Nhà thơ Thái Bá Tân và tuyển tập thơ dịch tác giả khác phần 7

Nhà thơ dịch giả Thái Bá Tân là một người được đông đảo các bạn đọc biết đến. Bởi trong cuộc đời của mình ông đã dành nhiều thời gian cho việc dịch các bài thơ hay. Qua các bản dịch này ta có thể hiểu được những nội dung mà nguyên bản đề cập được. Bởi ngôn ngữ dường như vẫn đang là một rào cản rất lớn đối với hoạt động sáng tác nghệ thuật cũng như cảm thụ văn chương. Hãy cùng tìm hiểu các bài thơ Thái Bá Tân dịch thơ tác giả khác mà chúng tôi giới thiệu dưới đây.

Biển – Paul Verlaine

Vật vã trong cơn đau

Biển gào to dữ dội

Dưới trăng buồn mệt mỏi

Gào to lâu rất lâu

Trong khi đó kèm theo

Thường là tia chớp ác

Xé bầu trời rách toạc

Thành một đường ngoằn ngoèo

Và mỗi lần chồm lên

Sóng điên cuồng giận dữ

Lao ngay vào vách đá

Vừa gầm rú vừa rên

Và bầu trời lúc này

Đang vẹo xiêu vì gió

Thêm từng tràng sấm nổ

Lung lay càng lung lay

Vì không chịu suy nghĩ – Phoebe Cary

Trong chiếc bẫy có sẵn

Một miếng nhỏ phô-mai,

Thơm ngon, khiến chú Chuột

Nhíu mũi rồi vểnh tai.

Chuột già kêu: “Nguy hiểm!

Đừng vào đấy làm gì!”

Chuột con đáp: “Vớ vẩn!

Bác già rồi, im đi!”

Thế là chú Chuột nhỏ

Đi vào bẫy, rất oai,

Lúc đầu còn hít hít,

Rồi cắn miếng phô – mai.

Chiếc bẫy ngay lập tức

Đóng sập cửa – than ôi,

Chỉ vì không suy nghĩ,

Chú sập bẫy mất rồi.

Có cô Gà Tây nọ,

Thích sống theo cách mình,

Không chịu hỏi người khác,

Cứ nghĩ mình thông minh.

Cô nói: “Tôi đã lớn,

Hay nửa người lớn rồi,

Nên tất nhiên có thể

Sống theo cách của tôi!”

Thế là cô ra phố.

Cáo đợi sẵn, vồ ngay.

Trên bãi cỏ xanh mướt

Lông trắng cô bay đầy.

Cô trở thành bữa tối

Cho con cáo tinh khôn.

Chỉ vì không chịu nghĩ,

Nay cô đã không còn.

Từng có chú Chim Chích,

Yên ổn sống trên cao,

Nhưng chú lại cứ thích

Bay vào nhà xem sao.

“Không, không,” mẹ chú nói.

“An toàn nhất xưa nay

Với chim non – cùng mẹ,

Đậu rất cao trên cây.”

“Kệ mẹ,” Chim Chích đáp,

Vẫy cái đuôi rất kiêu.

“Người già biết nhiều thật,

Nhưng không hết mọi điều.”

Thế là chú bay xuống

Mụ Mèo liền vồ ngay.

Vì không chịu suy nghĩ,

Nên chú chết thế này.

Giờ thì các cháu nhỏ

Đang đọc thơ của tôi,

Biết cái gì sẽ đến

Nếu không chịu nghe lời.

Hãy rút ra bài học

Về những cái chết này –

Khi quá muộn mới biết

Nghe lẽ phải, điều hay.

Đừng nghĩ không nguy hiểm

Cả những nơi yên lành.

Đừng cho mình tài giỏi

Hơn mọi người xung quanh.

Một khi được nhắc nhở,

Đừng ương bướng, nên nghe.

Vì không chịu suy nghĩ

Hậu quả rất nặng nề.

Gửi

Bông hoa tím khi xa cành khô quắt,

Vẫn còn thơm trong tâm hồn phảng phất.

Còn tiếng đàn khi nghệ sĩ ngừng tay,

Vẫn còn vang trong trí nhớ ngất ngây.

Hoa hồng thắm khi nhị vàng lụi chết,

Thành giường ấm cho người yêu hoa dệt.

Như hình em khi hai đứa xa nhau,

Trong lòng anh vẫn trìu mến khắc sâu.

Electra – Robert Herrick

Chưa bao giờ dám nghĩ

Được em cười, em hôn

Vì muốn làm được thế

Anh cần can đảm hơn

Không, không, điều anh muốn

Thế cũng đủ quá rồi

Được hôn làn gió nhẹ

Vừa hôn em trên môi

Ngày đang tắt – Rosihan Anwar

Ngày đang tắt, tự hoà mình vào đêm,

Gió thổi nhẹ xa xa từ phía biển.

Hoa lựu rụng, đỏ như máu bên thềm.

Anh chờ em, anh vẫn chờ em đến.

Nhiều, nhiều năm từ ấy đã trôi qua,

Anh và em cũng không còn quá trẻ,

nhưng hình như từ ấy giữa chúng ta

Vẫn còn lại một cái gì nhỏ bé.

Nghĩa là sống để suốt đời không quên

Cái tình yêu thời học trò thơ dại.

Yêu mà chẳng nói gì, chỉ đứng yên,

Để bây giờ anh ngồi chờ em mãi.

Bài ca người lính vô danh – Rozalia Mikhailovna Amusina

Con người ấy ít lời như đêm đen

Và trong sạch như bầu trời mùa hạ

Con người ấy ngây thơ và rất hiền

Không độc ác, không hề dối trá.

Con người ấy đi từ sao đến sao

Để thắp sáng cả bầu trời trên cao.

Con người ấy đi chỗ này chỗ nọ

Để dập tắt những nỗi niềm đau khổ.

Con người ấy đi từ hoa đến hoa,

Đem mùa xuân cho mỗi phố, mỗi nhà.

Con người ấy giấu đau buồn, bất hạnh

Cho chúng ta không bao giờ thấy lạnh.

Con người ấy ngoài ra không biết gì

Con người ấy ngoài ra không muốn gì.

Con người ấy như một mảnh mặt trời

Như ngọn lửa, như bài ca đẹp đẽ.

Con người ấy chỉ mong tốt cho đời

Mong ai khổ được sướng vui, chỉ thế.

Con người ấy mỉm cười rất hiền lành,

Làm tất cả sáng bừng lên, ấy vậy

Mà một hôm năm 41, chiến tranh

Đã giết chết, than ôi, con người ấy.

Nhưng sau đó vẫn hàng ngày trên cao

Con người ấy đi từ sao đến sao.

Con người ấy đi chỗ này, chỗ nọ

Để dập tắt những nỗi niềm đau khổ.

Con người ấy đi từ hoa đến hoa,

Đem mùa xuân cho mỗi phố, mỗi nhà.

Con người ấy giấu đau buồn, bất hạnh

Cho chúng ta không bao giờ thấy lạnh.

Con người ấy ngoài ra không biết gì

Con người ấy ngoài ra không muốn gì.

“Là con cháu của Adam, chúng ta” – Saadi

Là con cháu của Adam, chúng ta

Đều được làm từ đất mà ra

Nếu một người không gặp may, đau khổ

Thì mọi người phải đau chung điều đó

Anh thờ ơ với người khác, với đời

Sao có thể gọi anh là người?

“Một bà mẹ nói một câu thâm thuý” – Saadi

Một bà mẹ nói một câu thâm thuý

Với người con khoẻ, tài nhưng ích kỷ:

“Con bây giờ không còn nhớ, tiếc sao

Rằng ngày xưa con gầy yếu thế nào

Nếu không, con chẳng làm đau lòng mẹ

Từng vất vả nuôi con khôn lớn thế”

Tình yêu – Sarveshvar Dayal Saxena

Trời mưa-

Anh căng ô che đầu.

Hết mưa-

Ô lặng lẽ xếp vào, nhăn nhó,

Bị anh vứt lên bàn hay đâu đó.

Cũng thế, tình yêu là chiếc ô

Che cho người khác khô

Riêng mình bị ướt.

Những cây hoa nói vói anh vĩnh biệt – Sergei Aleksandrovich Yesenin

Hoa nói cùng tôi – thôi từ biệt!

Ngả thấp mái đầu hoa xinh xinh

Rằng vĩnh viễn tôi sẽ không còn thấy

Gương mặt nàng và mảnh đất quê hương.

Thì có sao hỡi những người yêu quý!

Tôi đã thấy nàng và thấy đất lành,

Giờ tiếp nhận cơn giật đau hấp hối

Đường cái xuôi về mới mẻ yêu thương.

Bởi vì thế là tôi thành đạt

Cả cuộc đời đi suốt với nụ cười

Tôi thường nói với một giây một phút

Là mọi cái ở đời đều lặp lại ở đời

Sẽ có gì đâu – một người khác tới,

Chẳng khổ đau nỗi khổ kẻ đã qua,

Người mới tới sẽ viết bài ca mới

Hay hơn bài ca tôi để lại thiết tha.

Và em yêu thương với người yêu thương khác

Sẽ lắng nghe trong thanh vắng bài ca

Rất có thể nhớ tới tôi một chút,

Như một bông hoa chẳng còn thấy bao giờ.

Em bảo anh đi đi – Silva Barunakova Kaputikian

Em bảo anh: Đi đi!

Sao anh không đứng lại?

Em bảo: Thôi, ích gì…

Ai ngờ anh xa mãi.

Đôi mắt em, lặng im.

Nhưng mắt em nói thật.

Sao anh tin lời em,

Mà không tin đôi mắt?

Hoàng hôn ở làng – Sitor Situmorang

Hoàng hôn buông,

Nằm xen giữa những ngôi nhà.

Các cô gái từ làng đi ra

Đội trên đầu những chiếc bình nung đỏ

Như đội những mặt trời,

Hắt nắng xuống đôi vai của họ.

Rồi từ suối nước về làng,

Theo con đường ngoằn ngoèo xẩm tối,

Ung dung, thành hàng, không vội,

Các cô gái lại đi.

Trên đầu

Là những vầng trăng sáng.

Saulina – Sitor Situmorang

Ánh trăng rơi lên cỏ

Nghe như đàn ghi-ta.

Một mình từ xóm nhỏ,

Saulina đi ra.

Như bông hoa mới nở,

Saulina xinh tươi.

Da nàng trắng hơn sữa,

Răng như ngọc khi cười.

Nàng đi ra chỗ hẹn,

Chờ người yêu bên sông.

Chờ mãi chàng không đến.

Hay chàng đã phụ lòng?

Gió hình như ngừng thổi,

Trăng cũng đang mờ dần.

chỉ một mình bóng tối

kiên nhẫn chờ dưới chân.

Suốt đêm ngồi đau khổ

Chờ chàng, Saulina

Nước mắt rơi lên cỏ

Nghe như đàn ghi-ta.

Mong ai gìn giữ tình yêu – Stepan Petrovich Sipachev

Hãy biết quý, hãy vun trồng tình yêu,

Cùng năm tháng lại càng cần phải vậy.

Vì tình yêu không chỉ ngồi công viên,

Hay cùng dạo dưới trăng vàng đâu đấy.

Sẽ có hết – hiểu lầm và khó khăn…

Và phải sống suốt cả đời như thế,

Vì tình yêu là một bài hát hay.

Mà hát được, thực ra không phải dễ.

Dòng sông thôi không chảy – Tanzilya Mustafaevna Zumakulova

Dòng sông thôi không chảy

Khi gặp đại dương mênh mông

Và việc người leo núi làm xong

Khi anh ta tới đỉnh

Chỉ trong nghề khiêm tốn như thế

Là chúng ta không tới đích bao giờ

Vì thơ tôi bắt bạn

Hãy lên cao, lên cao

Hãy xuống sâu, xuống sâu

Chung Nam vọng dư tuyết – Tổ Vịnh

Tuyết đọng trên sườn núi

Những mảnh trắng long lanh

Sau mưa rừng hửng sáng

Khí chiều lạnh khắp thành.

Thơ anh rời trang giấy – Victor Hugo

Thơ anh rời trang giấy

Bay đến đậu vườn em,

Nếu thơ anh có cánh,

Đôi cánh của con chim.

Thơ anh sẽ che chở

Ngôi nhà em bình yên,

Nếu thơ anh có cánh,

Đôi cánh của nàng tiên.

Thơ anh sẽ chung thuỷ

Bay theo em sớm chiều,

Nếu thơ anh có cánh,

Đôi cánh của tình yêu.

Anh chỉ hiểu mình em – Vitaly Titovich Korzhikov

Anh chỉ hiểu mình em

Như sóng vỗ hiểu về sóng vỗ

Như sao đêm hiểu về sao đêm

Như đau khổ hiểu về đau khổ

Nghìn năm sau anh bay đến bên em

Như tia nắng hoà cùng tia nắng

Như sóng trắng hoà cùng sóng trắng

Giữa đại dương êm đềm

Nhưng chúng ta không được sống cùng nhau

Không cùng chia niềm vui

Không cùng chia đau khổ

Vào các bờ khác nhau sóng vỗ

Sau tầng mây sao đứng xa nhau

Anh chỉ nhớ mình em

Như sóng vỗ nhớ về sóng vỗ

Như sao đêm nhớ sao đêm

Như đau khổ nhớ về đau khổ

Đêm đen – Vladimir Garievich Agatov

Đêm rất đen, tiếng đạn rít trên đồng

Gió thổi mạnh, quất từng cơn vào mặt

Và anh biết đêm đen này mùa đông

Bên giường con, em thầm lau nước mắt

Đôi mắt em rất sâu lắng, dịu hiền

Giờ anh muốn được ôm hôn lần nữa

Đêm đen này và thảo nguyên màu đen

Đang trải rộng, đang chia ly hai đứa

Anh tin em, người vợ tốt anh yêu

Niềm tin ấy làm anh không thể chết

Anh yên tâm, dù may rủi rất nhiều

Vì có em đang chờ anh, anh biết

Với cái chết anh giáp mặt hàng ngày

Anh không sợ: Em đang ngồi yên lặng

Bên giường con và chờ anh đêm nay

Riêng điều ấy đủ làm anh chiến thắng

Trên đây là các bài thơ Thái Bá Tân dịch của tác giả khác. Thông qua các bài thơ này bạn sẽ hiểu hơn về phong cách sáng tác của nhà thơ trong các bài thơ nguyên bản. Cũng như hoạt động dịch thuật sẽ giúp các độc giả dễ dàng hơn trong việc cảm thụ văn chương. Và cũng đừng quên đón đọc các bài viết tiếp theo của chúng tôi để cùng cập nhật các bài thơ dịch của Thái Bá Tân khác bạn nhé!

Theo Thuvientho.com