Vũ Quần Phương Cùng Tập Thơ Giấy Mênh Mông Trắng Phần Cuối

Nhà thơ Vũ Quần Phương được bạn đọc biết đến nhờ những bài thơ nổi tiếng của ông. Ông là một nhà thơ với phong cách thơ phóng khoáng nhưng đan xen những cảm xúc mộc mạc của mình làm rung động trái tim người đọc. Ông có nhiều tập thơ vang danh được nhiều thế hệ bạn đọc yêu thích

Ở bài viết trước Vũ Quần Phương Cùng Tập Thơ Giấy Mênh Mông Trắng Phần Đầu đã nhận được rất nhiều ý kiến tích cực từ phía độc giả. Hôm nay, Thuvientho.com sẽ không để các bạn phải chờ lâu hơn nữa.

Mời các bạn đón xem những bài thơ còn lại trong tập Giấy Mênh Mông Trắng ngay bây giờ nhé!

Gửi sông Hồng

Đồng hành cùng lịch sử

chảy bên mỗi đời người mờ tỏ

sông như lời ngợi ca,

như lời nhắc nhở:

thoắt cung điện đền đài, thoắt nương dâu bụi cỏ!

sông Hồng thở nhẹ

sóng về xuôi.

Sông Hồng chảy trong đêm

qua những cuộc đời nghèo

gió thầm thĩ qua đồng khoai bãi mía

hồn đất nước âm thầm trong cỗi rễ

mỗi đời dân

Ôi con sông quặn sóng của đời ta

ta lọt lòng, sông đã đỏ phù sa,

ta lớn lên, sông đổ sóng quanh nhà

cuồn cuộn chảy thương cha nhớ mẹ

Sông được về với bể

còn ta về thương nhớ với sông thôi

hạt phù sa im lặng chẳng nên lời

ta cũng lặng nhìn sông không thể nói.

Sông như hồn hư ảo

thân ta là ngọn sóng đầy vơi.

Ai gọi đò

xa thế

sông ơi!

Hỏi cây

Sự đời đổi thay

Cây thì nguyên đó

Cái bãi rác đã thành đại lộ

Thành nhà cao khách xa đến ở

Người bới rác nay đâu?

Ta hỏi cây

Cây xào xạc gió

Cả khối xanh rung

Khẽ cúi đầu.

Lạnh trên Yên Tử

Trong chiều tĩnh lặng

khói sương

nghe trong giá lạnh

mùi hương

bay về

Oan hồn trong cõi u mê

đứt dây thiên tử

phận về cõi oan

Tôi không tin ngần ấy con người

yêu vua đến độ lao vời suối sâu

Một người yêu đến xót đau

thì tin

Chứ hàng trăm chục…

Biết đâu…

dạ người

Các quan vốn dĩ nhiều mưu kế

dăm chục cung phi có tiếc gì

Đẩy người xuống vực, trò quen thuộc

đẩy bàng lưỡi uốn, đẩy bàng uy

Vua được hài lòng về cõi Phật

Quan giãi lòng trung chẳng mất gì

Bấy nhiêu phận gái rơi như lá

Danh truyền tiết nghĩa gió bay đi

Chiều sương Yên Tử lạnh tê

Hồn oan đất Phật đòi về cõi yêu.

Lấy tay làm bút

Anh vẽ hay hồn anh đang mơ

Tôm bơi khi đậm lại khi mờ

Yêu đời vội quá tay làm bút

Nét kịp theo lòng đang trẻ thơ.

Lịch hoa

Hoa gạo tàn rồi, hoa phượng đỏ

Thế rồi hoa phượng cũng tàn luôn

Vàng tương hoa mướp dây dưa nhớ

Đã trắng hoa mai một góc vườn

Chỉ một loài hoa luôn tứ quý

Là bông cứt lợn nở ngoài truông.

Mây trắng

Có những trưa nhìn mây trắng bay

Tuổi thơ trời cũng trắng mầu mây

Bây giờ tóc bạc, nhìn xa tít

Vẫn một khung trời chẳng đổi thay

Mới biết cữ người không lớn lắm

Trăm năm mây trắng bấy nhiêu ngày

Kẻ lên ngôi báu, người về ruộng

Mây trắng mơ hồ bay khỏi tay

Mây trắng về đâu, mưa mát ruộng

Hư vô thành lúa để nuôi người

Tay ta nâng đất nung lên gạch

Mây trắng muôn đời trôi cứ trôi.

Mùa thu trên đồng

Sông mùa thu cạn

Nước mùa thu trong

Chân ta vừa bước đến

Hồn thành thu trên đồng

Hồn thành thu như cây

thì thầm tâm sự gió

Hồn thành thu như mây

âm thầm che xóm nhỏ

Hồn thành thu như cỏ

lặng im nâng dấu giày

Con đường đi về đâu

mà giục lòng ta thế

Trời cao hay gốc rễ

dâng hồn ta nhẹ thênh

Quê nhà hay cửa bể

ru hồn ta bồng bềnh

Mùa thu rộng mông mênh

người bên người gần lại

Ta như hòn đất ải

nằm nghe trời ngân nga.

Ngày năm mới

Yên tĩnh hơn, thanh nhẹ hơn

Buổi sáng như sương ở giữa vườn

Nhựa cây chảy mạnh trong thân lá

Hoa cũng như vừa mới ngát hương

Trời đất xem ra cũng lạ thay

Bấy nhiêu triệu tuổi vẫn thơ ngây

Rụt dè mầm nhú trên thân mộc

Chim hót như vừa mới biết bay

Nhân loại hình như vẫn trẻ con

Mắt ngây say ngắm mặt trời son

Hồn ngây mơ mộng run theo sóng

Tay giữ nâng niu trái đất tròn.

Nghe cháu hát

Cu Tuệ hát trong chăn

Chẳng ra lời ra nhạc

Loăng ca loăng quăng

Ông thì ngồi im phắc

Dọn lòng mình

Lắng nghe

Cái cuộc đời thường nhật

Lại nghe ra diệu kỳ

Thằng cu cháu suốt ngày nghịch, khóc

Sáng mai này bỗng hát

Hát một mình

Lăng nhăng lít nhít

Ngoài vườn xanh

Cây mít

Cây tre

Ông lắng nghe

Những lời vô nghĩa

Lại thành lời thấm thía

Nhân gian.

Ngôn ngữ

Cỏ tháng giêng xanh như tiếng nói

Người nằm dưới mộ chuyện cùng ta

Tia khói bếp như bàn tay vẫy

Ai tha hương dịu nhớ quê nhà

Tiếng trống trường lọc hồn gió bụi

Nghe trong ngần lại những ngày xa

Rãnh đất, bờ đê thành tuổi nhỏ

Con dắt trâu về theo gót cha

Ánh lửa chờn vờn trên vách bếp

Dáng mẹ nơi nào cũng mẹ ta.

Người đi

Ừ nhỉ người đi thật

Người đi trên đường như mây bay

Gió hồng hoang, bụi lau gầy

Kiếp xa về lại trăng đầu núi

Nước trôi đi, nước lại đầy

Chào bạn, dấu chân rồi gió thổi

Cát bay chạm cát, cát còn bay

Người đi, đi mãi, quay nhìn lại

Ta đằng kia hay ta ở đây?

Hư vô? Không phải, ta da thịt

Da thịt cầm trong tay hư vô.

Em về đậu bến, ta thành bến

Em bến, thì ta lại hải hồ.

Những chú Hải Âu lạc chỗ

Trên thảm cỏ dày xanh

Bữa ăn Mác-đô-nan dưới bầu trời nước Úc

Các chú Hải Âu náo nức xung quanh

Những cao ốc đằm hương vị bể

Các chú Hải Âu kiên nhẫn chờ ăn

Những ông hoàng của trời xanh thành con Chó nhỏ

Một mẩu bánh là ào ào đến đỗ

Ôi sóng bạc đầu, ôi gió khơi xa!

Đâu những trùng dương bay dọc theo tàu

Đâu sải cánh lao ngược chiều bão gió

Hải Âu ơi Hải Âu sao ta về xứ bể

Lại gặp nỗi buồn sân Vịt, Ngan.

Ông cháu

Cháu chạy tung tăng trong nắng hanh

Gió xuân ru mầm lá hiền lành

Ông ngồi trông cháu trông trời đất

Xao xuyến ngần xanh trên mạ xanh

Cháu biến ông thành con ngựa cưỡi

Ông thành tên lửa cháu giang bay

Túm tóc ông reo bừng cả má

Lại bắt ông làm ông rượu say

Ông giả làm say lăn xuống đất

Ngừng chơi, cháu chạy đến nâng ông

Ông hé mắt nhìn, không muốn dậy

Tình cháu làm say quá rượu nồng.

Rức đầu

Tay ôm đầu bịt chặt hai tai

không hẳn đau-có gì căng nứt

như trái chín mà không chín được

năng bên trong mà nhẹ bên ngoài

Chiều thì vàng như cơn ngái ngủ

bụi bay inh inh

ai ở trong mình

âm âm làn da

mặt gãy ngang nắng chói đèn nhòa

đường cưa nhức nhối

u u gió thổi

không đi đâu, về đâu

không ở đâu

lơ mơ chìm nổi

Yên tĩnh áp bức

trắng ập đen

xê-duy-xen

Sách

Có phải hương thời gian ướp trên trang giấy cũ

Dắt ta vào những thế kỷ xa xưa

Cho ta nhập với những hồn sâu thẳm

Sáng long lanh ánh sáng những thiên hà

Trời vằng vặc trăng sao hay trán người vằng vặc

Đã soi trên giấy nhám thô này

Hương trí tuệ đắm người như khát vọng

Ngoài mây trời lại có những trời mây

Giấy cứ lặng im thôi chỉ mùi hương xao xuyến

Hương tình yêu muôn thuở ngạt ngào

Hồn người lạc giữa hồn hương kỳ ảo

Ta thành đời nhân với vạn chiêm bao.

Sau trận lụt

Tôi nhận ra trận lụt bằng những vệt bùn bám trên nhà cổ

Bùn của hôm nay trông lại cổ hơn những bức tường cổ nhất

Chỗ của bùn là ở gốc cây

Bùn thượng lên đây làm con người khổ

Bi kịch của đời là sự nhầm chỗ

Nước ở trong sông lại ngập lên nhà

Kéo theo Chó-Gà lên bàn lên ghế

Hoa chết dưới bùn, ngạt cây, thối quả

Nước đã về sông, vệt bùn còn đó

Bùn rất cổ xưa, bùn cũng bây giờ

Xoá những vết bùn cần làn vôi mới

Tôi nghĩ cũng là chức năng của thơ.

Sinh vật

Có loài sinh vật

sinh lúc bình minh

chết vào chập tối

suốt vòng đời ngán ngủi

nó không hề biết đêm

Lại có loài sinh lúc chiều hôm

chết vừa rạng sáng

nó không biết trên đời có nắng

có ánh ngày, hoa thắm, chim kêu.

Sự trộn lẫn

Anh trộn lẫn với nhiều chiều kích thước,

trộn lẫn thơ, nước mắm với nội hàm.

Thơ có vị, nội hàm mằn mặn,

nước mắm thành hương của tư duy.

Anh thành ông phù thuỷ

lấy rốn con chuồn chuồn làm câu cổ thi.

Đã có thời trời quặn mình để biếc

Muốn bất tử thì đầu tiên phải chết

Những chân lý ghê răng anh nói cứ như đùa

Từ trong tối anh lùa ra ánh sáng

cái ngáp lén ở Liên hợp quốc,

nỗi dạ dày chỉ có thơ ca,

cao cả tót vời mà con người khổ

thi pháp với tu từ: Thôi cởi váy mày ra!

Tay anh đụng vào đâu cũ thành ra mới

Mới như tấm lưng trần không dấu được tâm tư

Đồng hồ chết thì thời gian vẫn sống

Anh cũng chết… rồi dần dần náo động,

làm kim giây thụ thai, lại đỡ đẻ kim giờ

thời gian biết sinh sôi và anh thì biết thở

với trăng sao, bọ nẹt lẫn vi trùng,

vi trùng cũng có thể thành tư tưởng,

và cả lũ chúng ta rồi lại hoá vi trùng.

Anh muốn thật bình dân bát cơm,

thật bình dân cảm xúc

Mọi người ăn thơ như gặm chân gà

có chút bia hư vô mà ngẫm nghĩ gân da.

Không dám để cơm rơi,

nhưng lại để mình rơi vào thế kỷ

vào vết chân con giun khi nó đang bò

(giun là loài gần đất đai đệ nhất

nó nghĩ đời bàng cảm giác toàn thân)

Anh có lối bò giun làm phì nhiêu ngôn ngữ.

Giun bò chậm nhưng chính giun chuẩn bị

cho cây xanh,

cho đất trẻ không già.

Tặng biển

Biển đi vô cùng xa, nhưng lại kề với nơi ta ở

Mắt ta ôm biển bằng sức ôm của mắt mọi người

Gió chẳng mát cho riêng ai

Mũ áo không còn khi người về với biển

Mọi thịt da đều được sóng vổ về

Cũng chỉ bởi áo quần mà thành lành rách

Bởi bát mâm thành ngôi dưới ngôi trên

Rồi xe cộ, cửa nhà, chức tước…

Hãy ra với khơi xanh mà học trong lành.

Các buồng phổi ở đây đều căng hơi biển

Gió i-ôt làm săn mọi tế bào người

Mọi ánh mắt đều nhìn ra vĩnh cửu

Mọi trái tim nghe sóng lại thương đời

Từ xửa từ xưa vốn là như thế

Nếu biển có riêng tư chỉ là chút riêng tư nỗi khổ

Biển cô đơn với người biết cô đơn

Biển thầm thĩ với ai nghe thầm thĩ

Ai không ngủ thâu đêm thì biển đến chuyện trò

Giấc ngủ biển hỗn mang hoàn vũ

Giấc ngủ người có biển êm ru.

Thăm con

Con ngủ trong căn phòng trọ học

Tiếng thở đều như thế bao đêm

Mẹ cha trong nước nào hay biết

Khi gió ngoài kia lạnh xuống thềm

Con tự làm nguôi nỗi nhớ nhà

Tự mình bước kịp với người ta

Tự lui cơn mệt, cơn đau bệnh

Ở cạnh con rồi vẫn xót xa

Bố ngoảnh nhìn con ngồi lái xe

Nhìn con sải bước rộng trên hè

Thằng Điềm mẹ bế ngày thơ bé

Thở khẽ trong màn bố lắng nghe

Con lớn khôn lên, bố mẹ già

Bà xa mỗi chặng lại càng xa

Cuộc đời thăm thẳm trôi trôi mãi

Níu lại từng giây con với cha.

Thơ ghé bến người

Con chim bay không thấy bóng mình bay

Tôi đọc thơ anh lúc rạng ngày

Trời chưa đủ sáng, đêm chưa tắt

Cây đứng ngoài xa như khói mây

Có những câu thơ tự vạn đời

Gặp anh, thơ ghé bến con người

Anh nghe xa thẳm như ôn lại

Một cõi tiền thân đã sống rồi

Tôi cũng nhờ anh gặp lại mình

Hình như sâu hút cõi u minh

Muôn người thiên hạ đều chung gốc

Nhựa ấm chung nuôi triệu lá cành

Người cũng như chim đôi cánh bay

Những đường vạn dặm vạch ngang mây

Chim bay không vết. Nhưng trên đất

Đường bụi trùng nhau những dấu giày

Chim bay không thấy bóng mình bay

Bóng vụt, đời như cốc nước đầy

Câu thơ đầy đặn nuôi cơn khát

Tôi khát lòng anh xa có hay?

Thơ gửi cháu

Cu Tuệ ơi, ông nhớ

Nhớ cái miệng không răng

Nhớ cái cằm nghểnh nghểnh

Cái dáng nghiêng cháu nằm

Nhớ lăm dăm đôi mắt

Cái lưỡi thè liếm mép

Cái nụ cười trêu ông

Cu Tuệ ơi, biết không?

Bàn chân chưa lấm đất

Đã cách ông bao rừng

Bao đại dương xanh ngắt

Bao vòm trời mây bay.

Cháu bé xíu bàn tay

Nắm vành nôi-trái đất

Trái đất hồng gương mặt

Nhoẻn nụ cười không răng

Cu Tuệ ơi, biết không?

Ông ôm cháu vào lòng

Thấy căn nhà bé lại

Thấy trời cao hoá gần

Mọi con đường thiên lý

Chỉ trong tầm bước chân

Mọi thằng cu cái hĩm

Đều hoá ra thiên thần

Cả những người xứ lạ

Cũng thành bà con thân.

Thơ tặng trường Monash

Xin cám ơn các thầy

Cám ơn ngọn đèn khuya nước Úc

đã soi trên trang sách của con tôi

Xin cám ơn mặt trời

Cám ơn biển bao la và rừng già nước Úc,

Biển xanh biếc và mặt trời đánh thức

Rừng thẳm sâu ký ức dạy con người.

Nước Úc xa mờ, xa lắc với đời tôi

Bóng gần gụi, trái tim tôi ở đó.

Cám ơn những hàng cây mọc quanh trường Monash

bao nỗi niềm nhớ mẹ, nhớ quê

con tôi đã cùng cây tâm sự

Đã năm mùa thay lá

cây bên đường như vẫn lặng thầm nghe

Cám ơn trái ớt xanh, cám ơn làn cải bắp

Con tôi thấm vị đất đai nước Úc

Nước Úc thành máu thịt của con tôi.

Từ ban công bờ biển Việt Nam tôi,

tôi nhìn Thái Bình Dương… Nam bán cầu… Nước Úc

Nước Úc ấm khi nước tôi đang rét

nước Úc đã vào trưa, nơi tôi mới rạng ngày.

Nhưng bàn tay đã nối với bàn tay

lấy trí tuệ làm cầu qua biển lớn.

Tôi gửi đứa con trai làm một nhịp cầu.

Nước Úc thành căn nhà tôi thân thuộc

Câu đầu tiên đến Úc, gọi: Điềm ơi!

Tiếng cu gù

Tiếng cu gù

Ta nghe

Hồn bờ tre

Mái rạ

Sáng mai này

Vào hạ

Nước Úc nam bán cầu

Những biệt thự quanh đồi xanh lá

Có nhìn thấy chim đâu

Chỉ tiếng gù thong thả

Tiếng xe hơi chạy mau

Hồn bờ tre mái rạ

Tiếng chim gù mờ xa

Tiếng chim gù rõ nhất

Là tiếng trong ký ức

Hay tiếng ngoài xa kia?

Tiếng hát Trương Chi

Người hát ấy quên mình đang hát

Tiếng hát ngân vào khoảng rộng xa

Run theo gió, lả trong lau lách

Sâu hút trăng khuya quạnh tiếng gà

Tiếng hát vào dinh quan thừa tướng

Tường cao vây bủa hết trăng sao

Tiếng hát mất hồn, trơ giọng hát

Như người đang mộng mất chiêm bao

Mỵ Nương nghe hát mà ngơ ngác

Người hát đây mà câu hát đâu?

Trương Chi đứng đó, nhưng hồn vía

Theo nước ngoài sông chảy dưới cầu

Mỵ Nương chạy đi tìm tiếng hát

Tiếng hát mê nàng bao đêm trăng

Trương Chi mất hát, lòng khô lại

Thành gỗ, bào nên chén bạch đàn

Làm chén suốt đời mong nhớ nước

Như đòi tiền kiếp một con sông

Tiếng hát chỉ đâu là giọng hát

Còn trời, còn nước với mênh mông.

Trong cơn lụt

Bàn chân quen với đất làng

Bây giờ đất ngạt dưới làn nước sâu

Cánh đồng vàng lúa còn đâu

Chùa chìm, Phật ngập dưới màu phù sa

Giữa dòng ta cứu lấy ta

Cây cau chới với nóc nhà chon von

Tiếng ai gọi dưới mưa dồn

Tiếng cha mẹ, tiếng bãi cồn quê hương

Đã từng lấy máu che xương

Những năm bom đạn cây dương cũng gày

Đã từng chai sạn đôi tay

Nắng nung chín mặt, cát bay bạc người

Giữa cơn nước ngập trắng trời

Còn da lông mọc, còn chồi lá lên

Còn đây nghĩa mẹ tình em

Nghĩa tình máu chảy ruột mềm xót xa

Còn người, còn hạt phù sa

Phù sa lại thắm thịt da với người.

Trong gió

Người yêu anh đã vào tuổi làm bà

Anh vẫn vẹn nguyên hăm bốn tuổi

Nụ cười vô tư bập bùng nến trắng

Vầng trán sáng bừng sau khói hương

Anh không tuổi trong lòng cha mẹ

Anh không tên trên bia đá rừng già.

Vầng trăng lạnh thân quen hàng đêm canh bia mộ

Gió lạnh hẹn đúng mùa về xao xác bờ lau

Như một kẻ xa nhà đi làm ăn thiên hạ

Anh thân thương với cánh rừng này

Sống vì nó và chết nằm trong nó

Đất ôm gương mạt, tấm thân gày.

Những tết giỗ khi người thân tưởng nhớ

Gương mặt anh là gương mặt của ngày xưa

Các em anh lớn khôn gả chồng dựng vợ

Các cháu bé ra đời giờ lớn tuổi hơn anh

Thời gian như thuốc mê,

Người ta dịu cơn đau tê buốt

Người trong nhà toàn là lớp sinh sau

Họ kính cẩn thương anh như kính trời kính đất

Khoảng cách về anh như khoảng cách tới vua Hùng.

Anh thành sử, thành hồn thiêng Tổ quốc

Lúc chào cờ, trong gió có hồn anh

Anh ở khắp mọi nơi nhưng nơi nào thấy được

Gương mặt anh hăm bốn tuổi tươi xanh

Hăm bốn tuổi, trông kìa, hăm bốn tuổi

Lúa đang độ lên đòng, ngày ở lúc bình minh…

Trời tối dần

Trời tối dần ngoài cửa sổ

Tôi cũng chìm dần trong bóng tôi

Người như lùn xuống, thân thu lại

Hạt bụi nằm thương nhớ xa xôi.

Trường xiếc

Bài học là sao vượt được mình

Vượt ngoài giới hạn, ra chông chênh

Đôi tay có thể bay như cánh

Đôi mắt nhìn tuơi lại lá cành

Hổ báo bỗng hiền như chó nhỏ

Chó thì làm toán lại làm thơ

Thân bị cưa ba, mắt vẫn liếc

Ôi em liễu yếu với đào tơ

Đỏ biến thành xanh, xanh hoá đỏ

Ký tờ giấy nhỏ hoá đô la

Đâu phải trường anh mới dạy xiếc

Trông kìa trong cái “cõi người ta”.

Về thăm lớp cũ

Nhớ thì không biết nhớ ai

Buồn thì gió lạnh sương mai có buồn

Loanh quanh hư thực phố phường

Về thăm lớp cũ nhớ trường ngày xưa

Mái trường im bóng cây thưa

Người trong lớp ấy bây giờ ở đâu?

Liễu xanh soi tóc bên cầu

Liễu xanh vẫn thế. Ta đầu bạc phơ.

Với thằng cu Tuệ

Thằng cu Tuệ cười không răng

Nó sáu tháng tuổi, ông gần sáu mươi

Ngẩng lên, cuối thế kỷ rồi

Ông trầm ngâm nghĩ, nó cười vô tư.

Sự đời nay thực mai hư

Cháu ơi rồi nữa nắng mưa thế nào

Mai người lên ở trăng sao

Lòng người chắc vẫn còn xao nỗi niềm

Bàn chân cháu đất chưa in

Ông nâng niu nghĩ trăm miền suối khe

Chuyện gì tai cháu sẽ nghe

Buồn vui chi sẽ vọng về trái tim?

Tuệ này, ngó hộ ông xem

Cuối trăm năm nữa ngày đêm thế nào.

Trên đây, Thuvientho.com đã tiếp nối bài viết trước Vũ Quần Phương Cùng Tập Thơ Giấy Mênh Mông Trắng Phần Đầu bằng những bài thơ đặc sắc còn lại của ông. Ông chính là người có sự cống hiến to lớn cho nền văn học Việt Nam những bài thơ của ông để lại dấu ấn đặc biệt trong lòng độc giả. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết của chúng tôi!

Theo Thuvientho.com