Nhà thơ Nguyễn Đình Thi và tập Trong cát bụi (1992)

Trong cát bụi (1992) là một trong những tập thơ của Nguyễn Đình Thi được đánh giá hay nhất. Với tập thơ này ta có thể hiểu được về con người và phong cách thơ của tác giả nổi tiếng này. Ở đó có tình cảm của những đôi trai gái, có chí hướng của những người chiến sĩ cách mạng. Và chứa đựng trong đó là những suy tư, suy ngẫm về cuộc đời này. Đừng quên theo dõi và đón đọc các bài thơ hay trong tập này bạn nhé!

Đêm tháng bảy

Như bông hồng tươi đỏ

Em cho đời anh buổi sớm không ngờ

Trong mây sáng dịu dàng

Em như trăng vàng bay đêm thu

Anh cầm tay em đặt lên cánh tay anh

Đêm tháng bảy muôn chùm sao như những đàn ong

Buổi chiều ấy

Buổi chiều ấy mình như hai đứa trẻ

Anh dắt tay em chạy giữa mưa

Cùng vui quá và cùng run quá

Đến nơi chưa từng biết bao giờ

Như hai con chim trên mặt biển

Bay giữa mênh mông sóng nước mờ

Chỉ có mây trời và gió lớn

Làm bạn cho ta bay mãi xa

Tìm thấy nhau rồi không lạc nữa

Anh dắt tay em chạy giữa mưa

Quên những chông gai quên tất cả

Để lại sau lưng mọi bến bờ

Cách mạng

Những gì kia cuộn nhau

Trong bao đời bóng đêm

Cái ác của kẻ mạnh

Cái hèn của kẻ yếu

Cái tham của kẻ thừa

Cái thèm của kẻ thiếu

Dân tộc thù dân tộc

Con người sợ con người

Không sao chịu nổi

Lật hết đi

Thử xoay ngược lại

Xem thành cái gì

Cái hèn của kẻ mạnh

Cái ác của kẻ yếu

Cái thèm của kẻ thừa

Cái tham của kẻ thiếu

Dân tộc sợ dân tộc

Con người thù con người

Đã bao đời

Bóng đêm xoay ngược

Vẫn là bóng đêm

Nhưng nước mắt người mẹ

Làm đứng dậy người con

Giọt máu người ngã xuống

Thành ngôi sao dẫn đường

Và lặng im cũng thành tiếng gọi

Ra khỏi bóng đêm

Đi tới buổi sáng

Không có bóc lột ăn hiếp

Mỗi dân tộc cần đến mỗi dân tộc

Mỗi con người cần đến mỗi con người

Thưa bạn

Tôi nghĩ cách mạng là như vậy

Mở ra buổi sáng

Mới vỡ nghìn hang ổ

Của những gì cuộn nhau trong bóng đêm

Nhưng đó không phải chuyện một lúc

Mùa thu vàng

Nào ai biết việc đời đưa rất lạ

Tôi đến một nơi gió núi xôn xao

Trong rừng sâu triền miên xa tất cả

Như đã về đây từ một thuở nào

Tôi đi mãi vào ngàn thông rợp bóng

Như đi sang một cõi khác nào rồi

Quên hết cả chỉ thấy trời xanh rộng

Và mùa thu im lặng ở quanh tôi

Đã có mùa xuân đời tôi không nhỉ

Và đã có không cả một mùa hè

Tôi chỉ nhớ đã đi nhiều mê mải

Năm tháng đêm ngày theo một ánh xa

Và hôm nay một mình trên đất lạ

Tôi chợt nhận ra đã tới mùa thu

Bao nhiêu chuyện tôi không còn nhớ nữa

Với cả bao nhiêu nét mặt đã mờ

Tôi nhìn lại tất cả chìm nhòa hết

Rồi sương tan dần ánh sáng lặng trong

Cho tôi nhìn về mãi xa xa tít

Bỗng nhiên tôi thấy rõ một bờ sông

Bóng áo vải thô một cô gái nhỏ

Hàng trẩu cao đường đỏ lá vàng hoe

Em tiễn anh lính đi nơi đạn lửa

Môi run run em chúc có ngày về

Em gái ơi tôi vẫn đây còn sống

Còn em bây giờ ở nơi đâu

Bao nhiêu nước đã trôi bao nhiêu sóng

Nơi dòng sông xanh in bóng núi cao

Ôi mùa thu hôm nay nghiêng cánh vàng

Đưa tôi bay về nơi nguồn tìm em.

Truyền thuyết về chim phượng

Con chim kia bay đi đâu

Đôi cánh non còn loạng choạng, con chim bay lên

Kìa cánh đồng bát ngát những sóng vàng, xuống đây bao nhiêu hạt thóc lành ngon

Kìa, bên sông những mái nhà toả khói dưới những hàng cây trĩu quả. Xuống đây vui ấm bao nhiêu bạn bè

Kìa, trên mặt biển thêu trắng, ngọn núi đá ngửa đầu rực rỡ. Xuống đây, bốn phía chân trời nắng rộng

Con chim vẫn bay, đôi cánh mạnh dần, bay mãi. Mặt đất mỗi lúc mờ dần dưới xa

Con chim bay lên mãi, đôi cánh vỗ say sưa, biển mây bạc chuyển động muôn hình kỳ ảo, trên cao xanh, một vầng chói loà

Con chim kia còn đi đâu nữa, mày muốn đến lấy lửa của mặt trời ư?

Không biết trả lời, đôi mắt mở to, con chim mải miết bay lên phía vầng lửa khổng lồ

Kìa, đôi cánh đập đập bốc cháy, con chim đã thành một vệt lửa còn cố bay lên nữa

Vệt lửa biến mất, trong giây phút chỉ còn một nhúm tro… gió thổi…

… không còn gì… không ai nhìn thấy gì nữa…

Những hạt bụi tro không ai nhìn thấy, bay đi trong khoảng biếc vắng lặng, bay đi xa… lâu… xa mãi…

… Lâu mãi, từng hạt bụi rơi dần, qua những tầng mây, qua mưa gió, bóng đêm, từng hạt bụi vẫn dần rơi…

Một hạt bụi tro vừa chạm mặt đất, phập phồng khe khẽ

Nơi ấy hiện ra một con chim vỗ vỗ đôi cánh non, con chim vừa bay lên rồi

Những chiếc lá

Chiều lạnh cóng, vườn cây vắng tanh, gió thổi bay lao xao những chiếc lá rụng trên mặt cỏ

Những chiếc lá nâu, đen, rách quăn queo

Đâu những ngày xuân, chúng ta xoè biếc đón về ríu rít những đàn chim

Những buổi trưa hè, chúng ta um tùm che mát cho người đi đường mồ hôi nhễ nhại

Những chiều thu nhẹ trong, chúng ta thắp vàng trên đầu bao đôi người yêu

Đến hôm nay, gió bấc đã dứt chúng ta, ném xuống đất bụi

Chiều lạnh cóng, những chiếc lá rụng bay lao xao trong vườn cây

Ai bé nhỏ vừa đi tới

Giữa gió buốt, chú bé lụi hịu xuýt xoa, loạt xoạt, loạt xoạt, chiếc chổi tre quét trên mặt cỏ

Sắp tối rồi. Chú bé ôm từng ôm lá nén vào chiếc bao tải dần căng phồng

Đi đâu, chú bé vác bao tải to, trên con đường đầu ô bụi bặm

Đây rồi, dưới mái bếp tranh, chú bé ngồi vốc từng nắm lá khô nhóm lửa, đặt nồi cơm, đợi mẹ đi làm về

Khói hắc hắc thơm thơm bay lên

À, à, vậy chứ, – những chiếc lá reo phù phù, nhảy nhót

Hoa chua me đất

Lâu, may gặp anh, chúng ta đi chơi vui trên đê

Anh đăm chiêu: “Sông ở đây nước đục ngầu”. Tôi không dám nói lại. Sông ở đây nhiều phù sa

Anh nghiêm nghị: “Còn quá nhiều bóng tối. Lâu nay chúng mình quá lý tưởng”

Vâng, hôm qua, hôm nay, các bà mẹ chúng ta vẫn ăn đói nuôi con

Anh đứng lại, kéo cổ áo lên cười. “Lạnh nhỉ, buổi sáng mùa xuân mà lạnh nhỉ”

Tôi không dám nói, cúi đầu. Vâng, ở đây gió nhiều và đồng rộng

Mắt tôi bỗng hoa lên. Muôn nghìn nụ cười hồng hồng tím tím, hoa chua me đất trong cỏ

Từ bên ấy trông về

Từ bên ấy trông về

Đốm nắng vàng kia

Và mỗi lá cỏ

Nói với anh bao nhiêu điều

Trông về từ bên ấy

Những gì anh thu vén bao lâu

Những gì anh chăm chăm giành giật

Nào mang theo được gì đâu

Chỉ những niềm yêu của anh

Như mạch nước không ai thấy

Mỗi ngày nuôi anh lặng lẽ

Vượt biển

Đến lượt tôi hôm nay vượt biển

Thuyền nhỏ, tôi đã soạn sửa nhiều buồm

Buổi sáng nắng hồng, tôi kéo lên lá buồm màu biếc, hăng hái ra khơi

Thuyền đi thuận gió. Nhưng lòng chưa thoả, tôi kéo lên lá buồm thứ hai

Rồi một lá buồm lớn nữa, một lá nữa, tôi kéo hết lên bao nhiêu lá buồm nhiều màu sắc

Rực rỡ những cánh buồm phồng gió, con thuyền tôi rẽ sóng chồm bay

Tôi đứng, mắt ngời sáng như một vị người trời

Bỗng một cơn gió lốc, con thuyền cồng kềnh những cánh buồm lật chao đi, chìm nghỉm…

May chưa đến nỗi xa bờ

Tôi lại đi, lần này khôn hơn

Tôi chỉ còn một cánh buồm sợi gai, nhuộm màu đất

Tôi tính sức thuyền, kéo buồm lên đúng mức độ, không thể cao hơn, không thể thấp hơn

Tôi xem gió, sóng, lựa chiều lèo lái, mắt nhìn không trệch, nhằm tới đằng trước, quên những phút những giờ qua

Con thuyền đưa tôi đi phăng phăng trên mặt biển

Tôi mỉm cười với chính mình…

Nhưng sao gió yếu đi dần, yếu mãi rồi tắt

Con thuyền bồng bềnh, quay tròn trên mặt sóng

Sao, tôi chết ở đây ư!

Tôi loay hoay, luống cuống, nhìn chung quanh trời đã chiều

Tôi dứt đầu dứt tóc, biết kêu ai ở đây

Đã hết hi vọng, bất ngờ tôi chợt nhớ. Còn chiếc bơi chèo cũ, từ lâu tôi bỏ dưới đáy thuyền

Tôi bắt đầu chèo, mồ hôi dần vã đầm đìa

Mặt trời lặn, tôi chèo mãi. Hai cánh tay rã rời, tôi chèo không ngừng trên sóng dữ

Giữa mịt mù đen kịt, tôi vẫn chèo. Bàn tay bật máu, tôi vẫn chèo, quên hết

Tôi không nhớ lúc nào chung quanh rạng dần, rồi phía trước mờ mờ một dải xanh. Và lúc nào con thuyền đã chạm đất

Khắp người tôi, mồ hôi đổ như suối. Hai mắt tôi ròng ròng nước mắt

Tôi chống chiếc bơi chèo gỗ cũ đen, bước loạng choạng lên bãi bùn lởm chởm đá lạnh câm

Gió bay

Rồi hôm nào bỗng gió bay

Cái bóng ngoài kia đến đợi

Anh giật mình đứng dậy

Đến giờ rồi hôm nay

Trên tay cốc nhỏ không đầy

Uống chúc bạn bè ở lại

Anh chắt đời anh chắt mãi

Chút ngọt bùi chút đắng cay

Người tôi còn nhiều bùn tanh

Mặt tôi nhuốm xanh nhuốm đỏ

Tay tôi vướng nhiều đồ bỏ

Nhiều dây nhợ tự buộc mình

Thôi xin tha cho mọi lỗi lầm

Quên cho những dối lừa khoác lác

Tôi biết tôi đã nhiều lần ác

Và ngu dại còn nhiều lần hơn

Mong anh em hiểu đừng cười

Tôi gửi lại đây thìa khóa

Tất cả cửa nhà tôi đó

Ngổn ngang qua tạm cuộc đời

Tiếng đập cửa thình thình gọi

Anh cười vẫy

Xin chia tay

Lời ai văng vẳng

Hôm nào gió bay.

Một khoảng trời xanh kia

Một khoảng trời xanh kia

Không phải chuyện đùa

Bão điên cuồng muốn dập tắt mọi ánh đèn trong ta

Lớp lớp mây đen đùn lên đe doạ

Những cơn lốc cuốn bụi rác bay mù

Hắt vào chúng ta

Có một khoảng trời xanh kia

Đâu phải chuyện đùa

Ngõ tối

Thêm một lời phóng đi như mũi dao găm tẩm độc

Thêm một hòn đá từ trong bụi rậm ném vào gáy người kia

Chiều nhập nhoạng dơi bay

Hắn rẽ vào ngõ tối cười gằn

Nhìn những ngón tay hắn mọc vuốt dài

Không sợ và sợ

Không sợ nguy hiểm

Sợ không biết nhìn thẳng vào nguy hiểm

Không sợ thiếu niềm tin

Sợ không nhận ra lẽ phải để tin

Không sợ cực khổ

Sợ không đủ vững lòng vượt cực khổ

Không sợ thiếu bạn nơi chiến trường

Sợ không biết tự mình chiến đấu

Nắng phố

Gửi theo bạn Thép Mới

Còn bao chuyện đang tìm lại

Chớp mắt bạn đi không ngờ

Nắng thu lại đỏ trong ngõ

Mặt hồ loáng ánh gươm xưa

Sông Mã xa

Viếng Quang Dũng

Anh nơi im lặng bên kia

Có nhớ sương bay phố hè

Gió thổi trắng trời sông Mã

Chiều mây dốc núi gọi về

Sương lạnh

Vườn bàng rụng lá đầy mặt đất

Sương lạnh bên đường đoá cúc hoang

Chầm chậm nước sông trôi lấp loáng

Ai một mình đi trong ánh trăng

Sen biếc

Nhớ Dương Bích Liên

Tôi sợ các thứ quạ bay đến

Tôi không muốn ai nhìn vào đời tôi

Gió dữ thổi không ngừng

Tôi đi mãi vẫn lạ

Cái đẹp làm cho mỗi vật không cùng

Tôi đã có

Những ngày ánh sáng

Giữa cái sống cái chết

Lắm nỗi gieo neo

Và lạnh

Chiều đến chân trời

Tất cả mênh mông rực rỡ

Tôi là ai nhỉ

Một chút trắng hồng dào dạt vàng

Là một tia nắng

Là một tia nắng

Và đôi khi một tia chớp

Là mũi tên bay

Và chiếc lá non kia phất phất trên cành

Nhìn xem

Sự sống luôn tự mở đường

Qua tất cả

Một đốm lửa nhỏ bập bùng

Khác cái bóng lửa trong gương

Biết nhìn nơi xa

Và thấy mỗi vật từ sát gần

Cái không mất thường ở trong nước mắt

Giọt mồ hôi người đẫm luống xanh

Trời chiều

Tôi còn biết nói điều gì nữa

Trời đỏ chiều hôm lặng lặng buồn

Cánh chim xa vắng nào bay mãi

Đường dài còn một khoảng hoàng hôn

Dòng sông đã chảy qua bao nẻo

Hôm nay trông thấy biển kia rồi

Gió cuộn bốn bề cười với sóng

Có những gì như muốn gọi tôi

Những bóng mây bay múa rồi qua

Những tiếng ồn cuồng lên từng lúc

Còn lại niềm thương đau im lặng

Và tình yêu đi mãi cùng ta

Tôi nhìn nơi bên kia giấc ngủ

Cõi đêm không bờ bến không tên

Mỗi bước vẫn bâng khuâng mỗi bước

Ánh sao bay mỉm nụ cười hiền

Một chút mùa thu

Thành phố vẫn ào ào túi bụi

Chiều thong thả xuống mênh mông

Một chút mùa thu đã đến

Ông dắt cháu quanh sân gác nhỏ

Nhìn bên trên biển mái nhà

Mặt trời trầm ngân đỏ

Bay giữa ngàn mây trắng xa

Núi xưa

Ba năm tôi mới về núi cũ

Đi giữa ngàn hoa lau trắng bay

Rừng già vẫn lối xưa ngập lá

Suối nhỏ reo róc rách trong mây

Nắng hoe những dải đồi non mịn

Những xóm làng mờ biếc dưới xa

Ngày nào tất cả lăn trong lửa

Chết sống bao phen mỗi mái nhà

Tóc đã điểm sương, chân đã mỏi

Núi ơi, người năm trước về đây

Cô gánh cỏ tranh nhìn thoáng lạ

Áo bạc mồ hôi má đỏ hây…

Hoa không tên

Điểm biếc trên vách đá

Một đoá hoa

Bé nhỏ cười với núi mây lộng gió

Đoá hoa không quên

Từ rất lâu

Từ rất xa

Một ngày bỗng nở

Đoá hoa không tên

Từ rất lâu

Từ rất xa

Trong đêm

Anh một mình với nỗi nhớ em

Bên ánh đèn dầu thức trong đêm

Bao nhiêu đêm gió rít gầm

Những đêm ầm ầm mưa đổ

Hay bốn bề im phắc như đêm nay

Anh như chiếc thuyền con trên biển tối

Nỗi nhớ em thành ngọn nến trong đầu

Anh mang nỗi nhớ em

Đi qua cuộc đời như con thú bị săn đuổi

Tháng ngày các vết thương

Nhỏ những giọt im lặng trên đường

Hôm nay lại mồ hôi đầm đìa nhoà mắt

Tim anh đập như con ngựa nào phi suốt đêm

Mang tin gì về đâu

Anh tìm em

Một ánh thầm nơi đâu trong anh

Qua suốt mấy mươi năm gió thổi

Anh vẫn mang theo trong cát bụi

Bỗng một ngày nhắc anh tìm em

Anh tìm em nơi lạ đất trời

Chiều phương Bắc trắng nhoà thành phố

Em đây mắt vẫn nhìn bỡ ngỡ

Gặp lại anh qua cả một đời

Hai chúng ta đã bao nhiêu xa

Bao nhiêu năm lặng im hai ngả

Đường đời lửa thiêu và băng giá

Hôm nay bên nhau như trong mơ

Em mang cho anh mây năm xưa

Nước mát dòng sông Lô tuổi trẻ

Mái nhà lá sơ sài thuở ấy

Một cánh hoa đào giữa núi xanh

Đốm sáng nhỏ giữa linh hồn anh

Trên đây là các bài thơ hay của nhà thơ Nguyễn Đình Thi viết trong tập Trong cát bụi mà chúng tôi muốn chia sẻ và giới thiệu với bạn. Thông qua các bài thơ này bạn sẽ thêm hiểu về phong cách sáng tác thơ cũng như tư tưởng mà nhà thơ muốn gửi gắm trong các bài thơ của mình. Đừng quên đón đọc những bài thơ của Nguyễn Đình Thi hay và đặc sắc mà chúng tôi sẽ giới thiệu trong những bài kế tiếp bạn nhé!

Theo Thuvientho.com