồi chung một chuyến tàu.
Cũng chẳng dò xem gió ngược xuôi;
Lời đi không cốt gặp tai người,
Quá buồn nên muốn yên nguôi chút,
Tôi nói lòng ra để tự cười.
Cầu khẩn
Hồn bơ vơ, tôi đi dạo giữa đời;
Chân theo lòng mà người chẳng theo tôi.
Ngày đẹp thế, cũng có tay đang mở,
Đuổi hạnh phúc giữa lòng tôi bợ ngợ.
Tôi đi tìm người, tôi đi tìm thơ,
Tính vẩn vơ có lành được bao giờ.
Và tình ái không bao giờ lành được,
Nâng chân đi chưa định ngày nghỉ bước.
Đường không dài: người tránh để thêm xa…
Gặp ngay đi! Đời may rủi lắm mà!
Và nếu không yêu, mà thừa yêu mến,
Cứ thả mộng cho lòng tôi ghé bến…
Đứng lại giùm, tôi đã mỏi theo sau,
Ôi! nỡ nào suốt đời đuổi bắt nhau!
Chết
Chân quấn quít rồi đến ngày nghỉ bước;
Miệng trao lời rồi đến buổi làm thinh;
Thân có đôi chờ lúc ngủ một mình,
Không bạn lứa cũng không mền ấm nóng;
Tai dưới đất để nghe chừng tiếng sóng
Ở trên đời; – đầu ấy ngửng lên cao
Sẽ nằm im! Ôi đau đớn chừng nào;
Thân bay nhảy giam trong mồ nhỏ tí,
Một dáng điệu suốt trăm nghìn thế kỷ!
Ngày sẽ về, gió sẽ mát, hoa tươi,
Muôn trai tơ đi hái vạn môi cười,
Làn nắng ấm vào khua trong lá sắc;
Nhưng mắt đóng trong đêm câm dằng dặc,
Còn biết gì trời đất ở bên kia;
Bướm bay chi! tay nhậy đã chia lìa;
Tình gọi đó, nhưng lòng thôi bắt mộng.
Bỏ chung chạ để nằm khô một bóng;
Chẳng ai vào an ủi nắm bàn tay:
Khổ bao nhiêu cho một kẻ hằng ngày
Tìm thế giới để làm khuây lẻ chiếc!
Chiều xuân
Xuân gội tràn đầy
Giữa lòng hoan lạc,
Trên mình hoa cây…
Nắng vàng lạt lạt
Ngày đi chầy chầy…
Hai hàng cây xanh
Đâm chồi hy vọng…
Ôi duyên tốt lành!
Én ngàn đưa võng
Hương đồng lên hanh.
Kề bên đường mòn
— Mùa đông đã tạnh
Cỏ mọc bờ non…
Chiều xuân tươi mạnh
Gió bay vào hồn.
Có bàn tay cao
Trút bình ấm dịu
Từ phương xa nào…
Người cô yểu điệu
Nghe mình nao nao…
Nhạc vươn lên trời:
Đời măng đang dậy
Tưng bừng muôn nơi…
Mái rừng gió hẩy
Chiều xuân đầy lời.
Chiều xưa
Buồn gieo theo gió veo hồ,
Đèo cao quán chật, bến đò lau thưa.
Đồn xa quằn quại bóng cờ,
Phất phơ buồn tự thuở xưa thổi về.
Ngàn năm sực tỉnh lê thê
Trên thành son nhạt. — Chiều tê cuối đầu…
Bờ tre rung động trống chầu,
Tưởng chừng còn vọng trên lầu ải quan,
Đêm mơ lay ánh trăng tàn,
Hồn xưa gởi tiếng thời gian, trống dồn.
Dấu chân trên đường
Ai biết đường kia giậm mấy lần?
Gió vừa thổi lạc dấu muôn chân.
Làm sao góp lại nâng xem thử.
Những bước vu vơ xa lại gần.
Thôi đã tan rồi vạn gót hương
Của người đẹp tới tự trăm phương.
Tan rồi những bước không hò hẹn
Đã bước trùng nhau một ngả đường.
Cây mở cành xanh, nghiêng lá phơi;
Bụi gieo trên lá, dội nên lời
Bâng khuâng kể lại bao câu chuyện
Của những bàn chân rỗ dấu đời.
Đã vậy bao lần rồi thế nhỉ?
Và sau này nữa, dấu chân ai
Sẽ ghi rồi xoá trên đường bạc
Mỗi lúc trời đau gió thở dài.
Đẹp xưa
Tặng Tô Ngọc Vân
Ngập ngừng mép núi quanh co
Lưng đèo quán dựng, mưa lò mái ngang…
Vi vu gió hút nẻo vàng.
Một trời thu rộng mấy hàng mây nao.
Dừng cương nghỉ ngựa non cao
Dặm xa lữ thứ kẻ nào héo hon…
Đi rồi, khuất ngựa sau non;
Nhỏ thưa tràng đạc, tiếng còn tịch liêu…
Trơ vơ buồn lọt quán chiều
Mái nghiêng nghiêng gửi buồn theo hút người
Đi giữa đường thơm
Tặng Thạch Lam
Đường trong làng: hoa dại với mùi rơm…
Người cùng tôi đi dạo giữa đường thơm,
Lòng giắt sẵn ít hương hoa tưởng tượng.
Đất thêu nắng, bóng tre, rồi bóng phượng
Lần lượt buông màn nhẹ vướng chân lâu:
Lên bề cao hay đi xuống bề sâu?
Không biết nữa – Có chút gì làm ngợp
Trong không khí… hương với màu hoà hợp…
Một buổi trưa không biết ở nơi nào,
Như buổi trưa nhè nhẹ trong ca dao,
Có cu gáy, có bướm vàng nữa chứ
Mà đôi lứa đứng bên vườn tình tự.
Buổi trưa này xưa kia ta đã đi,
Phải cùng chăng? Lòng nhớ rõ làm chi!
Chân bên chân, hồn bên hồn, yên lặng,
Người cùng tôi đi giữa đường rải nắng,
Trí vô tư cho da thở hương tình,
Người khẽ nắm tay, tôi khẽ nghiêng mình.
Như sắp nói, nhưng mà không – khóm trúc
Vừa động lá, ta nhận vào một lúc
Cả không gian hồn hậu rất thơm tho;
Gió hương đưa mùi, dìu dịu phất phơ…
Trong cảnh lặng, vẫn đưa mùi gió thoảng…
Tri bâng quơ nghĩ thoáng nhưng buồn nhiều:
“Chân hết đường thì lòng cũng hết yêu”.
Chân đang bước bỗng e dè dừng lại
– Ở giữa đường làng, mùi rơm, hoa dại….
Đi rất êm
Ði rất êm, bước êm nữa, người ôi!
Tiếng động gần, dư thanh gợi xa xôi..
Phòng yên tĩnh, chớ làm phòng vắng vẻ!
Hồn mới lim dim, bước giùm nhè nhẹ.
Hé cửa vừa, cành lả qua song
Cho bóng xuống mi, cho bóng xuống lòng.
Tai ê chề chỉ vừa nghe gió lá,
Trí mệt mỏi, buông chi lời nói lạ!
Ru cho tôi ngủ dưới bóng mi người;
Nhìn tôi đi, xin miệng thắm cứ cười..
Trong giấc đẹp sẽ thấy trời mở rộng,
Không gian hồng, đời nhuộm màu hy vọng.
Tôi sẽ giơ tay để đón rước Ðời;
Ðón giúp cho đôi tay ngắn chơi vơi..
Nhưng phòng rất vắng, bước giùm nhè nhẹ:
Hồn yên tĩnh, chớ làm hồn quạnh quẽ…
Ði rất êm, bước êm nữa, người ôi!
Với lòng buồn xin nhớ gọi Xa-xôi..
Điệu buồn
Mưa rơi trên sân.
Mái nhà nghiêng dần…
Ôi buồn trời mưa!
Nhìn trăm sao buồn
Của mưa trên sân…
Ôi lòng buồn chưa!
Ðêm xa xuống gần,
Biết sao nói năng.
Nhớ chi bâng khuâng.
Cửa the gió rình;
Vườn cau nước dâng.
Mưa rơi đều đều
Trên từng ngói kêu,
Trên từng ngói vang…
Trên từng ngói xanh
Lệ rêu muôn hang.
Em về nhà
Thôi sáng hung rồi em hãy đi
Tự nhiên em nhá! Chớ buồn chi.
Suốt ngày nhắc nhở em từng phút
Anh đoán thuyền em đến bến gì.
Này lúc bên đường bóng đứng trưa
Thuyền em qua thác sóng xô lùa
Sông êm, bãi cát con cò đứng.
Khỏi vực, lòng em hết sợ chưa?
Tới ngã ba sông, nước bốn bề,
Nửa chiều gà lạ gáy bên đê.
Làng xa lặng lẽ sau tre trúc;
Bến cũ thuyền em sắp ghé về
Khi bóng hoàng hôn phủ núi xa,
Khi niềm mơ tưởng vướng chân, và
Khi cầm không được anh ngồi khóc;
Ấy lúc em tôi đã tới nhà.
Ê chề
Ta lại mỉa mai rồi
Sao lại buồn thế ấy!
Xuôi đường mây nước trôi
Bỏ lại lòng ta vậy
Đôi tay không tín mộ
Chỉ lạc hướng thiên đàng
Linh hồn tôi goá bụa
Đơn chiếc giữa đau thương
Mong trốn tránh bơ vơ
Tôi đem tình bán rẻ
Cho vạn khách thờ ơ
Và lòng tôi đã ế
Một chiếc linh hồn nhỏ
Mang mang thiên cổ sầu
Những nàng tiên dần chết
Mơ mộng thuở xưa đâu
Gánh xiếc
Có chàng ngơ ngác tựa gà trống,
E đến trăm năm còn trẻ thơ
Tám tuổi một chiều trong rạp xiếc
Yêu nàng cưỡi ngựa uốn thân tơ.
Điệu kèn rộn rịp nâng chân ngựa
Nhịp với lòng trai mở cánh yêu,
Nhạc buồn thu – chở hồn đường sá!
Lẫn với hùm, voi, gái lệ kiều.
Gái lệ kiều đi với ngựa, voi;
Về nhà, đứa bé vẫn đùa chơi
Nhưng lòng trẻ đã theo đoàn xiếc
Xếp với màn to của rạp đời
Gánh xiếc đi qua chỉ một lần,
Bây gìơ có lẽ đã chia tan…
Và nàng cưỡi ngựa đâu rồi nhỉ?
Ngơ ngác chàng trai tự hỏi thầm
Giấc ngủ chiều
Tặng Hoàng Đạo
Thức dậy, nắng vàng ngang mái nhạt,
Buồn gieo theo bóng lá đung đưa
Bên thềm – Ai nấn lòng tôi rộng,
Cho trải mênh mông buồn xế trưa.
Than ôi, trời đẹp nhưng trời buồn,
Như cảnh tươi màu rạp cải lương
Tôi đội tang đen cùng mũ trắng,
Ra đi không hẹn ở trên đường.
Rưng rưng hoa phượng màu thương nhớ;
Son đậm bên thành một sắc xưa;
Cánh rực đòi cơn rơi lối đỏ,
Bên chân ghi đọng dấu bao giờ.
Không khí vờn xoay, mộng rã tan;
Tưởng như tim đã cũ muôn vàn.
Thâu qua cái ngáp dài vô hạn
Hình ảnh lung lnh vũ trụ tàn.
Trên đây là những bài thơ đầu tiên của nhà thơ Huy Cận mà chúng tôi muốn chia sẻ và giới thiệu với bạn. Thông qua các bài thơ này bạn sẽ hiểu thêm về phong cách sáng tác của nhà thơ. Cũng như hiểu được tại sao đây lại là một tập thơ được đánh giá cao và tiêu biểu nhất trong sự nghiệp sáng tác thơ ca của Huy Cận.
Theo Thuvientho.com
