Nhà thơ Thái Bá Tân và tuyển tập thơ dịch tác giả khác phần 1

Có thể nói điều làm nên tên tuổi của Thái Bá Tân chính là các phần thơ dịch. Thông qua các bài thơ dịch này ta có thể hiểu được các bài thơ nguyên bản. Và đó cũng chính là một trong những cách mang các áng văn chương độc đáo đến với đông đảo các bạn đọc. Hãy cùng đón đọc các bài thơ dịch của Thái Bá Tân mà chúng tôi giới thiệu dưới đây bạn nhé!

Anh không ví… – Acaki Shereteli (Gruzia)

Anh không ví mùa xuân đời em

Với mùa đông đời anh giá lạnh.

Cũng như anh không ví bóng đêm

Với bình minh, với mặt trời lấp lánh.

Em đang xuân, đời phía trước còn dài.

Cuộc đời anh đã xế chiều. Trong lúc

Em vừa gánh gánh đời trên vai,

Anh thì đã còng lưng, sắp gục.

Giữa chúng ta là khoảng cách mênh mông.

Ta xa nhau như bầu trời, mặt đất.

Em – bông hoa mới hé nụ giữa đồng.

Anh – đám rêu sém khô vì gió quật.

Nhưng bầu trời và mặt đất xưa nay

Được nối chặt bằng sợi dây nào đấy.

Cũng thế em và anh lúc này

Hòa làm một, dù khác nhau đến vậy.

Xulicô – Acaki Shereteli (Gruzia)

Mang trong ngực một nỗi buồn nhức nhối,

Tôi lang thang đi giữa những nấm mồ

Và rồi khóc, rồi cầu xin, tôi gọi:

“Em ở đâu, em yêu, Xulicô?”

Giữa lau lách có bông hoa hồng đỏ

Đang tỏa hương khoe giữa trời chiều.

Tôi đi đến, quì bên hoa, hỏi nhỏ:

“Em ở đâu, Xulicô, em yêu?”

Bông hoa đẹp vừa nghe tôi hỏi thế

Liền đung đưa e thẹn, khẽ nghiêng đầu,

Và để rơi những giọt sương lặng lẽ

Như những dòng nước mắt buồn đau.

Trên đầu tôi có con chim sôi nổi

Đang hát vang những khúc hát tâm tình.

Tôi ngây ngất lắng tai nghe, khẽ hỏi:

“Em đấy ư, Xulicô của anh?”

Con chim nhỏ vụt bay lên vui vẻ,

Bay lên cao trên đôi cánh, và rồi

Chim lại hót, hót say sưa như thể

Đáp: “Con người anh đang kiếm là tôi!”

Hoàng hôn tắt, trên bầu trời giá lạnh,

Bỗng mọc lên ngôi sao đẹp khác thường.

Tôi kêu to: “Hỡi ngôi sao lấp lánh,

Có phải sao là người tôi yêu thương?”

Từ mặt đất ngước nhìn lên, tôi thấy

Ngôi sao xanh xinh đẹp gật đầu.

Ngọn gió ấm ghé tai tôi lúc ấy

Nói những lời rất âu yếm như sau:

“Hãy nhìn kỹ, hãy lắng nghe, hít thở,

Xulcô – anh đang thấy lúc này!

Chiếu cho anh là mặt trời rực rỡ.

Anh không còn đau xót nữa từ nay.

Nàng đã biến thành hoa, thành chim nhỏ,

Thành ngôi sao luôn nhấp nháy trên đầu.

Không thể chết tình yêu, dù đau khổ.

Anh và nàng nay lại được bên nhau”.

Và từ đấy tôi không còn than khóc,

Không lang thang đi giữa những nấm mồ.

Đấy là em – ngôi sao xanh như ngọc,

Là bông hồng, chim hót, Xulicô!

Chiều hải cảng – Aleksandr Dmitrievich Surkin (Nga)

Nào các bạn, hát lên vì chúng ta

Mai lại lên đường giữa mù sương buổi sáng

Hát vui lên, cho thuyền trưởng tuy già

Cũng hát theo giữa chiều nay bến cảng

Vĩnh biệt thành phố thân yêu

Ngày mai chúng tôi ra biển

Và ngày mai

Buồn, vẫy theo

Là những chiếc khăn lưu luyến

Chao, chiều nay bến cảng thật thanh bình

Đến không thể không hát lên dào dạt

Về tình bạn, về cuộc đời thuỷ binh

Nào các bạn, chúng ta cùng hát

Vĩnh biệt thành phố thân yêu

Ngày mai chúng tôi ra biển

Và ngày mai

Buồn, vẫy theo

Là những chiếc khăn lưu luyến

Sóng thi nhau âu yếm vỗ lên bờ

Bến cảng đứng trầm tư im lặng

Biển đang chìm trong sương trắng bâng quơ

Có tiếng đàn nghe từ đâu văng vẳng

Vĩnh biệt thành phố thân yêu

Ngày mai chúng tôi ra biển

Và ngày mai

Buồn, vẫy theo

Là những chiếc khăn lưu luyến

Chân trần trên đất – Aleksandr Yakovlevich Yashin (Nga)

Từ sáng sớm, mặt trời rực đỏ

Như mặt trăng không vương miện, rất tròn

Nhìn qua mây như nhìn qua cửa sổ

Xuống cánh đồng, bãi cỏ, mặt hồ con

Từ bờ này đến bờ kia suối chảy

Tai tôi nghe tiếng róc rách lúc này

Soi trong nó vẫn trời và mây ấy

Vẫn cánh đồng quen thuộc có hàng cây

Chim đập cánh sát chân tôi, con thỏ

Vụt lao đi như ông thánh hiền lành

Tôi cứ đi đường tôi

Không làm gì hại nó

Qua khu rừng, qua bãi cỏ rờn xanh

Tôi vặt cỏ nhá ăn tôi hái quả

Tôi xuống sông, nước ngập gối, trời chiều

Tôi yêu đất, yêu cỏ cây, tất cả

Yêu như người mới khỏi bệnh thèm yêu

Không mang súng, với tâm hồn mở rộng

Dọc bờ sông tôi bước tiếp – trên đời

Thật hạnh phúc khi chúng ta được sống

Để chân trần đi trên đất,

Nghỉ ngơi!

Tàu tốc hành – Aleksandr Yakovlevich Yashin (Nga)

Từ sân ga, liên tiếp các đoàn tàu

Nối nhau đi đến những miền xa nhất

Còn chúng ta không đi đâu

Không xa nhau

Không gọi điện, không viết thư

Vì đơn giản chúng ta chưa biết nhau

Vì đơn giản chúng ta chưa gặp mặt

Thế mà em, đâu đó ở đời này?

Đang tồn tại

Em của anh… Hẳn vậy?

Em đẹp không? Tốt? Xấu?

Chắc lâu nay

Đang sống chờ được gặp anh đâu đấy

Nhưng rồi em và anh có gặp không?

Cả hai ta đều không hay điều ấy

Vẫn cô đơn. Tóc đã bạc trên đầu

Trái tim anh đã yếu mòn, tê tái

Hay chúng ta không bao giờ gặp nhau?

Và như thế tốt hơn hay ngược lại?

Những đoàn tàu

cứ lao đi… Đi đâu?

Mong chúng ta không xa nhau mãi mãi

“Củi trong lò vừa mới cháy lắt lay” – Aleksey Aleksandrovich Surkov (Nga)

Củi trong lò vừa mới cháy lắt lay

Như nước mắt ứa từng dòng nhựa đục

Trong hầm sâu đàn baian lúc này

Hát anh nghe về em, về hạnh phúc

Các bụi cây cũng thầm thì về em

Giữa ngoại ô Matxcơva tuyết trắng

Anh rất muốn, muốn em nằm trong đêm

Nghe tiếng anh giữa lúc này im lặng

Anh và em cách xa nhau, rất xa

Nằm chắn ngang là mênh mông băng tuyết

Mà tìm em, anh không dễ vượt qua

Khi bên cạnh luôn cặp kè cái chết

Hát nữa đi, đàn baian, hát đi

Về hạnh phúc, về tình yêu cô gái

Trong căn hầm giá lạnh dẫu chia ly

Chính tình yêu làm lòng tôi ấm lại

Bài ca: Ai nói giùm tôi hay – Alfred Tennyson (Anh)

Ai nói giùm tôi hay

Sao Hôm nay

Sẽ là quá khứ

CỦa Ngày mai?

Ai nói giùm tôi hiểu

Sao khi ta ngửi cành tím dịu

Ta bâng khuâng nhớ tháng năm qua

Nhớ buổi ban đầu tuổi trẻ đầy hoa?

Câu trả lời tìm không thấy trong thơ

Triệu đoá hồng – Andrey Andreevich Voznhesenski (Nga)

Xưa một chàng hoạ sĩ

Có tranh và có nhà

Bỗng đem lòng yêu quý

Một nàng rất mê hoa

Và chiều lòng người đẹp

Để lấy tiền mua hoa

Chàng đã đem bán hết

Cả tranh và cả nhà

Chàng đã mua hàng triệu bông hồng

Ngoài cửa sổ cứ nhìn ta sẽ thấy

Rằng người yêu có yêu thật hay không

Khi bán nhà để mua hoa như vậy

Sáng hôm sau thức dậy

Nàng nhìn ra lặng người

Tưởng đang mơ vì thấy

Cả một rừng hoa tươi

Nàng ngạc nhiên, đang nghĩ

Ai đây chắc rất giàu

Thì thấy chàng hoạ sĩ

Đang tội nghiệp, cúi đầu

Họ gặp nhau chỉ vậy

Rồi đêm nàng đi xa

Nhưng đời nàng từ đấy

Có bài hát về hoa

Có chàng hoạ sĩ nọ

Vẫn vợ không, tiền không

Nhưng đời chàng từng có

Cả một triệu bông hồng

Chàng đã mua hàng triệu bông hồng

Ngoài cửa sổ cứ nhìn ta sẽ thấy

Rằng người yêu có yêu thật hay không

Khi bán nhà để mua hoa như vậy.

Chim én – Apollon Nikolayevich Maikov (Nga)

Vườn của tôi đang úa tàn, trống rỗng

Ngày một thêm xơ xác, lá rơi đầy,

Dù đôi bụi kim hoa liên lạc lõng

Nở cuối mùa, đỏ rực giữa hàng cây.

Ôi, buồn sao, tôi bực mình khó tả

Cả với tia nắng nhạt buổi chiều tà,

Với hàng dương đang hững hờ rụng lá,

Với nỗi buồn con dế hát ngân nga.

Và mệt mỏi, tôi nhìn lên cửa sổ

Xem tổ chim ngay dưới mái nhà mình.

Những con én đã không còn trong đó,

Chỉ một vài cộng rạ, gió rung rinh…

Tôi còn nhớ suốt nhiều ngày vất vả

Ðôi chim con xây tổ ở nơi này.

Chúng tha về từng cọng rơm, chiếc lá,

Tha cả bùn và que nhỏ về xây.

Chúng làm việc thật vui và nhanh nhẹn,

Nhưng dù sao vui nhất vẫn là giờ

Khi trứng nở, cả bầy năm con én

Ðã chào đời bằng đôi mắt ngây thơ.

Thế mà nay chỉ còn trơ chiếc tổ,

Ðàn én bay không ai biết mà tìm,

Xa, thật xa, bay thật xa đâu đó,

Ôi ước gì tôi có cánh như chim…

Bài hát quan trọng – Bulat Shalvovich Okudzhava (Nga)

Tôi đi và lắng nghe

Trong tôi đang cựa quậy

Một bài hát thật hay

Hình như nằm đâu đấy

Chưa được hát thành lời

Hãy còn non như cỏ

Nhưng bài hát trong tôi

Nhạc và thơ đã có

Qua tiếng khóc, nụ cười

Qua thời gian chưa tới

Tôi đã nghe tiếng kèn

Của người nào đang thổi

Bay trên ngã ba đường

Quan trọng, vui, tươi mát

Là bài hát rất hay

Mà tôi không thể hát

Anh lái đò – Christina Georgina Rossetti (Anh)

“Anh lái đò ơi, đứng lại,

Cho tôi qua sông”.

“Được thôi, nếu cô không ngại

Cho tôi một đồng”.

“Tôi có một đồng trong túi

Và đôi mắt xanh.

Nếu anh cho tôi đi với,

Tôi tiếc gì anh!”

“Thôi chẳng cần gì phải nói

Mắt xanh hay đen.

Vì cái cô mang trong túi,

Mời cô xuống thuyền”

Annabel Lee – Edgar Allan Poe (Mỹ)

Chuyện xảy ra đã nhiều năm về trước

Ở vương quốc bên biển, sóng rầm rì

Một cô gái, hẳn mọi người dã biết

Nàng có tên là Annabel Lee

Nàng đã sống với một điều ao ước

Yêu người và được yêu lại nhường kia.

Nàng con trẻ, tôi cũng là con trẻ

Ở vương quốc bên biển, sóng rầm rì

Chưa từng có ai yêu nhau như thế

Như tôi và nàng Annabel Lee

Yêu đến mức để thiên thần ghen tỵ

Dù thiên thần vẫn ở chốn xanh kia.

Chính vì thế mà đã từ lâu lắm

Ở vương quốc bên biển, sóng rầm rì

Cơn gió lạnh từ mây đen ập xuống

Đã giết chết nàng Annabel Lee

Anh em, họ hàng cao sang đổ đến

Những người thân đã mang xác nàng đi

Rồi họ đã chôn nàng trong mồ lạnh

Ở vương quốc bên biển, sóng rầm rì.

Niềm hạnh phúc, dù mới là một nửa

Mà thiên thần đã ganh tỵ nhường kia

Chính vì thế (mọi người hay biết cả

Ở vương quốc bên biển, sóng rầm rì)

Cơn gió lạnh từ đám mây đen đúa

Đã giết chết nàng Annabel Lee.

Nhưng tình yêu chúng tôi càng mạnh mẽ

Hơn những ai sống hạnh phúc đến già

Và những ai khôn khéo đã chắc gì –

Dù cả thiên thần ngự trên cao ấy

Hay quỉ ma dưới sóng biển rầm rì

Cũng không ngăn cách nổi hồn tôi với

Linh hồn của nàng Annabel Lee.

Ánh trăng sáng gợi ra nhiều giấc mộng

Tôi mơ về nàng Annabel Lee

Nhìn những ngôi sao thấy đôi mắt sáng

Đẹp tuyệt vời của Annabel Lee

Cứ hằng đêm, hằng đêm tôi lại đến

Với người vợ hiền, người yêu, người bạn

Năm trong nấm mồ bên chốn biển xa

Đang ngủ yên trong sóng biển rầm rì.

Eldorado – Edgar Allan Poe (Mỹ)

Xưa có chàng hiệp sĩ

Trẻ trung và vui vẻ

Ngày sáng hay đêm mờ

Luôn đi về phía trước

Chàng hát vang câu hát

Chàng đi tìm Eldorado.

Nhưng thời gian thấm thoắt

Đến lúc già, bạc tóc

Con tim chàng mơ hồ

Mà chàng trai không thể

Tìm đâu ra xứ sở

Giống như là Eldorado.

Rồi một hôm, chàng bỗng

Gặp trên đường chiếc bóng

Một chiếc bóng phiêu du

“Này bóng – chàng gặng hỏi –

Ở đâu miền đất ấy

Có tên là Eldorado?”

“Sau Núi Trăng chót vót –

Chiếc bóng kia liền đáp –

Qua chín núi bảy hồ

Rồi đi qua Thung lũng

Qua vương quốc của Bóng

Nếu muốn tìm Eldorado!”

Trên đây là các bài thơ dịch Thái Bá Tân mà chúng tôi đã chọn lọc và muốn chia sẻ với bạn. Thông qua các bài thơ này ta có thể nắm được các tư tưởng cốt lõi trong các bài thơ nguyên bản gốc. Bên cạnh đó cũng là một cách để thể hiện tài năng và phong cách văn chương của nhà thơ này. Đừng quên đón đọc các bài thơ tiếp theo trong chùm thơ dịch của Thái Bá Tân bạn nhé!

Xem thêm:Nhà thơ Thái Bá Tân và tuyển tập thơ dịch tác giả khác phần 2

Theo Thuvientho.com