Ở Chỗ Nhân Gian Không Thể Hiểu – Tập thơ vang danh của Du Tử Lê phần 2

Thơ Du Tử Lê giá trị đóng vai trò quan trọng của ông trong nền thi ca miền nam Việt Nam 1954-1975 và cho đến tận hôm nay. Ông được sự tán thưởng mạnh mẽ từ dư luận và những độc giả yêu thơ ca. Bên cạnh đó, nhà thơ đã để lại một vị trí đặc biệt trong lòng độc giả trong và ngoài nước. Tên tuổi của ông luôn được đề cao trên văn đàn và là một hình mẫu lý tưởng để thế hệ nhà thơ trẻ học tập. Nối tiếp phần 1, ngay bây giờ chúng ta cùng nhau chiêm ngưỡng những tuyệt phẩm của ông ngay nhé!

Thơ ở tro than

đời muôn cửa tôi chọn về địa ngục

thiên đàng em bỏ lại đã hoang tàn

ai nắng gió trên cảnh đời kẻ đó?

mà tôi ngồi điếng lặng giữa tro than.

Bài nắng mưa kế tiếp

sông núi đã chối từ tên phản bội

giống nòi ta thực sự ở bên kia

chút quê cũ còn nơi đôi-mắt-gió

đã từ em khép lại buổi đêm về

trong yên lặng ngỡ lửa người vẫn cháy

buổi trưa dềnh lên một phúc âm

chiều cổ tự biết hướng nào nam hải?

nước non người, thêm ủ dột vai sương

bỗng chai sượng thấy hình ai ở đó

lược gương xưa thức dậy mối nghi ngờ

ta mất tích giữa đường ngôi thứ nhất

rẽ bên nào cũng chỉ lấp chôn nhau

đi suốt kiếp vẫn là mưa với nắng

thôi đợi gì nơi kẻ đã vong thân

đời vốn ngắn lối về hoa với cỏ

gọi âm u lên từng phiến thương tâm

vẫn quanh quẩn áo cơm và bóng tối

lòng khi không nhớ lại một câu thơ

“nói rất nhỏ nghĩ thầm em sẽ hiểu

đi với về, cũng một nghĩa như nhau”

thân xác nhẹ xe khó đầm tuyệt vọng

một mai tôi không thể ở với đời

người sẽ thấy chẳng cách gì kịp nữa

phấn son vào đi dự một ngày…vui

rất thong thả tôi ngồi nghe rã mục

ở bên này hay vẫn ở bên kia

lối quen thuộc ai về nhen bếp lửa

cảnh tượng tôi chăn chiếu cũng ê chê

ôi trí nhớ dạt vô kè đá cũ

những manh buồn tôi phất gọi muôn năm.

Thơ ở cỏ cây

tôi sẽ chết ngày mai ai biết được

cũng như em không chỉ có đôi lòng

tôi hiểu rõ chẳng thể đòi chung thuỷ

khi mỗi ngày cây cỏ vẫn đơm bông.

Hựu ca ba

em tóc ngắn hoang mang ngày bão rớt

đợi chờ nhau, tim lạnh đến không ngờ

đêm tôi về. Trên những ngọn-cây-mưa

trong-tiếng-hát, chảy dài vai thế kỷ.

Thấy trăm năm chỉ tựa một đôi giờ

tôi sớm biết vốn mang lời chúc dữ

nhưng đường đi gượng nhẹ có vai người

em có tình yêu ở với tôi thôi

tôi có biển cho chim về đập cánh

em có bàn tay ngón dài ngón ngắn

ngón Quan Âm kề cận ngón ân cần

ngón oán cừu ở kế ngón ăn năn

và có ngón cưu mang người mạt vận

tôi có giường thơ, gối mềm tư tưởng

mời em nằm, trò chuyện với chiêm bao

để em nghe hồn nhẹ vút lên cao

hiểu vũ trụ vì em mà bất tử

chào kiếp khác rì rào hương-hối-hả

tình yêu ta đi gần hết địa cầu

mai nhìn nhau thấy nhỏ bé năm châu

cả thế giới nở đầy hoa-bồ-tát

môi tháng chạp, tháng giêng em ngào ngạt

miếu đền ta. xin mãi thuỷ tinh ròng

nghìn cõi trời vẫn một cõi trời riêng

tôi cởi giáp để quy hàng ân nghĩa

tôi chẳng thể lắng nguôi hình bóng mẹ

vì qua em tôi thấy mẹ tôi còn

vì qua em tôi rộn rã yêu thương

cả cây cỏ. Ngợi ca người hiếu hạnh

em nhan sắc chưa một lần ố bẩn

ôm tôi đi bằng tay Phật Thích Ca

ghì tôi đi bằng ý Chúa Ngôi Ba

son phấn nữa khắp lòng nhau thơm ngát

cành héo úa đoạn lìa cây oan khuất

máu của tôi. xương thịt ở nơi người

em-Như-Lai. Phật pháp độ tâm đời

mưa-lãng-mạn. Trôi tôi về địa ngục

tình tôi vẫn thở đều liên đại lục

dù đêm về chiếc bóng có lao chao

đường nào đi dài hơn phút nghẹn ngào

khi vô tận vẫn là giây quá khứ

tôi như núi đứng đây chờ bão tố

em như rừng. đừng hú gọi âm u

rồi mắt-chiều-rơi chạm đáy thiên thu

kẻo nhân loại thấy tình ta quá tội

tôi chân thật biết đâu mà nói dối

thấy trăm năm chỉ tựa một đôi giờ

em hãy về gội sạch xót xa xưa

trang trải hết. tôi cũng về, khép cửa

đời đã gửi tôi thêm lời chúc dữ

gửi thêm mưa. mưa nữa. ở phương nào?

em có trời đất cũ đợi trăng sao

tôi có biển trông em về cứu chuộc

tôi vẫn nhớ trưa nào em đã khóc

ngực tôi nay còn ấm lệ trăm năm

chắt chiu từng kỷ niệm ắp lầm than

nhưng sông núi có bao giờ biến đổi

em nên biết ai không từng xốc nổi

mà quê hương chưa hề mất bao giờ

như hôm qua giáp mặt với hư vô

tôi đã gọi: này em giờ phút cuối.

rất yêu dấu: với tôi là thứ nhất

nhưng đời sau, ai hiểu? chuyện tôi, em?

hay có người sẽ bảo chúng ta điên

vì chẳng thể đợi chờ nhau kiếp khác.

Kinh-nắng-gió. Như lai gầy yếu quá.

Lỡ mai xa khuất tay bồ tát

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

tôi có người như Quan Thế Âm

lỡ mai xa khuất tay Bồ Tát

vẫn nhớ mùi hương tóc thật nồng

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

tháng bảy con về im góc sân

thấy ai máu chảy đầm chăn gối

cố nhớ. đừng quên núm ruột buồn

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

linh hồn tôi đã gửi cho ai

xác thân cũng trả về quê cũ

đời gõ từng đêm nhịp nhạt phai

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

tháng bảy tôi đầy mưa gió xưa

chào em tử biệt trong sinh nhật

nghe nặng đời sau niềm thiếu nhau

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

tôi thấy em từ trên hư không

cám ơn trời đất đưa em tới

để rụng cùng tôi lá tật nguyền

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

nghìn sau tháng bảy vẫn đi qua

biết ai còn nhớ mà han hỏi

này thịt xương xưa lạc chốn nào?

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

chào-ba-mươi-sáu-vết-thương-tôi.

Thơ ở cảnh chùa nơi bạn tới

thư bạn buồn trên một cảnh chùa

tôi về cởi áo rũ tương tư

chiếu chăn còn ấm, nồng da thịt

đêm ngất mùi nhau. gió cửa sau.

Bài nhân gian tháng tám

buổi chiều xám chỗ ngồi tôi tháng tám

em dung nhan như một nhát dao

trong trí nhớ của một người khánh tận

núi sông người thoáng chốc cũng hư hao

em mười bảy bước chân vào tháng chạp

hàng cây khô vai gọi lá hai hàng

đâu sự thật cảnh đời tôi đã xế

em đi qua, chỉ thức dậy điêu tàn

đêm cao ốc bàn tay buồn, mắt lặng

gió mưa đi tít tận trời nào

môi tháng sáu bao dung hồn phiêu bạt

em tin không? tôi chết ngọt ngào

em vẫn hỏi có thiệt không cõi khác

ngực em đâu? phải vết răng tôi?

khắp thân thể nỗi buồn em ngang dọc

chính là tôi hay nỗi ngậm ngùi?

Em bước xuống cuộc đời tôi ảm đạm

với bình minh, mười bảy vết son tươi

kẻ khánh tận, cuối cùng soi trí nhớ

trong bài thơ tháng bảy đã chia hai

nếu em biết có lần tôi đã hỏi

tôi đợi ai cuối cuộc chơi này?

như tháng tám đi qua người sẽ khuất

riêng bớt son còn đỏ nẫu môi cười

bài thơ nhỏ gói nỗi sầu vô hạn

đường chim bay, nghìn dặm có ai tìm?

em không thể thì thôi đừng nắng, gió

củi than riêng, tôi đốt một mình

đêm tháng tám, chỗ ngồi tôi lửa, rực.

Hạnh phúc cũ sau hai mươi bảy năm gửi huyền châu

đường trên cao. dốc dưới đèo

lá ôm vai tội. cây treo giữa trời

em về con mắt theo đuôi

hai mươi năm trước, ai ngồi ở đây?

soi bàn tay. soi bàn tay

thấy gân không máu. thấy mây vừa tầm

ngó bàn chân. ngó bàn chân

ngón ta thương nhất có còn sơn xanh?

ngày hoả tinh. đêm thổ tinh

chỉ riêng trái đất xoay quanh khối tình

ngày thắt cổ. đêm thụ hình

này em. nắng gió thành kinh tụng chàng

năm hai ngàn. năm hai ngàn

tình yêu ta cũng võ vàng: thôi nôi

mắt em mưa xấp ngửa mời

vi vu rừng tóc. lửa mồi âm dương

Để ngày sau em còn chỗ đi về

tôi muốn cất ngôi nhà trong trí nhớ

những bờ tường chỉ vẽ một chân dung

mặt trời nhỏ giữa hồn ai tháng chín

rất êm đềm và, cũng rất rưng rưng

tôi muốn cất ngôi nhà trong trí nhớ

với khu vườn đầy-rẫy-tượng-em

những môi mắt bỏ quên ngoài phố chợ

tóc chiêm bao bay lạc lối ân tình

tôi muốn cất ngôi nhà trong trí nhớ

để thời gian không thể hoại, hư

nghìn năm nữa viên gạch kia vẫn mới

như tình ta chưa hề cũ bao giờ

tôi muốn cất ngôi nhà trong trí nhớ

để muôn đời suy tụng một dung nhan

Chúa linh hiển trên bàn tay than củi

bão giông em xin cứu một linh hồn

tôi muốn cất ngôi nhà trong trí nhớ

để ngày sau em còn chỗ đi về

như kỷ niệm có cùng ta tạm biệt

thì muôn đời rừng vẫn gọi âm u

tôi muốn cất ngôi nhà trong trí nhớ

(núi sông tôi từ đó đặt tên người)

ngay trời đất của riêng tôi cũng mượn

máu xương người nuôi thổ ngơi tôi

tôi muốn cất ngôi nhà trong trí nhớ

tội thân người nơi gạo chợ nước sông

tôi cũng thế quẩn quanh đời cỏ cú

lửa thiên thu xin đốt rụi ân cần

tôi muốn cất ngôi nhà trong trí nhớ

mời em vào ở vết thương tôi.

Khi ở đường số hai với lãm

người có về qua thì cũng thế

căn nhà đã tạnh nỗi thương tâm

không ai hiểu được hồn tôi đã

như một cành cây võng bóng đêm

tử sinh nào cũng trong giây phút

chẳng cách gì em hiểu nỗi niềm?

Chẳng có gì là không thể hư hao

không ai nói hộ tôi dù một tiếng

để em về cho kịp lúc chiêm bao

em phải biết cuộc đời như dương bản

chẳng có gì là không thể hư hao.

Bài nắng mưa đôi lứa

em chải tóc xuống hai miền sông núi

một nghìn năm còn mãi buổi chia tay

trên tan tác xe về ngang lối cũ

cuối chân mây khản tiếng ngựa kêu bày.

ngón than củi chói chang ngày ẩn mật

tháng giêng tôi nở rộ tin mừng

nhân gian cũng khi không mà thánh thiện

từ nơi em tôi có cả quê hương

em áo đỏ cổ đeo kiềng bí tích

tay Mỵ Nương buốt lạnh mặt sông dài

sương với gió rủ nhau vào tiểu thuyết

nắng mưa ai khô nỏ một vai đời

trong ký ức lầm than từng thước lạnh

người có về theo những bước chân quen

chàng đã đứng ở bên bờ vực chết

xót thương nhau, dịu nhẹ phút lâm chung.

Ân nghĩa nghìn sau vẫn chói loà

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

người về máu chảy buốt trong gương

ngõ khuya cổng cũ hồn như lá

chăn chiếu còn theo những thước đường

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

trí nhớ nào vân lên thuỷ tinh

đôi khi ngôn ngữ không cần thiết

hơi thở tìm nhau cũng đủ buồn

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

cách gì em đọc thấu tâm ta

tìm nhau gió ngất phương trời khác

trời đất khi không cũng khóc oà

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

em còn nắng gió tới mai sau

thấy nhau mà lệ không sao chảy

riêng máu còn sôi phút nghẹn ngào

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

ta vào đời khác nhớ đêm mưa

vết dao xẻ mấy bàn tay lạnh

dấu thẹo dư thừa nỗi nhớ nhau

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

em sống cùng ta mỗi sớm hôm

nhớ trên khung cửa môi thơm gọi

buổi sáng em về như Quan Âm

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

em phục sinh ta từ mộ sâu

bàn tay Bồ Tát em đời kiếp

ân nghĩa nghìn sau vẫn chói loà.

Mất hay còn chưa hẳn khác nhau đâu

tôi không thể ngăn buổi chiều sắp tối

như em đi mà tiếng chẳng quay về

mưa chẳng thể ướt hoài sân trí nhớ

đôi khi lòng tôi nắng mấy hôm sau

tôi không thể xoá biển chiều sóng gội

dù hôm qua tâm đã tịnh yên rồi

cây chẳng thể giữ hoài tay lá mới

đôi khi lòng tôi lại rất khoan thai

tôi không thể nói gì khi đã chết

như chưa ai kể được phút ban đầu

con đường nhỏ có hai hàng bã đậu

đôi khi tình tôi lạc tuốt trên cao

tôi không thể chẻ đôi hình với bóng

như em buồn có dễ mấy năm sau

riêng tôi đã bị tâm tôi phỉnh gạt

khi hiểu ra thì tóc đã pha màu

tôi không thể nghĩ rằng em đã khuất

mất hay còn chưa hẳn khác nhau đâu

thân giả tạm nhưng hồn không giả tạm

em nên tin tình chưa bụi bao giờ

tôi không thể lột da nhìn máu chảy

như trên vai mùi tóc vẫn ân cần

dẫu sông núi nghìn năm không biến hoại

sao sầu tôi có lúc vẫn rưng rưng

tôi không thể xoá đi ngày tái kiếp

hàng me xanh ngọc dát mấy con đường

mùa đã khoác áo đi vào bóng tối

tôi hồ nghi tự hỏi có ai thương?

lòng rất lạ, có điều gì khó nói

tỏ cùng ai? trời đất của ta đâu?

cõi thân cận chỉ có hồn đơn chiếc

và đêm đêm trăn trở giữa quê người

tôi không thể nghĩa là tôi chẳng thể

xoá bôi đi từng bước tự lưu đầy

tôi không thể nghĩa là tôi có thể

nhìn ra em môi mắt đã hao gầy.

Bài nhân gian thứ năm

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

ly biệt từng đêm tôi với tôi

những bia mộ nở đầy hoa đỏ

từng cánh hồn ai rơi tả tơi

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

tôi thở bằng tim mượn của ai

những khuya khoắt xuống bặt tăm bóng

còn vẳng lời ai đang oán tôi

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

tôi chết từ khi trăng khuyết đi

mai sau ai có lòng han hỏi

xin đợi vầng trăng lúc tỏ, lu

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

tôi khóc không bằng mắt của tôi

những tay mưa lạnh trong câm điếc

gọi lửa từ xương, cháy thịt tươi

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

buổi chiều tôi nặng những hồn ma

âm binh theo bước chân phù thuỷ

vầy vọc hồn tôi, người có đau?

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

em giết tôi chẳng bằng gươm đao

buổi trưa nắng đốt mù đôi mắt

tôi với người nghìn năm đã qua

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

nỗi sầu tôi gửi tận phương đông

phương tây em trải đời hoen ố

trên những đường xưa, sương khói buông

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

từng đêm tôi gọi bóng tôi ơi

mai kia nấm đất đùn thân xác

có hận thù nhau? cũng vậy thôi

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

tôi thường nghe nặng bước chân tôi

những trưa mưa suốt chiều canh cải

tôi biết rồi tôi không còn ai

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

năm tháng vùi sâu một góc sân

em đi mấy kiếp thì em đủ

cho nỗi sầu tôi thành tro than

ở chỗ nhân gian không thể hiểu

tôi biết tôi rồi như cỏ cây.

Góc trái ngực tôi, tim đã khô

lửa đốt mười phương còn một chỗ

nỗi buồn tôi ẩn ở tim ai

mưa đi mấy kiếp đêm còn lại

chiều cũ, bàn tay, sương một vai

thì thôi đừng giết nhau lần nữa

em hiểu gì? lòng tôi mênh mông

những con nước cũ chưa về bến

củi một cành – tôi trôi nửa sông

có gọi ngàn năm thì cũng thế

bằn bặt đời nhau, trưa ngổn ngang

nhát dao tận tuyệt hồn tôi nát

em nói gì đi! dẫu muộn màng

tôi vẫn ở đây chiều vẫn tắt

con đường đã lạnh vết xe nhau

muôn đời em sẽ không sao hiểu

góc trái ngực tôi. tim đã khô

ngồi đây tôi ngó đời tôi héo

từng cánh hoàng lan đã tả tơi

nửa đêm tôi thấy hồn em cũ

ngủ giữa thềm xưa. gạch rất tươi

này em trí nhớ sao oan nghiệt.

Du Tử Lê là một hiện tượng thơ vô cùng đặc biệt. Dù khen hay chê, người đọc vẫn không thể phủ nhận một điều rằng thơ ông vẫn là những trang thơ giá trị mang nhiều cảm xúc. Đồng hành cùng Thuvientho.com để theo dõi những trang viết mới lạ hơn nữa nha! Thân Ái!

Xem Thêm: Ở Chỗ Nhân Gian Không Thể Hiểu – Tập thơ vang danh của Du Tử Lê phần 1

Theo Thuvientho.com