Thư viện thơ
Tuy các sáng tác thơ ca của Thái Bá Tân không nhiều nhưng ông lại được đánh giá cao ở khả năng dịch thuật của mình. Trong số đó có các bản dịch thơ của Ivanovich Rozhdestvensky. Đây là một nhà thơ, nhà văn của Nga và ông cũng đã nhận được giải thưởng Nhà nước Liên Xô. Hãy cùng tìm hiểu các bài thơ Thái Bá Tân dịch của tác giả này bạn nhé!
Nội dung bài viết
“Bắt đầu là tình yêu”
Tất cả bắt đầu từ tình yêu!
Kinh Thánh dạy:
Bắt đầu là lời nói.
Tôi tuyên bố, tôi sẵn sàng chịu tội:
“Tất cả bắt đầu từ tình yêu!”
Bắt đầu từ tình yêu
Là niềm vui,
Là lao động.
Là cây, là hoa,
Là mắt trẻ thơ,
Là cuộc sống.
Tất cả bắt đầu từ tình yêu.
Từ tình yêu.
Tôi dám chắc điều này!
Tất cả.
Thậm chí cả căm thù.
Căm thù là bạn của tình yêu.
Đừng lạ.
Bắt đầu từ tình yêu
Là ước mơ và cái sợ,
Là rượu nho và nỗi nhớ,
Là bi kịch,
Là chiến công,
Là cái buồn buổi chiều –
Tất cả bắt đầu từ tình yêu.
Mùa xuân khẽ thầm thì:
“Hãy sống đi!
Vui đi!”
Anh nghe thấy, anh bắt đầu xúc động,
Bắt đầu đứng thẳng lưng.
Bắt đầu sống.
Tất cả đều bắt đầu từ tình yêu!
Anh gặp may…
Anh gặp may, anh cảm ơn đời mình.
Anh xin nói điều này chân thật:
Em là cánh thứ hai của anh,
Và có thể còn là quan trọng nhất.
Nhưng một mình nằm suy nghĩ trong đêm,
Anh tự hỏi, bỗng buồn và xấu hổ:
Phải chăng anh cũng là cánh của em?
Anh đã cố hay chưa, điều đó?
Bắt chước các nhà thơ cổ
Từ tình yêu đến tình yêu,
Cuộc đời đi như đường quốc lộ…
Nửa hành tinh – ngập trong sương chiều.
Nửa hành tinh – chìm trong máu đỏ.
Như cây nến sắp tắt, rùng mình,
Than trong bếp lụi dần, le lói…
Nửa trái đất tắm trong bình minh,
Nửa trái đất – chìm trong bóng tối.
Suốt đời anh, anh chạy theo ước mơ,
Nhưng chẳng bao giờ đuổi kịp…
Nửa hành tinh – trong mưa.
Nửa hành tinh – trong tuyết.
Ngoài cửa sổ sương còn treo long lanh.
Anh cảm ơn cuộc đời mãi mãi.
Nửa hành tinh – trong anh.
Và trong em – nửa hành tinh còn lại.
Cao trên đầu…
Cao trên đầu
các chùm sao
nhấp nháy.
Tự đôi tay
Tìm ánh lửa
Đến liền…
Thật kinh khủng
vì có người
tỉnh dậy,
Mở mắt đón Ngày
Mà không chút
ngạc nhiên!
Họ tồn tại.
Không tin chuyện cổ.
Đi vào Thơ
như đi vào
nhà thờ.
Bắt chim phượng để rán ăn.
Và họ
Đem cá vàng nấu xúp
Cho bữa trưa!
Con người nói chung không cần nhiều
Con người nói chung không cần nhiều
Chỉ cần được tìm
Và tìm thấy
Bước đầu chỉ cần hai người
Một bạn
Một thù
Chỉ vậy!
Con người nói chung không cần nhiều
Một con đường nhỏ bé
Một bà mẹ sống trên đời
Sống thật lâu
Lâu chừng nào có thể
Con người nói chung không cần nhiều
Sự im lặng
sau cơn sấm sét
Một mảnh sương mù màu xanh
Một cuộc đời
Một cái chết
Anh ta cần một tờ báo mới in
Như nhân loại muôn hình, muôn vẻ
Anh ta cần một hành tinh tý hon
Là trái đất của chúng ta
Chỉ thế!
Anh ta cần bay tới các vì sao
Cần ước mơ cả về siêu tốc độ
Ðiều ấy thực ra
cũng ít thôi
Ðiều ấy
suy cho cùng
rất nhỏ!
Không huân chương, huy chương rùm beng
Cũng không phải hết lời ca ngợi
Con người
nói chung
không cần nhiều
Chỉ cần có ai ở nhà
đang đợi.
Độc thoại của vua các loài thú
Này, con người,
Viện bảo tàng có đủ thứ để chiều anh:
Sừng voi mamôn,
Sáo người chăn cừu,
Răng cá heo,
Và rất nhiều thứ khác…
Nhưng hãy lắng nghe tôi,
Vua của muông thú hiền lành.
Tuy, thứ lỗi,
Tiếng tôi không còn oai nghiêm, dõng dạc.
Vì tôi là con sư tử cuối cùng sống đến hôm nay.
Nhưng nói thay tôi
Là con nai đang trong vòng ôm chiếc bẫy;
Là con cá heo mà anh suốt mấy ngày
Cưỡi trực thăng lùng săn để mua vui
Ðâu đấy.
Anh nhìn kia: tổ kiến cháy thành tro,
Hang cáo bị đào tung,
Con hươu run lên vì sợ.
Hãy nhìn cá bị chết ngạt trong hồ,
thiên nga bị thương,
Hải âu bơi trong dầu lửa…
Chúng sẽ tránh xa đường,
nơi xe chạy như điên,
Chúng sẽ trách những người đang diệt chúng.
Tất nhiên anh là đỉnh cao của thiên nhiên,
Nhưng xin hỏi:
Núi mất chân còn đứng vững?
Anh cầm lái.
Anh tiên tri.
Anh chỉ huy cuộc đời.
Anh là chủ.
Chúng tôi không thể
Và không muốn cãi nhau với anh.
Nhưng nghĩ xem: thiếu chúng tôi,
Phải chăng biển và rừng còn đẹp thế?
Giữa sa mạc bê tông sẽ chỉ có những loài sên
Và đại dương xanh trong thành ao chết khổng lồ chứa rác.
Lưới của anh mỗi ngày một chắc thêm,
Súng của anh bắn càng nhanh và chính xác.
Trên hành tinh chúng ta tất cả là của anh,
Chúng tôi chẳng còn gì
Ðời là vậy.
Trong những vườn bách thú đẹp của anh
Chúng tôi là bù nhìn.
Và rất tiếc,
Ðã chẳng còn là chúng tôi như anh thấy.
Ðời được xếp quả tình như vậy.
Chúng tôi cố chiều anh xưa nay,
Nhưng bất lực
Chúng tôi đi vào hoàng hôn cô độc,
Vào lịch sử của trái đất đau buồn này.
Con cháu anh mai sau nhứo chúng tôi
Và sẽ khóc…
Không lẽ cuộc đời mỗi ngày một ác hơn?
Cái vương quốc chết dần kia của tôi
Ðang nhìn anh không chớp mắt.
Hầu như không chê trách, van lơn,
Cũng chẳng tiếc những gì đã mất.
Tôi
Xin cởi mũ vua
Từ mái đầu của tôi điểm bạc
Ðể nhường anh, và sẽ rống, rống rất to
Vì bất lực –
Tôi biết làm gì khác?
Hãy thành chính mình
Đâu đấy ở đời này,
ở thành phố này,
Nơi đường phố đang rét run vì lạnh,
Có một người rất tốt xưa nay.
Một chàng trai tài ba, khỏe mạnh.
Lại lần nữa quất vào em gió đông,
Nhưng lần nữa em gào to cùng gió:
“Nếu anh chỉ là người trong uớc mong,
Xin hãy trở thành người em muốn có!”
Nhưng tạm thời những cầu xin của em
Anh chưa nghe, anh vẫn còn đâu đấy.
Anh – chàng trai tốt nhất của em.
Anh – dũng cảm, thông minh nhường ấy.
Một ngày kia, em biết, cũng không xa,
ước mơ em sẽ trở thành sự thật:
Em gặp anh, con người ấy tài ba.
Anh – trẻ đẹp, dịu dàng và tốt nhất!
Còn bây giờ, mặt đối mặt gió đông,
Em đau đớn, em gào to cùng gió:
Nếu anh chỉ là người trong ước mong,
Xin hãy trở thành người em muốn có!”
Trao cho em tình yêu?
Trao cho cô tình yêu?
Hãy trao!
Nhưng vấy bẩn?…
Trao cả khi vấy bẩn!
Tôi muốn đoán xem…
Bất cứ lúc nào!
Tôi muốn hỏi đôi điều…
Chấp nhận!
Nếu như tôi gọi cô?…
Em sẽ ra.
Và gõ cửa…
Em sẽ ra mở cửa.
Nếu gặp điều không may?
Em vẫn ra.
Cả khi tôi lừa cô?
Không sợ!
Nếu tôi bảo cô hát…
Em hát ngay.
Nếu tôi bảo cô giết…
Em sẽ giết!
Bảo cô xa bạn bè…
Em xa ngay.
Nếu tôi bảo cô chết?
Em sẽ chết!
Nếu gặp tường ngăn cách…
Em phá tan.
Nếu tôi gặp nguy hiểm?…
Em sẽ cứu.
Không kêu van nếu đau?
Không kêu van.
Nếu gặp điều bất công…
Em sẽ chịu.
Cả trăm điều bất công?
Vâng, cả trăm!
Trao tình yêu cho cô?
Hẳn thế!
Không được đâu, cô nhầm!
Sao lại nhầm?
Vì đơn giản là tôi
Không bao giờ yêu
Nô lệ!
Vé đi tuổi thơ
Ở một nơi nào đấy xa xôi
có thành phố
như giấc mơ
im ắng.
Đầy bụi bám
Một dòng sông lẳng lặng,
Một dòng sông
nước như gương
lờ trôi…
Ở một nơi nào đấy xa xôi
Có thành phố
ngày xưa
có thành phố
Nơi rất ấm, tuổi thơ ta ở đó
Từ rất lâu,
đã từ lâu,
trôi qua…
Đêm nay tôi bước vội khỏi nhà
Đến ga,
Xếp hàng mua vé:
“Lần đầu tiên trong nghìn năm,
Có lẽ,
Cho tôi xin một vé
Đi Tuổi thơ.
Vé hạng trung –
Người bán vé hững hờ
Khe khẽ đáp:
Hôm nay vé hết! –
Biết làm sao!
Vé hết, biết làm sao!
Đường tới Tuổi Thơ
Còn biết hỏi nơi nào?
Nếu không kể
Đôi khi ta tới đó
Qua trí nhớ
Của chúng ta
Từ nhỏ…
Thành phố Tuổi Thơ –
Thành phố truyện thần kỳ.
Cơn gió đùa,
Tinh nghịch dẫn ta đi.
ở đấy,
làm ta say, chóng mặt,
là những cây thông vươn tới mây,
là những ngôi nhà
cao
cao ngất.
và mùa đông
rón rén
bước
trong đêm,
Qua những cánh đồng
Phủ tuyết trắng và êm…
Ôi thành phố Tuổi Thơ –
Bài ca ngày nhỏ
Chúng tôi hát –
Xin cảm ơn điều đó!
Nhưng chúng tôi không trở lại,
Đừng chờ!
Trái đất nhiều đường.
Từ thành phố Tuổi Thơ
Chúng tôi lớn,
Đi xa…
Hã y tin!
Và thứ lỗi!
Trên đây là các bài thơ Thái Bá Tân dịch của tác giả Ivanovich Rozhdestvensky. Đa phần đây đều là các sáng tác hay của nhà thơ này. Cũng như lý giải tại sao nhà thơ này lại nhận được giải thưởng Nhà nước Liên Xô. Qua đó ta cũng thấy khả năng sử dụng ngôn ngữ tiếng Nga của Thái Bá Tân. Đừng quên đón đọc những bài viết tiếp theo bạn nhé!
Theo Thuvientho.com
