Home / Chùm thơ chọn lọc / Góc sân và khoảng trời Trần Đăng Khoa – Mang thế giới vào trong thơ phần 2

Góc sân và khoảng trời Trần Đăng Khoa – Mang thế giới vào trong thơ phần 2

Góc sân và khoảng trời Trần Đăng Khoa – Mang thế giới vào trong thơ phần 2

Góc sân và khoảng trời được tác giả Trần Đăng Khoa viết từ lúc 10 tuổi. Ban đầu nó có tên Từ góc sân nhà em, sau nhiều lần tái bản và chỉnh sửa tập thơ đã được đổi tên thành Góc sân và khoảng trời. Đây chính là một cuốn hồi lý ghi lại những ký ức của tuổi thơ đầy hồn nhiên và vui vẻ của nhà thơ. Qua đó ta có thể cảm nhận được nhiều khía cạnh khác nhau trong cuộc sống dưới đôi mắt hồn nhiên của trẻ thơ.

Cầu Cầm

Cầu Cầm là thế này

Đến giờ em mới rõ

Hàng cây bom chém dở

Lên chồi xanh thiết tha

Bạn nhỏ nào đi qua

Vai bay khăn quàng đỏ

Tiếng chim hót đâu đó

Nghe ngọt vị ổi đào

Ríu rít tiếng ai chào

Cánh đồng đang mùa gặt

Lúa vàng trong đáy mắt

Trời xanh trong lưỡi liềm

Chuyến xe đi rất êm

Cầu chùng như nhịp võng

Có tiếng ru của sóng

Có tiếng ru của trời

Sông ơi nhớ thương ai

Mà bốn mùa nước đỏ

Con chim nghiêng mắt ngó

Phù sa hồng đôi chân

Như thế mà cầu Cầm

Một máy bay Mỹ rụng

Bây giờ những mũi súng

Vẫn vươn trong lòng người

Uống nước hố bom sâu

Nghé con nghiêng mặt cười

Cây bàng

Cây bàng lá nõn xanh ngời

Ngày ngày chim đến tìm mồi chíp chiu

Đường xa gánh nặng sớm chiều

Kê cái đòn gánh bao nhiêu người ngồi

Đêm qua em ngủ đi rồi

Thấy bàng bỗng lớn, tốt tươi lạ thường

Thấy cả Bác Hồ về làng

Cũng ngồi ở gốc cây bàng của em…

Cây bàng mùa đông

Suốt mùa hè chịu nắng

Che mát các em chơi

Đến đêm đông giá lạnh

Lá còn cháy đỏ trời

Cây dừa

Cây dừa xanh toả nhiều tàu

Dang tay đón gió, gật đầu gọi trăng

Thân dừa bạc phếch tháng năm

Quả dừa – đàn lợn con nằm trên cao

Đêm hè hoa nở cùng sao

Tàu dừa – chiếc lược chải vào mây xanh

Ai mang nước ngọt, nước lành

Ai đeo bao hũ rượu quanh cổ dừa

Tiếng dừa làm dịu nắng trưa

Gọi đàn gió đến cùng dừa múa reo

Trời trong đầy tiếng rì rào

Đàn cò đánh nhịp bay vào bay ra…

Đứng canh trời đất bao la

Mà dừa đủng đỉnh như là đứng chơi

Cây đa

Làng em có cây đa

Bên mương nước giữa đồng

Lá xanh dòng nước bạc

Biển lúa vàng mênh mông

Cây đa gọi gió đến

Cây đa vẫy chim về

Đa mỗi ngày một lớn

Và nuôi thêm nhiều ve

Dưới bóng đa, con trâu

Thong thả nhai hương lúa

Đủng đỉnh đàn bò về

Lông hồng như đốm lửa

Trưa nắng lóe trên đầu

Các bác làm nghỉ mát

Vòm đa rì rào xanh

Ve kêu, muôn lá quạt…

Cây xoan

Ngày nào xoan bé xíu

Giờ bỗng vút lưng trời

Dưới gốc cây xám mốc

Bao lá cành khô rơi…

Cháu đi

Cháu về rồi cháu lại đi

Ngoài kia bom nổ ầm ì suốt đêm

Chú nào có chút nào yên

Đêm nằm thấp thỏm nghe rền tiếng bom

Cháu làm bà còng

Cái chân thì khuệnh khoạng

Tay vắt vẻo lưng cong

Đầu vấp va vấp vểnh

Cháu bỗng hoá bà còng

Mèo tròn mắt lạ lùng

Chị cười lăn ra đất

Mẹ ngồi lặng hồi lâu

Bà đứng trào nước mắt…

Chọc ếch

Em đi chọc ếch chiều nay

Giỏ không thoắt đã đựng đầy tiếng kêu

Râm ran suốt cả trời chiều

Tiện mồm, em cũng hát theo một bài

Chớm thu

Sân trăng nghe đã dần phai

Lưa thưa vài hạt mưa ngoài hàng cây

Nghe trời trở gió heo may

Sáng ra vại nước rụng đầy hoa cau…

Con bướm vàng

Con bướm vàng

Con bướm vàng

Bay nhẹ nhàng

Trên bờ cỏ

Em thích quá

Em đuổi theo

Con bướm vàng

Nó vỗ cánh

Vút lên cao

Em nhìn theo

Con bướm vàng

Con bướm vàng…

Con chim hay hót

Con chim nó đỗ cành tre

Bay ra cành chè nó hót hay hay

Hót rằng cây phi lao này

Mấy anh bộ đội trồng ngày ra đi

Phi lao mới nói rầm rì

Rằng anh bộ đội mai kia lại về

Con chim nó đỗ cành tre

Bay ra cành chè nó hót hay hay…

Con cò trắng muốt

Con cò đi đón cơn mưa

Tối tăm mù mịt ai đưa cò về

(Ca dao)

Khi cơn mưa đen rầm đằng đông

Khi cơn mưa đen rầm đằng tây

Khi cơn mưa đen rầm đằng nam, đằng bắc

Em thấy

Con cò

Trắng muốt

Bay ra đón cơn mưa…

Cây lúa mừng vui phất cờ

Dây khoai nảy xanh lá mới

Xem thêm:  Chùm thơ lục bát Quê Hương hay nhất

Cau xòe tay hứng giọt mưa rơi

Ếch nhái uôm uôm mở hội

Cá múa tung tăng…

Nhưng không ai biết

Con cò

Co ro

Chịu rét

Trên cành cây…

Đến khi cơn mưa lại đen rầm đằng đông, đằng tây

Đến khi cơn mưa lại đen rầm đằng nam, đằng bắc

Em lại thấy

Vẫn con cò ấy

Bay ra

Trắng muốt

Mừng đón cơn mưa…

Con gà liếp nhiếp

Ngoài sân lội, mấy chú gà liếp nhiếp

Đi tìm mồi cùng mẹ bắt giun sâu

Trời mưa lâm thâm làm các chú ướt đầu

Chú rùng mình, giọt mưa rơi khỏi cánh

Trời mưa to hơn, rồi sau đâm ra tạnh

Chú chẳng giũ lông bởi mải bắt giun sâu

Nhưng nắng to chú vẫn khô đầu

Đôi mắt tròn trong như hai giọt nước

Hai giọt nước không bao giờ khô được

Con mắt

Con mắt trời nóng bỏng

Rừng rực những ngôi sao

Đêm đêm con mắt ấy

Cháy bùng trên mặt ao

Thẳm sâu con mắt đất

Hun hút những giếng thơi

Đêm đêm con mắt ấy

Nói điều chi với trời?

Con trâu đen lông mượt

Con trâu đen lông mượt

Cái sừng nó vênh vênh

Nó cao lớn lênh khênh

Chân đi như đập đất

Trâu ơi ăn cỏ mật

Hay là ăn cỏ gà

Đừng ăn lúa đồng ta

(Lúa của mẹ của cha

Phải cấy cày vất vả)

Trâu ơi, uống nước nhá

Đây rồi nước mương trong

Có ánh mặt trời hồng

Có ánh mặt trăng tỏ

Bờ mương xanh mướt cỏ

Của trâu đấy, tha hồ

Trâu cứ chén cho no

Ngày mai cày cho khoẻ

Đừng lo đồng nứt nẻ

Ta có máy bơm rồi

Khó nhọc mấy mùa thôi

Sau thì trâu được nghỉ

Máy cày rồi có nhé

Trâu chỉ còn vui chơi

Hếch cái mũi, trâu cười

Nhe cả hàm răng sún…

Cô Thị Mầu

Lúa rơm tạm thu gọn lại

Màn phông căng đỏ sân đình

Điện xanh vòm đa cổ thụ

Người xem đông như mít tinh

Xóm làng như xóm làng xưa

Trong tiếng trống chèo sâu vợi

Tiếng mõ đưa hương hoa đại

Len dần vào mọi tâm tư

Kìa cô Thị Mầu lên chùa

Đỏng đảnh dáng đi, mắt liếc

Ngắm cái tay cô phẩy quạt

Tưởng mình sống đã trăm năm

Người xem thoáng như quên chị

Chiều nay gánh lúa trên đồng

Tần tảo nuôi em, nuôi mẹ

Mười năm ròng rã chờ chồng…

Côn Sơn

Sáng đứng đỉnh Côn Sơn

Hương đồng thơm trong túi

Chiều xay thóc góc nhà

Tóc lại bay gió núi

Cơn giông

Cơn giông bỗng cuộn giữa làng

Bờ ao lở. Gốc cây bàng cũng nghiêng

Quả bòng chết chẳng chịu chìm

Ao con mà sóng nổi lên bạc đầu…

Dặn em

Tặng bé Giang, 4 tuổi

Mẹ cha bận việc ngày đêm

Anh còn đi học, mình em ở nhà

Dặn em đừng có chơi xa

Máy bay Mỹ bắn không ra kịp hầm

Đừng ra ao cá trước sân

Đuổi con bươm bướm, trượt chân, ngã nhào

Đừng đi bêu nắng, nhức đầu

Đừng vầy nghịch đất, mắt đau, lấm người

Ốm đau là mất đi chơi

Làm cho bố mẹ mất vui trong lòng

Mẹ cha bận việc ngày đêm

Anh ngồi trong lớp, lo em ở nhà

Đám ma bác giun

Bác Giun đào đất suốt ngày

Trưa nay chết dưới bóng cây sau nhà

Họ hàng nhà kiến kéo ra

Kiến con đi trước, kiến già theo sau

Cầm hương kiến Đất bạc đầu

Khóc than kiến Cánh khoác màu áo tang

Kiến Lửa đốt đuốc đỏ làng

Kiến Kim chống gậy, kiến Càng nặng vai

Đám ma đưa đến là dài

Qua những vườn chuối, vườn khoai, vườn cà

Kiến Đen uống rượu la đà

Bao nhiêu kiến Gió bay ra chia phần…

Đánh tam cúc

Bố vào lò gạch

Mẹ ra đồng cày

Anh đi công tác

Chị săn máy bay

Cả nhà vắng hết

Chỉ còn bé Giang

Bé đánh tam cúc

Với con mèo khoang

Nắng hồng chín rực

Bỗng nhiên bay vào

Rung râu, chớp mắt

Mèo ta “Ngoao! Ngoao!”

Đây là tướng ông

Chân đi hài đỏ

Đây là tướng bà

Tóc hiu hiu gió

Đây là con ngựa

Chân có bụi đường

Và đây quân sĩ

Thuộc làu văn chương…

– Quân này mày được

Quân này tao chui!

Mèo ta phổng mũi

“Ngoao! Ngoao!” một hồi

– Quân này mày chui

Quân này tao được!

Mèo bỗng dỏng tai

Mắt xanh như nước

– À thôi… mày được!

Bé Giang dỗ dành

Mèo thè lưỡi đỏ

Liếm vào răng nanh…

Nắng dừng trước cửa

Lúc nào không hay

Đã nghe khói bếp

Nhà ai thơm bay

Đánh thức trầu

Trẩu trẩu trầu trầu

Mày làm chúa tao

Tao làm chúa mày

Xem thêm:  Bài thơ Hoa súng ao nhà – Nhà thơ Nguyễn Đình Huân

Tao không hái ngày

Thì tao hái đêm

(Câu hát của bà em)

Đã ngủ rồi hả trầu

Tao đã đi ngủ đâu

Mà trầu mày đã ngủ

Bà tao vừa đến đó

Muốn xin mấy lá trầu

Tao không phải ai đâu

Đánh thức mày để hái!

Trầu ơi, hãy tỉnh lại

Mở mắt xanh ra nào

Lá nào muốn cho tao

Thì mày chìa ra nhé

Tay tao hái rất nhẹ

Không làm mày đau đâu…

Đã dậy chưa hả trầu?

Tao hái vài lá nhé

Cho bà và cho mẹ

Đừng lụi đi trầu ơi!

Đập cửa Diêm Vương

Trích trường ca “Trừng phạt”

Đoàn người đi

Trong sắc chiều vàng úa của âm ti

Lá khô lác đác

Nghe thoang thoảng hương trầm ngan ngát

Tiếng chuông khua xa vời…

Chó ngao im lặng nhìn trời

Quỉ trắng đứng bồng thanh sắt

Cửa điện Diêm Vương đóng chặt

Đoàn người nhận ra Thần Đất

Chân tay xây xát vết bom

Tiếng Thần:

– “Tôi đến đã mấy hôm

Cửa điện vẫn chưa thấy mở”…

Vi vu, vi vu

Đây là lời của gió

Các bạn ơi

Hãy lắng nghe lời của gió:

– “Hỡi những người phẫn nộ

Các bạn đi hàng nghìn cây số

Bằng ánh sáng chiếu ra từ trái tim mình

Đây là chỗ tận cùng

Kẻ thù phải đền tội ác

Giờ trừng phạt: máu rơi thịt nát

Sắp đến rồi! Sắp đến rồi!

Nhưng hãy chờ, hãy chờ, các bạn ơi

Diêm Vương đang ngủ…”

Tiếng đoàn người cắt ngang:

– “Không thể chờ, không thể chờ được nữa

Đập cửa mau, đập cửa!”

Tiếng đoàn người đập tay vào cửa điện Diêm Vương

Tiếng bèn bẹt, những bàn tay già

Tiếng sầm sập, những bàn tay mang chửa

Tiếng cộc cộc, những con ngựa gỗ

Tiếng rào rào, những cành cây

Tiếng ầm ầm, đất bắn, ngói bay

Thành một âm thanh chát choang nhức nhối

Thành một âm thanh kinh hoàng dữ dội

Như thiên nhiên đang tạo sông dựng núi

Như trái đất đang hình thành…

Tiếng Diêm Vương:

– “Quỉ sứ đâu? Sao có chuyện lạ kỳ?”

Tiếng đoàn người:

– “Mở cửa đi! Mở cửa đi!

Phải trừng phạt. Chúng tôi đòi trừng phạt

Những kẻ đã gây ra tội ác!”

Diêm Vương xốc vội áo bước ra

Tiếng xủng xoẻng thanh la

Dùi nện thòm thòm trống đá

Tiếng kèn rồng rúc lên hối hả

Cửa điện mở toang

Cả một vùng nhếnh nhoáng sáng vàng

Long lanh dát ngọc

Hồ sen lung linh như trăng mọc

Cá lửng lơ bơi, in bảy sắc cầu vồng

Đường vào sân uốn khúc vẩy rồng

Nền đá nét mây bay thanh thản

Rừng rực chín những quả đào, quả mận

Tỏa mùi thơm không thấy ở trên trần…

Đất

Đất muốn nói điều chi thế

Mà không nói được với người

Mà rạo rực trong quả ngọt

Mà rưng rưng màu lá tươi

Đất trời sáng lắm hôm nay

Bác ơi! Cháu đến đây rồi

Ba Đình phượng đỏ, một trời tiếng ve

Cháu nghe Hà Nội vào hè

Hồ Gươm nước biếc, bốn bề hoa tươi

Sang năm Bác tám mươi rồi

Bác ơi! Bác thấy trong người khỏe không?

Hàng ngày chúng cháu ước mong

Bác vui, Bác khỏe là lòng cháu vui

Bác lo nghĩ suốt một đời

Để cho chúng cháu vui chơi từng ngày

Đất trời sáng lắm hôm nay

Cháu nhìn mái ngói bóng cây bồi hồi

Bác ơi! Cháu đến đây rồi

Xanh trên nhà Bác vẫn trời mùa thu…

Đêm Côn Sơn

Tiếng chim vách núi nhỏ dần

Rì rầm tiếng suối khi gần khi xa

Ngoài thềm rơi cái lá đa

Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng

Mờ mờ ông bụt ngồi nghiêm

Nghĩ gì, ông vẫn ngồi yên lưng đền…

…Bỗng đâu vang tiếng sấm rền

Tỉnh ra em thấy trong đền đỏ hương

Ngang trời kêu một tiếng chuông

Rừng xưa nổi gió, suối tuôn ào ào

Đồi thông sáng dưới trăng cao

Như hồn Nguyễn Trãi năm nào về thăm

Em nghe có tiếng thơ ngâm…

Ngoài kia nòng pháo ướt đầm sương khuya…

Đêm thu

Thu về lành lạnh trời mây

Bỗng nhiên thức giấc nào hay mấy giờ

Ánh trăng vừa thực vừa hư

Vườn sau gió nổi nghe như mưa rào

Đi tàu hoả

Con tàu hoả rất dài

Bánh không săm không lốp

Chạy đều trên đường ray

Đêm ngày không bị trượt

Tàu giật mình đột ngột

Rồi dùng dằng rời ga

Dòng sông và con đường

Quay như cái com pa

Tiếng bành bạch rất xa

Tiếng bành bạch rất gần

Nghe ù ù ầm ầm

Đất trời đang xay lúa

Nắng bập bình cửa sổ

Mây bồng bềnh về đâu

Em ngồi trên giông bão

Đang chuyển dưới gầm tàu

Bên em chú bộ đội

Xem thêm:  Nhà thơ Tào Tuyết Cần và những kiệt tác trong tập thơ Tiết Bảo Cầm thập thủ hoài cổ thi

Túi xách có nhiều quà

Em nhìn trong mắt chú

Long lanh phương trời xa

Chị thanh niên xung phong

Áo bạc màu nắng gió

Chị nhìn đi xa xăm

Hát bài gì không rõ

Bên em bạn thiếu nhi

Đeo huy hiệu Bác Hồ

Bạn làm “nghìn việc tốt”

Hôm nay về Thủ đô

Ngoài kia núi nhấp nhô

Ngang trời – như nổi sóng

Nhà máy nào vừa dựng

Khói bay trắng một miền

Con tàu như mũi tên

Đang lao về phía trước

Em muốn con tàu này

Đưa em đi khắp nước

Ơi Tổ Quốc! Tổ Quốc

Đồng chiều

Mặt trời chìm cuối đồng xa

Sương lên mờ mịt như là khói bay

Đất trời cách một gang mây

Và tôi cùng với luống cày tỏa hương

Đồng quê

Làng quê lúa gặt xong rồi

Mây hong trên gốc rạ phơi trắng đồng

Chiều lên lặng ngắt bầu không

Trâu ai no cỏ thả rông bên trời

Hơi thu đã chạm mặt người

Bạch đàn đôi ngọn đứng soi xanh đầm

Luống cày còn thở sùi tăm

Sương buông cho đống hoang nằm chiêm bao

Có con châu chấu phương nào

Bâng khuâng nhớ lúa, đậu vào vai em…

Đường năm

Bên này là núi uy nghiêm

Bên kia là cánh đồng liền chân mây

Xóm làng xanh mát bóng cây

Sông xa trắng cánh buồm bay lưng trời

Đường sang nhà bạn

Xế trưa, tìm thăm nhà bạn

Lại gặp chú bù nhìn rơm

Xúng xính áo tơi, nón lá

Một mình đứng múa giữa vườn

Ngõ lạ. Rối bời gió thổi

Hỏi ai? Đường tạnh bóng người

Lại chú bù nhìn vồn vã

Phất tay, chỉ thẳng… lên trời

Em dâng cô một vòng hoa

Kính tặng anh hùng liệt sĩ Mạc Thị Bưởi

Trưa nay em đến thăm cô

Nắng chiêm chín rực đôi bờ phi lao

Sắc hoa râm bụt quanh ao

Tiếng chim vườn mẹ cùng vào thăm cô

Tiếng gì dưới cỏ non tơ

Xôn xao trong đất, nắng trưa bồn chồn

Vươn cao nòng pháo đầu thôn

Mồ cô nắng đắp vàng hơn mọi miền

Cô ơi! Sông nước gọi tên

Nắng mưa phục kích, trăng lên đánh đồn

Thương cô sóng cuộn quanh cồn

Nhát dao giặc giết… em còn thấy đau!

Em nghe mẹ kể đêm sâu

Hoe hoe đôi mắt, mái đầu phơ phơ…

Thương cô bông lúa thêm mùa

Quả na bớt hạt, buồng dừa trĩu cây

Đồng em thêm tiếng máy cày

Mũ rơm đến lớp ngày ngày em chăm

Trăng suông sáng cả đêm rằm

Nhịp cầu vá vội, ầm ầm xe qua…

Em dâng cô một vòng hoa

Thoảng nghe tiếng súng trời xa vọng về…

Em gặp Bác Hồ

Có ai se sẽ ngồi xuống đầu giường

Đưa bàn tay mát như kem sữa

Xoa lên trán em đang dịu lửa

Vuốt lên mắt em đang bớt mờ

A, Bác Hồ!

Bác Hồ ta đó!

Bác mặc tấm áo ka ki

Bàng bạc sương rừng Pắc Bó

Trán Bác có ngôi sao

Thảo nào

Bác đi đêm không lạc

Bác cười rung rung chòm râu

Mắt Bác sao mà thương thế

Tóc Bác thơm lừng gió bể

Thơm nắng đường xa

Bác cho em nhiều quà

Và khen dạo này em béo khỏe

Hơn ngày xưa nhiều

Cúc áo em bị đứt từ chiều

Đêm phanh ra, hở ngực

Bác đắp vào cho em

Rồi Bác ra rất êm

Bác đi!

Bác đi rồi!

Em bỗng oà lên khóc

Tỉnh dậy thấy ướt đầm mái tóc

Nhìn xem Bác có đâu đây

Chỉ thấy đầy trời đèn sáng, mưa bay

Người người lặng im đi viếng Bác

Bóng đèn rưng rưng nước mắt…

Đúng rồi

Bệnh viện em vừa truy điệu Bác chiều nay

Nhưng Bác chỉ yên nghỉ ban ngày

Chứ ban đêm là Bác rời linh cữu

Bác chào chú đứng gác

Rồi đi vòng quanh khắp trên thế giới

Để chăm sóc trẻ con

Nhất là đứa nào phải nằm trong bệnh viện…

Em lớn lên rồi

Năm nay em lớn lên rồi

Không còn nhỏ xíu như hồi lên năm

Nhìn trời, trời bớt xa xăm

Nhìn sao, sao cách ngang tầm cánh tay

Núi xa lúp xúp chân mây

Bờ sông khép lại, hàng cây thấp dần

Nơi xa bỗng hóa nên gần

Quanh em bè bạn quây quần bốn phương..

Trên đây là tập thơ Góc sân và khoảng trời phần 2 mà chúng tôi muốn giới thiệu với bạn. Qua đó bạn có thể hiểu được tài năng của nhà thơ này. Điều đặc biệt là nó gợi lại ký ức của tuổi thơ vô cùng tươi trẻ. Đó là những năm tháng in đậm trong ký ức của nhiều người và là nguồn nuôi dưỡng tâm hồn của biết bao thế hệ.

Theo Thuvientho.com

Check Also

Những bài thơ hay về hoa cúc họa mi

Những bài thơ hay về hoa cúc họa mi

Hoa cúc họa mi còn được gọi là hoa cúc dại hay là hoa cúc …