Nhà thơ Nguyễn Duy và tập thơ Về (1984) hay đặc sắc phần đầu

Tập thơ Về của Nguyễn Duy được xuất bản năm 1984. Và đây cũng được đánh giá là một tập thơ hay của nhà thơ này. Với tập thơ này ta có thể cảm giác được tình yêu dành cho mảnh đất quê hương nơi nhà thơ đã có thời gian dài gắn bó. Đó chính là hương gió đồng nội nơi mà đời ta khởi đầu từ đó. Hãy cùng đón đọc những bài thơ của nhà thơ Nguyễn Duy dưới đây để hiểu về phong cách của nhà thơ này bạn nhé!

Ám ảnh cát

Bom đạn đỏ một mùa hè Quảng Trị

cát trắng xèo từng giọt máu rơi

dây dưa ếch bò toài qua lửa

quả mát thầm dẫu lá cháy quăn rồi

Một người mẹ bồng trái dưa trọc lốc

tóc xoã xô cát bạc dợn trên đầu

con hy sinh xác dạt bến nước

dân táng thờ linh miếu nhỏ bên cầu

Mười năm sau… mẹ vẫn dưa ếch

cát vẫn rang dây lá vẫn bò toài

mẹ đi chợ nửa đường đứt gánh

trái dưa lăn tròn lông lốc lăn hoài

Mười lăm năm… kiệt khô lá héo

chợ bờ sông mụ hành khất điên cười

con chết trẻ làm thần liệt sỹ

mẹ sống già làm ma giữa đời

Gió rờn rợn một mùa hè ám ảnh

cát trắng xèo từng giọt đỏ tươi…

Ảo giác

Sông nhẵn thín mặt gương không thực

thuỷ mặc làng hiện trong nước trong

thôn nữ khoả thân xoã tóc chải

Cơn gió lạ bất chợt trườn tới

làng mạc bỗng biến mất

người đẹp rữa thành nước

Trằn trọc mãi không thấy hiện lên nữa

thôi đành nhắm mắt vậy

tự vớt mảnh mình đọng lại sau mơ

(Cuối năm Nhâm Thân, 1992)

Áo trắng má hồng

Thướt tha áo trắng nói cười

để ta thương nhớ một thời áo nâu

tóc hoe hoe cháy trên đầu

ta và bạn gái cưỡi trâu học bài

Áo trắng là áo trắng ai

buồn phơ phất thuở ban mai tới trường

long lanh ngọn cỏ giọt sương

song song chân đất con đường xa xa

Áo trắng là áo trắng à

một hôm ta thấy bạn ta thẹn thùng

vở che ngực nhú ngượng ngùng

ta ngơ ngẩn ngó má hồng hây hây

Áo trắng là áo trắng này

ngứa nga ngứa ngáy cỏ may trong lòng

bỗng dưng bạn ấy lấy chồng

bỏ ta lại giữa mùa đông xám trời

Áo trắng là áo trắng ơi

cho ta xin lại dáng người ngày xưa

cho ta tí tẹo thẫn thờ

ước chi người đó bây giờ là đây

Áo trắng là áo trắng bay

thấp tha thấp thoáng tháng ngày mỏng manh

rừng xanh ai nhuộm mà xanh

má hồng ai nhuộm mà quanh năm hồng…

Bao cấp thơ

Ta dù lếch thếch lôi thôi

mong thơ sinh hạ cho đôi ba dòng

Cứ chìm nổi với đám đông

riêng ta xác định ta không là gì

Cứ bèo bọt bước thiên di

đưa chân lục bát mà đi loằng ngoằng

Cứ nòi lẩn thẩn ngàn năm

vu vơ động cỡn tâm thần tâm linh

Cứ là rượu của chúng sinh

cho ai nhắm nháp cho mình say sưa

Cứ như cây cỏ bốn mùa

giọt sương giọt nắng giọt mưa vơi đầy

Thơ ơi ta bảo thơ này

để ta đi cấy đi cày nuôi em

Chiều mận Hậu

1

Quanh ta hang động hơi nhiều

lòng ta bỏ ngỏ bao nhiêu khoảng trời

đành rằng đằng ấy mưa rơi

đằng kia nắng vẫn đầy vơi ánh vàng

2

Ta chào ngõ bụi lầm than

tìm trong trẻo ngọn nồm nam quê mùa

bờ đê quán lá lưa thưa

em ròn tan trái mận chua tím ròng

3

Lênh phênh cầu mới Thăng Long

chiều mận chín tím mọng dòng phù sa

biến dần cồn bãi bao la

còn li ti lắng đọng ta với mình

4

Đưa tay nhíp mắt lặng thinh

nghe Hồng Hà nước vật mình mà trôi

chắt chiu vui bé bỏng ơi

hoàng hôn mận Hậu tuyệt vời không em

Chợ

Kính tặng vợ nhân đầu năm con Khỉ

Có món ngon nào giá rẻ không em

gạo trắng rau tươi cá bơi tôm nhảy

người xưa bảo tiền nào của nấy

cái lẽ đời giản dị thế thôi ư?

Có đam mê nào giá rẻ không em

lời tâm huyết chiết ra từ máu đỏ

câu thơ thật đổi lấy đồng tiền giả

vã mồ hôi sôi nước mắt thắt lòng

Có yêu đương nào giá rẻ không em

ân ái đi qua nợ đời rơi vãi lại

còng lưng gánh tiếng cười con cái

thăm thẳm mai lởm chởm nhọc nhằn

Mẹ trót ru ta câu sấm mệnh con cò

thôi đừng trách cành tre sao mềm thế

đừng tưởng loanh quanh mọi người sống dễ

có hạnh phúc nào giá rẻ không em?

Chùm “Mộng du”

Gặp ma

Ngấp nga ngấp ngoáng kêu ma

hoá ra ta gặp bóng ta trên tường

Rót ngược

Tồ tồ trả rượu vô chai

buồn thân phận luễnh loãng vài bọt tăm

Mộng du

Lần mò lối Thảo-Cầm-Viên

cho ta đỡ nhớ thiên nhiên quá đà

Thiền sư

Thiền sư theo chợ bỏ chùa

loay hoay thui chó nửa mùa hết rơm

Chùm “quả”

Chuối

Tết bày mâm ngũ quả

nải chuối thật ngon lành

quả để ăn thì chín

quả để thờ thì xanh

Hồng

Quả hồng ưng ửng chín cây

ủ cho đỏ thắm cái ngày tất niên

xin đừng chê phận vô duyên

hồng ngâm xanh lét cũng tên là hồng

Phật thủ

Tay Phật xoè ra thành vô lượng

bao la mặt đất bầu trời

cũng bàn tay ấy khi hạ thủ

nắm lại thành quả đấm như chơi

Dứa

Phượng hoàng thơm vàng ơi

lắm mắt nhiều gai thế

em đẹp như dứa nhỉ

ai dám thò môi hôn

Cam

Cái tên thương đến là thương

quít làm cam chịu lẽ thường xưa nay

lòng thì ngọt vỏ thì cay

má thì cứ đỏ hây hây chết người…

Chùm “Tơ lụa”

Lụa

Người đâu tơ lụa xênh xang

chạm tay da thịt mọc toàn cỏ may

Bạch

Lụa chi mà nõn mà nà

thò tay lành lạnh yêu ma quỉ thần

Đỏ

Phấp pha phấp phới nhiễu điều

ái ân phần phật tình yêu không thành

Xanh

Cỏ mềm ươn ướt vạt xanh

vung tay quá trán tan tành cuộc chơi

Vàng

Vênh vang vóc thánh thiện vàng

mở ra lộn xộn Ngọc Hoàng Diêm Vương

Gói

Ta cài cúc áo cho em

run tay gói lại một miền cỏ lan

Chuông chiều

Gióng giả chuông chiều đổ

các Thánh lên trời họp hành với Chúa

chính sự triều đình hình như đang khó khăn

Những ngọn tháp Varzsava trầm ngâm

ngọn cỏ ngoại ô cứ nô đùa gió

và gióng giả chuông chiều cứ đổ

Ta lắng nghe gì

chả nghe gì cả

Ta tìm hình dáng ai

chả tìm gì cả

gió đồng chiều thu gom bóng người

Lấm tấm hoa cải dại tươi vàng

cặp trai gái chềnh ềnh giữa cỏ

chàng bò khoang ngửi đít nàng bò khoang

và gióng giả chuông chiều cứ đổ

Thân thuộc nhỉ hoàng hôn xứ lạ

vài bức tường gạch trần nâu hồng

vài mái nhà xa mờ sậm buồn

vài trắng xác lô xô đốm rạ

và gióng giả chuông chiều cứ đổ

Linh thiêng thay ngày thường an lành

các Thánh cứ họp hành với Chúa

cỏ ngoại ô cứ nô đùa gió

trai gái cứ chềnh ềnh giữa cỏ

và gióng giả chuông chiều cứ đổ

Cõi về

Ra đường võng giá nghênh ngang

Về nhà hỏi vợ cám rang đâu mày?

(Ca dao)

1

Em đừng tin giọng chua cay

đời xưa nói lỡm đời nay đó mà

Phận người chớ vận vào ta

ma âm phủ bỡn cợt ma phàm trần

2

Mải nưng nứng mộng siêu nhân

lên cơn giá vũ đằng vân giang hồ

Cuộc chơi hành hiệp lơ ngơ

vắt mình ra mấy giọt thơ nhạt nhèo

3

Dần mòn con chữ tong teo

liêu xiêu lều quán lèo tèo ven đê

Cánh buồm mây tướp chiều quê

ruỗng tênh hênh

bịch!

rơi về cõi em

Cơm bụi ca

Xa nhau cực nhớ cực thèm

ai về Hà Nội gửi em đôi nhời

cô đầu thời các cụ chơi

ta đây cơm bụi bia hơi tà tà

Lò mò Cấm Chỉ Bắc qua

mà coi trai gái vặt quà như điên

tiết canh Hàng Bút Hàng Phèn

bún xuôi Tô Tịch phở lên Hàng Đồng

cháo lòng Chợ Đuổi Hàng Bông

Nhật Tân Âm Phủ mênh mông thịt cầy

bánh tôm hơ hớ Hồ Tây

cơm đầu ghế bát ngát ngay vỉa hè (*)

Cực kỳ gốc sấu bóng me

cực ngon cực nhẹ cực nhòe em ơi

đừng chê anh khoái bụi đời

bụi dân sinh ấy bụi người đấy em

Xin nghe anh nói cực nghiêm

linh hồn cát bụi ở miền trong veo

rủ nhau cơm bụi giá bèo

yêu nhau theo mốt nhà nghèo… vô tư!

Dịu và nhẹ

Nhàm tai nghe rối tiếng ầm

dọn tai ta lắng tiếng thầm thế gian

Mùa xuân trở dạ dịu dàng

hoa khe khẽ hé nhẹ nhàng hương bay

Nhẹ nhàng lộc cựa nách cây

dịu dàng vương dải tím mây ngang chiều

Nhẹ nhàng tiếng bóng xiêu xiêu

em ngồi chải tóc muối tiêu dịu dàng

Má hồng về xứ hồng hoang

tóc rơi mỗi sợi nghe ngàn lau rơi

Dịu dàng vang tiếng mắt cười

bỏ qua sấm chớp một thời xa xăm

Bỏ qua tội tháng nợ năm

tự nhiên giọt nước mắt lăn nhẹ nhàng…

Đanuýp đỏ

Mặt Đanuýp đỏ nhừ như say khướt

sóng nhồm nhoàm nhai ngấu cả hoàng hôn

mây ngùn ngụt đùn lên từ thành Pét

một thời ai hát Đanuýp xanh…

Đêm thuỷ ngân đèn thuỷ tề xanh lè

trời không trăng sao đáy nước trăng

khối lân tinh bồng bềnh chợt hiện

hay khuôn mặt kẻ trầm mình oan nghiệt

Ta vừa nghe một cô gái thất tình

mượn dòng sông để hoá thành cổ tích

lởn vởn bóng ma buồn

các em điếm lượn trong vườn Moghít

Ta nhập bóng ta vào hình hài nước xiết

thả xuống mông lung một lời chia biệt

chào nhé khúc sông có người vừa chết

Đanuýp xanh à

Đanuýp xanh đâu…

Được yêu như thể ca dao

Bao giờ cho tới ngày xưa

yêu như các cụ cho vừa lòng ta

cái thời chưa nhiễm SIDA

yêu lăn yêu lóc la đà đã chưa

Ðược yêu như các cụ xưa

cũng trăng gió cũng mây mưa ào ào

được yêu như thể ca dao

đủ phờ phạc đất đủ lao đao trời

Tây Tàu cũng thế thì thôi

y chang cay đắng ngọt bùi khổ đau

không trầu mà cũng chẳng cau

làm sao cho thắm môi nhau thì làm

Em ơi, gió…

Em ơi gió – gió tâm thần

tầng bình yên tít trên tầng bão giông

Em ơi gió – gió nhàu sông

thầm lo bến lú đò không tới bờ

Em ơi gió – gió thô sơ

bùi ngùi lau lách trở cờ loe ngoe

Em ơi gió – gió ngang phè

ỡm ờ dở dói dồn ghe dạt bèo

Em ơi gió – gió cong queo

hồn hoang hú dựng ngoằn ngoèo ruột gan

Em ơi gió – gió loang toàng

nhoằng tia máu chớp phun tràn cung mây

Em ơi gió – gió tuầy huầy

phường ong bướm õng ẹo bay lòng thòng

Em ơi gió – gió rối đồng

hình nhân rơm cỏ tồng ngồng tả tơi

Em ơi gió – gió vênh trời

thánh thần đành lổm ngổm rơi rụng nhiều

Em ơi gió – gió quá liều

bình tâm hôn hít chín chiều cuồng phong

Giấc mộng trắng

1

Rừng xanh chết trắng một thời

cây giơ xương trắng lên trời mà ghê

Ve kêu trắng xác ngày hè

lau Khe Sanh trắng xuống khe Đầu Mầu

2

Đi từ trắng rợn cờ lau

xuôi miền cát trắng vẫn màu trắng thôi

Tuổi hai mươi trắng răng cười

trắng con đường Chín… bạn tôi không về

3

Nghe trăng trắng khúc nhạc ve

cơn mơ trắng xoá bốn bề hoa lau

Cồn Tiên áo trắng qua cầu

bạn tôi nằm dưới trắng phau Đông Hà

Gửi lại trường Lômônôxốp

Bốn vạn căn phòng – bọng ong bằng đá

lành lạnh quạnh hiu hang động học đường

ở đó có một xó buồn để nhớ

có một người em nhỏ để ta thương

Và ở đó có một chiều Hạ trắng

có rau dền rau muối quê nhà

cuống lá ướt mách ngón tay vừa hái

đất ướt mách rằng em ta vừa đi qua

Em nhỏng nhảnh đi qua thời ảo ảnh

ta uể oải đi qua vườn địa đàng

và mây trắng đi qua vòm lá biếc

để lại trên trời dấu chân trần gian…

Hàng Châu

Thất Sơn là của thần linh

thôn sơn là của tụi mình em ơi

Ta về hạ giới dong chơi

lim dim con mắt mặt trời trăng sao

Lũ Mê-Kông đổ hồng hào

chạc ba nào biết khúc nào nông sâu

Rượu phùn cho mắt đưa nhau

đêm nay chết ở Hàng Châu cũng đành

Hoa hậu vườn nhà ta

1.

Ta dán mắt vào lồi lõm mỹ học

nét đẹp sinh thành từ đường cong

Nhan sắc phô phang cái lý luận của nó

tài năng đừng hòng mà chen ngang

Vô thức ý thức đều bị loại

cuộc thi dành cho những gì trời cho

Người thi người

còn ta thì thi nhìn…

2.

Trực giác có triệu chứng mất chuẩn

tri giác hồi này cũng uốn éo hình sin

Thiên hạ buông lơi cái nhìn thành thực

ban giám khảo có vẻ nhìn nghiêm túc

Nhà khoa học ra dáng nhìn chừng mực

nhà đạo đức nhìn he hé mắt

Nhà chức sắc nhìn nghiêng

nhà phê bình nhìn xiên

Nhà thơ lơ mơ nhìn cuốc hóa gà

nhà nhiếp ảnh nhìn vằn vặn vèo vẹo

Nhà báo nhìn lắt la lắt léo

nhà buôn nhìn lươn lươn lẹo lẹo…

3.

Nhà quê nhìn em bằng con mắt lá

mắt vui vui khúc ruột buồn buồn

Ta dán làm sao hết lỗ thủng định mệnh

em thoát làm sao khỏi cơ chế thị trường

Hậu hoa hậu còn gập ghềnh lắm

thua cũng thương mà thắng cũng thương

Hồng nhan ạ giá ta làm chủ khảo

để em thi cùng cỏ nội hoa vườn…

Khiêu vũ

Em ạ vũ trường mặt đất thùng thình nhộn

không độc quyền ai không loại trừ ai

Veo véo từ trường nhiễu sinh học

khoan nhặt vô thường ríu rít tít mù loảng xoảng

Chachacha tuýt tănggô vanxơ lơtơmơ

khớp ngựa ô sàn nhảy lên giường xuống đường ra chợ

Lambađa đời thường em nhảy kiểu vắt cẳng lên cổ

rụng gối rối ruột tuột linh hồn

Nhong nhong giai điệu lý con cóc

mềm mại con cò lặn lội bờ sông

Nào chân giày chân dép chân không

nhảy chân gỗ nhảy không chân siêu nhảy

Học hành mà làm gì cứ tưng tửng theo nhịp mình em ạ

tự ti mà làm gì khi có quyền có bổn phận nhảy nhót

Thắc mắc mà làm gì nhảy triết học cao học thất học

vũ khúc nào cũng bùa ngải riêng

Người làm toán khiêu vũ con số

người buôn khiêu vũ tiền

Đi biển khiêu vũ sóng đi cày khiêu vũ thần tiên

mùa xuân khiêu vũ hoa cánh diều khiêu vũ gió

Quyền lực khiêu vũ mưu lược

bao tử lép kẹp khiêu vũ đủ thứ

Em ạ người thơ chịu án khổ sai thơ

nhạc hư ảo khiêu vũ từ ngữ

Vũ trường giấy trắng cô đơn anh khiêu vũ giấc mơ

không bắt đầu từ đâu không kết thúc nơi nào

Không dám đâu

Liệu chúng mình có còn mãi với nhau

thô tháp tật nguyền không chữa được nữa

anh cứ thế này… em không dám đâu

Liệu chúng mình có còn mãi với nhau

mãn tính giận hờn ghen tuông co giật

em cứ thế này… anh không dám đâu

Và cứ thế tháng ngày trôi thườn thượt

vừa đục vừa trong đời xuôi như nước

không thể thế này… không dám thế kia…

Kính gửi tuổi học trò

Nhất quỉ nhì ma thứ ba học trò

(Ngạn ngữ)

Học trò con trai ma quỉ

học trò con gái thần tiên

thầy bắt thần tiên ngồi kèm ma quỉ

Bén hơi ma quỉ ghẹo thần tiên

lập lòe đom đóm vĩnh cửu

ô mai đổi kẹo bạc hà

Lấm láp trang đời mỗi dày mỗi kịch

tuổi học trò đồng nghĩa với trang thơ

thời gian không mất trắng bao giờ

Câu chuyện học trò không đầu không cuối

tình ý học trò quả me chua loét

lưu bút mùa hoa phượng cháy không nguôi

Lá thư học trò vu vơ dấm dúi

nỗi nhớ học trò chấp chới suốt đời nhau

đẹp như là không đâu vào đâu

Kính thưa Liền Thị

Thân tặng “Đười ươi thi sỹ” Bùi Giáng

Kính thưa Thị Nở

Kính thưa Thị Nở tuyệt trần

trăng ngồn ngộn trắng khỏa thân với người

nhớ không sông ộp oạp xuôi

gió oằn oại hổn hển trời phù sa

Kính thưa Thị Mầu

Kính thưa thục nữ Thị Mầu

yêu siêu cỡ đó trước sau mấy người

mấy ai dám chịu dám chơi

dám ai vỗ cái mặt đời như em

Kính thưa Thị Đốp

Kính thưa Thị Đốp đoan trang

mòm mom móm mõ gõ khan như gì

thôi mà ngúng ngoẳng nhau chi

già rồi đấy lạy nhau đi là vừa

Kính thưa Thị Kính

Kính thưa Thị Kính láng giềng

ái ân thì ít oan khiên lại nhiều

dấu xưa khuất nẻo chuông chiều

nỗi đau còn lủng lẳng treo giữa trời

Liền anh đi chợ

Liền anh đi chợ đã lắm chứ

xứ phồn thực vừa quen thuộc vừa mới mẻ

Mũi bao quát mùi điền thổ sơn thuỷ mùi gia vị thập cẩm

mùi quí phái dan díu mùi lam lũ ô nhiễm

Tai hăng hái thẩm định giọng tứ chiếng

bài ca gà hợp xướng vịt giao hưởng nồi chảo

Mắt phấn khởi giãn nở hết cỡ

chụp sống bắt tươi cái sòng phẳng sự đời

Hoa quả liền em rau dưa liền chị

bình đẳng cò kè ngắm và nghía miễn phí

Núng nính bâng quơ mảng khối đường nét

rung rinh nõn nà phất phơ tóc tơ

Tôm ngo ngoe cá ngáp ngáp kêu gọi

đùi bê hồng hừng hực run rẩy khói

Đại hạ giá món mũi lưỡi ế

mẹt lòng thiu tặng thum thủm cho ruồi

Lon chai xị hũ đủ nồng độ cảm xúc

đủ hoà tan bát ngát thiên đường

Gương lược phấn son dậy thì trần tục

trầu cau xưa còn tha thiết xanh

Hàng mã siêu nhiên tiền âm ti tín phiếu siêu ngoại tệ

siêu dẫn siêu bền sợi khói nhang mong manh

Lủng lẳng pháo đao gươm súng ống đồ chơi

sởn gai ốc mặc niệm thời máu lửa

Giường bụi vãng lai chợ đài thọ Chí Phèo yêu Thị Nở

phản hàng thịt tênh hênh nhằng nhịt vết dao nhờn nhợn mỡ

Sinh linh đầu đường sinh linh cuối chợ

Tết đến đùng đùng ai đi đâu về đâu

Trên đây là những bài thơ của Nguyễn Duy viết trong tập Về mà chúng tôi đã giới thiệu với bạn. Thông qua các bài thơ này bạn có thể hiểu thêm về phong cách sáng tác của nhà thơ. Qua đó ta có thể cảm nhận được tình yêu dành cho quê hương nơi bạn sinh ra và lớn lên. Chính điều này đã làm nên chất thơ của nhà thơ này. Đừng quên đón đọc những bài viết tiếp theo của chúng tôi để cùng tìm hiểu các bài thơ hay nhất bạn nhé!

Xem thêm:Nhà thơ Nguyễn Duy và tập thơ Về (1984) hay đặc sắc phần cuối

Theo Thuvientho.com