Thư viện thơ
Yến Lan là một cây bút quê hương thấm đẫm chất trữ tình sâu sắc. Ông có tới 4 bài thơ viết về quê hương Bình Định ở các thời kỳ khác nhau, không bài nào lặp lại cấu tứ chỉ có tình quê xuyên thấm nhẹ nhàng và sâu lắng. Yến Lan đã để lại sự nghiệp thơ ca đáng trân trọng với như thi phẩm cùng những bài kịch nổi tiếng. Cùng nhau tham khảo những bài thơ của ông nhé!
Lẩn tránh
Những nụ hoa mưa tàn cửa trước
Hương trầm sợ tối quấn song sau
Điện thờ vắng vẻ, hương dăm đóm
Cháy nửa phần cây tắt đã lâu
Trời nặng đưa về những ý đông
Nặng nề như buổi tiệc mong chồng
Mà bao thiếu phụ sầu ly biệt
Cất kỷ vào rương những áo hồng
Đêm qua gió lạnh ở muôn mồ
Bay lạc về đây với ý thơ
Em tưởng bao màu son sắc ấy
Đường tàn chầm chậm với ngây thơ
Cho nên em có tránh yêu đương
Không đọc vần thơ của đoạn trường
Em thả giọng cười trong gió sớm
Tươi ròn như những mảnh kim cương
Màu sắc phong thổ
Đỉnh nối đỉnh dập dồn
Sẫm dần theo nắng rớt
Cả dãy Hoàng Liên Sơn
Núi thay màu từng phút.
Gác nhà giao tế cao
Dõi chừng về các rẻo
Lòng suối rừng xôn xao
Tiếng khèn lên vắt vẻo
Lại chuyển thành tím than
Núi đang màu cánh kiến
Khi tiếng người râm ran
Ba ngả đường vào huyện
Rũ bụi đèo quanh co
Ngựa thò phì hơi cám
Vành còn vướng gianh khô
Xe xếp đầy ngõ trạm.
Túi thêu nền vải chàm
Lủng lẳng bàn xà cột
Phong Thổ chiều cuối năm
Đảng viên về dự họp.
Núi nhoà vào bóng râm
Núi lẫn trong nền tối
Đèn sáng rực uỷ ban
Đêm mở màn đại hội.
Bàn định cư định canh
Bàn phân mùn, giống cấy
Một màu núi rất xanh
Trong mắt anh huyện uỷ.
Một chiếc lông mi rụng
CÙNG như mọi sáng trong tuần
Hôm nay giữa lớp học mùa xuân
Ở ngoại ô thành phố
-Hi-rô-si-ma
anh đào đang nở
Có em học sinh
thầy giáo lại gọi tên
Nhiều lần
không thấy đứng lên
Lớp học bỗng nhiên nghẹn ngào nức nở
Dăm mái đầu quay dần ra cửa
Phút lặng yên
lạnh suốt những làn da
Trong mỗi tấm lòng
một đám ma qua
Em bé mười lăm tuần nay vắng mặt
Đang quằn quại như ngọn đèn sắp tắt
Thịt sùi lên đường bong bóng cơn mưa,
Mảng tóc cuối cùng rụng xuống hố ung thư
Nước mắt bên giương nhỏ quanh tiếng mớ
Những ký ức
đầy lửa bom nguyên tử
Kẻng đổi giờ như giọt nước lạnh tanh
Đôi ngấn rùng mình trên mặt tường xanh
Thầy giáo lặng nhìn những vành môi thắm
Tưởng thấy cả bước đi chầm chậm
Của làn phóng xạ
năm xưa
Những bước ngầm đi
chưa dừng lại một giờ
Trên các ngách đường mười năm tàn khốc
Bài vở làm xong
có em ngồi khóc
Khi tình cờ thấy rụng chiếc lông mi
Hay có đường gân vừa dụt trong tay
Chết thảm hại
và sống trong mộng dữ
Tôi hỏi:
Đây có phải là mục đích của những phát minh nguyên tử?
Mùa xuân lên cao
(Bút ký bằng thơ)
Ngược dòng sông Đỏ
Núi giăng dây chuyền.
Mới nghe đã sợ
Những lên chẳng hiền:
Trái-Hút, Mậu-A, Ngòi-Hóp
Tên như tên của hang beo hốc cọp
Bóng ma theo gót thầy then:
Sâu quảng sùi lên.
Biệt kích còn moi sào huyệt:
Lưỡi lê chọc tiết.
Chặn đường, thổ phi cướp xe…
Chuyện cũ xưa nghe,
Hôm nay chân đến.
Ngược đồi, ngược bến
Trên đường ra giêng,
Ta từ những miền:
Mặt ao tròn như những lá khoai:
Gánh trĩu nương chè: đồi cong đôi vai:
Hội diễn mùa xuân: cọ xoè quạt lá;
Măng uốn cần câu: thuyền thon mình cá.
Ta qua những làng
Máng rủ suối sang.
Chàm ngâm tím vại.
Trâu kéo gỗ về sông Yên Bái
Bến Âu Lâu thóc trẩy sang đò;
Ta đứng trên những nương ngô
Phấn bay giếng nước.
Giàn su quả dày.
Vườn cam quả sây.
Cam hay chim nở.
Cam hay em nhỏ.
Trên cành múa lay:
Cam hay má đỏ
Tay sờ mát tay
Nứa chuối chân ngàn
Nhìn ngon con mắt;
Ngọn suối cổ đeo vòng bạc
Thảnh thơi giã cối nếp vàng.
Tay ai chẻ lạt.
Bó tròn lá dong:
Rung rinh làng mạc
Con nước xuôi bè lá bánh chưng.
Ta về quên cả phố phường;
Đêm nay lửa sưởi công trường:
Câu hát đồng bằng bay phấn đá
Nghe giọng miền Nam dòn dã.
Mắt nào không có bóng quê hương!
Đường ” ray” ta theo
Lào cai – Hồ Kiều,
Chiếc cầu biên giới
Hai cánh cờ giao thắm một màu
Xuân chưa vào hội
Mà lòng dựng nêu,
Người ra bến lội
Hai nước cùng nhen bếp lửa chiều,
Bên kia ai nói?
Nghe cả bên kia tiếng Việt kiều,
Đêm nằm xuân Xát,
Hồn ta nghe cựa gốc song Hồng,
Đồn giặc trên cao đà đổ nát,
Những áo chàm xanh hết khóc chồng,
Những áo chàm xanh vào hội nghị,
Trang sổ ghi đầy lịch đổi công.
Đường vào Rèo cao
Thang mây bậc bậc
Gõ vào núi Hoàng Liên cao ngất
Tre mai lá đổ xạc xào,
Đường mòn dốc cao
Yêu anh bộ đội,
Thương con ngựa thồ.
Vạch từng bước lau:
Ngựa qua suối gọi, Anh đi chim chờ;
Ngựa thồ vai muối
Anh đến đầu non giữ cõi bờ.
Ta vào Rẻo cao
Nhạc chông trỗi chào:
Mây gió thu ngang đài vật lý
Mắt đồng chí bạn rõi tin sao.
Sa Pa, Sa Pa
Rau dàn mặt đất.
Bàn tay thành thị đến tăng gia.
Sa Pa. Sa Pa
Biệt thự công viên Tây nghỉ mát.
Nay hố bom tròn để nhảy qua,
Sa Pa, Sa Pa
Điện thoại uỷ ban reo nhặt nhặt.
Màu khăn cán bộ lẫn theo hoa.
Cầu mây lắt lẻo.
Cỏ tranh bập bềnh,
Tay nâu ai dẻo
Dưới nắng ngồi thêu cánh áo viền,
Tay ai dắt ngựa ra phiên Tết:
Năm cũ người mèo mai trẩy hết,
Năm mới về theo những điệu khèn.
Lần vào Rẻo cao
Tà Phình – Lào Chái,
Xuân cũ bao người chạy thô phỉ.
Xuân nay cùng ta thuốc lào.
Ngược dòng sông
Ta thăm núi rừng.
Rừng giàu như ong
Đang gây tổ mật,
Núi thơm nau đồng
Chuyển sang mùa gặt.
Như ta đang nhớ
Những mùa xuân nào
Mơ trong sách vở,
Ước từ ca dao.
Ta mang miền ngược về thành phố,
Miền ngược nằm trong những búp đào.
Mùa xuân này lạnh lắm em ơi
Tiếc một mùa xuân tiếc chẳng nguôi
Em ngồi giũ kén cạnh nong phơi
Con oanh lơ lửng bên cành trúc
Hót vọng trời xa giọng đón mời
Ta đang dệt mộng với tơ vần
Rối rắm tâm tư cố gỡ lần
Mơ ước vừa vun đầu ngọn bút
Biết đâu em sắp sẵn hành trang.
Em đi, ngày tháng biệt mùi tăm
Kén đã luân sinh mấy kiếp tằm.
Một mảnh hồn ta còn đọng mãi
Trên vành nong úa sắc thời gian.
Mảnh ào tơ vân lỗi hẹn rồi
Mùa xuân này lạnh lắm em ơi
Bài thơ ấy đắp sao cho kín
Mảng tuyết cô liêu phủ suốt đời.
Mùa xuân vượt sóng
Nhớ một xóm chài gạnh biển,
Rêu đá bập bềnh, đường găm vò hến,
Nhà tranh hé cửa tò vò.
Cánh buồm xơ xác màu tro,
Lều lưới ngửa nghiêng bãi cát.
Sóng vỗ sụn chân vọng gác,
Đèn canh áy náy sau gành,
Thông cựa mình thưa thớt màu xanh.
Tiếng hát “ru hờ” vắng bặt.
Xóm nhỏ ngang tầm súng giặc.
Quanh năm bám biển chống càn.
Người đeo ống nước cơm rang,
Canh vắng xoáy lòng tiếng ốc.
Một buổi én về đuổi theo cá nục,
Thôn chài sực nhớ xuân sang.
Nhớ cành nêu tiếng khánh rộn ràng.
Cây bánh tét bó tròn nuột lại,
Nhớ một cành mai hương vàng bát ngát,
Bài thơ báo đọc dưới đèn,
Mành vẽ, chiếu hoa nhờ những con thuyền
Từ bến dâng ngoài ghé vào tấp nập,
Mùi tôm cá nồng lên bãi ngập,
Gió đưa thấu tận đầu nguồn,
“Măng le gửi xuống, cá chuồng…”
Câu hát ân tình nửa chừng bỗng đứt.
Xóm nhỏ én bay, nhớ về cá nục,
Nhưng ngoài khơi vẫn bóng tàu tuần
Giặc cài qua khép cửa mùa xuân
Bãi biển cắm đầy bàn chông, mũi mác.
Xóm nhỏ én bay, cát trùm lên cát,
Lẽ đâu xếp lưới chịu nghèo
Đốt lửa xơ thừng nhen ấm mũi neo,
Bạn chài trẻ ngồi bàn vượt lộng,
Ra khơi!
Ra khơi vạch con đường sống,
Ra khơi
Ra khơi vẹt sáng chân trời…
Biển gọi, thuyền nhanh… ra khơi, ra khơi
Mùa cá nục, xuân không chịu mất.
Đêm ấy buồm tuôn gió bấc,
Lưới dài kéo ngược sóng đen,
Tín hiệu truyền theo nhịp gõ mạn thuyền.
Mái chèo lướt bên lườn tàu giặc.
Luồn dưới ánh đèn pha sáng quắc,
Bạn chài đưa mắt tìm nhau.
Miệng súng đen ngòm!
Mặc.
Một vì sao
Trên đảo mờ xa như bàn tay vẫy tới.
Buổi chợ đồng bằng nhóm trong đêm hội.
Bỗng nhiên gặp lại những nàng
Đường đất gập ghềnh, chân chạy sỏi băng,
Tà áo sáng màu lân linh nước biển,
Phiên chợ tết trở nên xao xuyến
Loang ra thành những tin mừng,
Quang gánh em về thêm vị mùa xuân.
Váy bạc ánh đường kháng chiến.
Nhớ một xóm nghèo bám biển
Xông pha tiếp lại nguồn vui
Trước mũi súng thù – Ra khơi, ra khơi,
Én đã bay về, xuân không thể chậm.
Nắng sông Đà
Qua đò lạ bến đêm mưa
Sang canh khảm khắc ngủ chưa bản mường?
Sao còn mế đó đầu thang?
Sàn trong chiếu trải như dường chờ con…
Ngoài trời mưa vẫn cứ tuôn
Có se chiếc áo hong luồn sào tre?
Ngày mai còn những suối khe
Giữa hai sườn núi rét nghe đã tràn
Bỗng đâu trong giấc mơ màng
Trở tay nghiêng, nắng đến choàng bên hông
Nửa như ríu ríu vô lòng
Nửa như bế bế bồng bồng đi chơi
Nghe làn tóc gội se hơi
Nghe con chim sẻ sân phơi nhặt mùa
Thơm thơm mùi cải nên dưa
Lại nồng men đất sá bừa lật qua
Nắng gần thoắt đã nắng xa
Lòng như theo nắng chợt ra chợt vào
Lạnh vai, sực nhớ đầu sào…
Ô hay! trời vẫn rào rào đổ mưa
Khi con nằm giữa nắng mơ
Ấy khi đốt lửa mẹ hơ áo giùm
Phải chăng ánh lửa bập bùng
Là tia nắng ấm mẹ trùm mộng con,
Mưa còn đứt nối từng cơn
Nhưng mang nắng ấy vượt nguồn, con qua
Nắng ơi, Gìơ nắng rất xa
Phải từ bản lẻ sông Đà, nắng lên.
Nghe chiến thắng miền Nam tim tôi thành vô số
Có bao giờ như đêm nay, chào xuân
Tôi hoá trăm tôi, tôi mọc nghìn chân
Cùng một lúc xông vào bao thành phố
A, đỉnh tháp – Quy Nhơn ơi, đỉnh nhớ
A, Nha Trang – lòng biển của lòng thương
Đà Nẵng đây rồi, mộng tới trăm phương
Kìa Đà Lạt ngát xanh trời lưu luyến
Huế, Huế nữa, tím sao màu áo tím
Lại Sài Gòn, mơ trắng những đêm mơ
Và Kon-tum,tứ lớn một trường ca
Cả Bản-Thuộc, chưa một lần đặt bước
Cả những phố nhìn qua tranh vẽ phát
Phố hiện trong màu ửng trái cây đơm
Phố, chiều nào ai nhắc một mùi thơm…
Tôi đi, tôi đi dạt dào, ngây ngất
Mùi thuốc nổ bốc lên từ men đất
Mùi của căm thù, mùi của quê hương
Quyện với bụi than xoáy lốc trên đường
Ơi má, ơi ba! con lắng từng nhịp thở
Trong quật khởi mỗi người điều có chỗ
Tôi nhìn từng ánh mắt loé niềm tin
Xốc tới quân thù, ơi bạn, ơi em
Tôi thét theo tiếng hô truyền xung kích
Có lửa dậy từ mỗi điều căm tức
Có mìn tung trong mỗi ý trông chờ
Ôi Miền Nam tha thiết quá tự do
Đã chọc thủng tận tim gan của Mỹ
Xe bọc thép thành sư đoàn sắt gỉ
Kỵ binh bay gãy cổ những phi đoàn
Loạt loạt đồn tung, lớp lớp quân hàng
Thu lại liền tay tỉnh thành, thị trấn
Hết dọc phố dài, rạch ngang phố ngắn
Bốt gần tan, quét tới trại xa
Mỗi viên sỏi công viên, mỗi ô gạch hè nhà
Dưới gót quân đi bỏng lên lửa sống
Những thành phố của nhớ thương,trông chờ,
tưởng ngóng
Theo tiếng kèn rộn rã dấy lên
Có những vòm sao mới đủ mắt dõi nhìn
Từng mỗi chiến công trên từng tấc đất
Tôi hoá nghìn tôi vẫn không đi khắp
Ơi Miền Nam, Miền Nam, Miền Nam…
Chuyển động trăm trời khí thế một lương tâm
Nghe sao
Có lẽ sao trời ta nhìn thấy đêm đêm
Là tiếng nói hào hùng bằng nhịp đập con tim
Của nhân loại qua nghìn đời để lại.
Ta sẽ nghe từ chùm sao Bánh-lái
Tiếng người hô vượt biển thắng phong ba
Nghe sao Hôm, sao Mai nói đợi nói chờ
Vằng vặc hai đầu không gian chung thuỷ.
Nghe Tua-rua gọi gieo trồng, gặt hái
Xong mùa màng lại bàn dệt chiếu chăn
Nghe Thần – nông dạy con cháu kiệm cần
Hạt vãi hạt vưong lấy phần nuôi vịt
Nghe Bắc Đẩu, Nam Tào lục tìm sồ sách
Xe chặt nhân duyên bằng sợi nghĩa sợi tình…
Cả một Ngân Hà tỏ rạng lung linh.
Sao đang nói bao nhiêu điều cho cuộc sống…
Biết đâu nữa ngày mai trên trời rộng
Sẽ mọc thêm biêng biếc một chòm xanh
Từ những lời em nói với anh.
Ngựa nông trường
Chiều giát vàng mé núi
Gió lặng và trời thanh
Đầu mương le lói vài hoa chuối
Vẳng tiếng rìu xa đẵn nắng hanh.
Người chăn ngựa ngồi trên gọp đá
Bóng đổ tràn lòng thung
Tiếng sáo hãy còn vương trong lá
Sương từ chân núi dâng.
Ngựa hồng đang mê cỏ
Nung núc đùi tròn căng ráng đỏ
Ngựa bạch muốn trèo cao
Gáy rũ chòm lông xoắn móc câu.
Ngựa ô, ngựa ô chừng háu đá
Ghếch cổ ngựa kim lên đọ má
Người chăn đào gậy đếm quanh đàn
Ánh lự hào trong mắt chứa chan,
Có lẽ giờ này cô Thái trẻ
Hẳn bận cắt nhau con tía đẻ
Ngày mai tiên tràng cò nhung tơ
Thêm chú ngựa con lần bước nhẹ.
Người chăn ngoảnh nhìn về phía dưới
Dẫy bếp nông trường đang toả khói
Thóc cho ngụa giống chắc đang quây
Cỏ trữ mùa đông xe đã đầy
Bỗng hiện lên sườn núi
Những tay áo xắn cao
Những mái đầu tết vội
Chuồng hố vang tiếng cào
Tàu máng nồng hơi rạ
Anh em đôi ấy thường bảo nhau
Chỉ có ngời chăn là vất vả.
Nhưng anh, anh chi lắc đầu
Việc chăn đắt nhất phần nhàn hạ.
Tiếng trúc rài véo von
Anh bòn mỏi anh qua sáu lỗ tròn
Thảo nguyên như mới theo tầm sáo
Giáp lận đèo xa một nét son.
Ngựa hồng ung dung bước
Ngạc suối reo men vào uống nước
Ngựa bạch thoắt quay đầu
Lóc cóc đằng xa tiếng mõ trâu
Ngựa Ô ngứa gáy lăn trên cỏ
Người chăn sực nhớ những con xa
Giờ dưới trung du đang kéo cộ
Hay vượt cổng trời qua
Chở hàng mậu dịch lên phiên chợ
Hay đang hí rộn đỉnh rừng già
Rời nại biên phòng về bàn vắng
Bỗng trời rãi nắng
Núi mờ dần bóng đêm
Tiếng sáo cũng dần im
Nhưng dõng dạc… hồi ba
Này tiếng tù và
Người chân đứng lên đồn hỏi lại thổi
Tiếng sừng bay lảnh lói
Tiếng sừng vòng cung
Nhu sừng Siết quanh sườn núi
Cả đàn ngựa ngước lên
Bắp thịt rung rùng chiều tím màu sim
Rồi có quảy ức nẩy
Rồi nhịp vó dập dồn cất theo tiếng hí
Cẳng hậu sài dài, bờm trán hất tung
Gáy dựng cao tia nắng rớt sau cùng
Hồng. bạch. tía, ô… thoạt sau, thoạt trước
Như lửa rượt tuyết băng, tuyết tròn lửa vút
Như mây dồn ráng ứ, ráng vọt mây tuôn
Đồi cò cuộn vồng
Cả một trên đồi nghiêng lối.
Nhìn hướng nông trường lẫn vào sương núi
Tù và buông thõng ngang hóng
Môi người chăn hãy còn nóng rực
Tiếng người chăn đồn lên phía trước
Anh khoá lại chặng đường
Ngất ngưởng trên mình con “bắc thảo”
Lại mê về quê đựơc Hậu Giang
Chở má dạo chơi vòng xe thổ mộ.
Ngựa qua từng chuyến
Nàng từ buổi sánh hoa
Không hay chồng đã hỏi
Chàng từ buổi đi qua
Yêu mà không dám nói
Trưa hào hoa mình lụa
Thương trời ngơ ngẩn xanh
Buồn nghe qua chuyến ngựa
Trên nẻo làng quanh quanh
Gặp thuở trời tháng bảy
Mưa ngâu dài trên sông
Đường không xa gì mấy
Lòng ơi, cách chẳng cùng
Thuyền từ xa bãi sậy
Cỏ nghẹn sầu cố nhân
Ngõ nàng mà quạnh ấy
Ngựa chàng đến mấy lần
Ừ, sao mà tương tư?
Thương gì nơi vòng giếng?
Nhớ nào ở hương thu
Ngựa chàng sang từng chuyến
Đường vẫn nao dòng cũ
Ngựa nào bước chân xưa
Áo chàng xanh lam lũ
Trời ơi, trời đừng mưa.
Nhân ngày giỗ nhớ Xuân Diệu
Bởi cuộc sống không bao giờ chán nản
“Và cây đời mãi mãi xanh tươi”
Ơi Xuân Diệu – duyên thơ tình bạn
Hẳn hôm nay lại về lại với người
Vâng nỗi tiếc niềm thương hơi ấm lửa
Chất liệu này chỉ có ở nhân gian
Chắc anh lạnh xin ngồi đây ở giữa
Cho bạn bè sưởi ấm lại dung nhan
Lụt mới tràn lên đồng bãi quê ta
Giữa tháng trọng đông mà đất còn ngập ngụa
Giá như thường năm anh có về nhà
Sẽ thao thức suốt đêm vì sóng vỗ
Sóng phập phồng theo gió bấc tuôn qua
Xác quê ngoại cứ mỗi lần biển động
Sóng bồn chồn chờ tiễn bước anh xa
Ghé đôi bữa sống lại ngày bé bỏng
Anh khuất vời, mới đó đã tròn năm
Sau cánh cửa cõi đêm dày đã khép
Tưởng đêm qua trước lúc đi nằm
Bút còn ngấn mực bài thơ mới chép
Ngày giỗ đầu xin thắp nén nhang
Xa chỗ anh nằm nhưng gần nơi bú mớm
Bận ấy anh về vĩnh biệt quê hương
Ta đâu biết,còn trách anh về muộn
Vẫn như trước anh bình thơ trích truyện
Lên giáp nguồn xuống cuối mạn phù sa
Giữa tâm sự có khi nghẹn tiếng
Nhích tầm vai anh giấu bạn cài già
Một phẩm người yêu cuộc sống bao nhiêu
Không muốn vắng mặt mình giữa cơn chèo chống
Đã từng quen lội suối trèo đèo
Thở khí thở của chiến trường và lao động
Bởi có cái nhìn qua nhãn quan thấm thấu
Quả sấu con cũng “biểu tượng tài năng”
Và nếu không đủ một sức bền sáng tạo
Có nghĩa gì tiếng “cục tác ở Thịnh lang”
Tuổi bảy mươi trẻ lại với thơ tình
Ai bảo yêu đương không của người cách mạng
Nhà thơ yêu là yêu bóng yêu hình
Đừng nghĩ thế xuân đời đâu có hạn
Anh trả nợ cho đời
Bằng cả khối công trình uyên bác
Và đời còn nợ anh, món nợ không nguôi
Về nổi cô dơn không nơi bù sớt
Mỗi vòng hoa rồi tàn trên nấm mộ
Mọi nắm nhang sẽ trở lại hàng tăm
Xuân Diệu ơi chỉ có lòng tưởng nhớ
Ôm trọn bóng hình đậm nét tháng năm
Nhập vào xuân mới
Đèn chong gác hẹp – sầu nhân bản –
Cháy lụn guồng tim lạnh bút thơ.
Xuống thang mặt trắng bơ thờ,
Va vào thế sự còn ngờ chiêm bao.
Không gian hồng ngát rộng,
Man mác nẻo Dương Quan.
Mùa – tôi chưa kịp sống –
Đưa én dệt cây ngàn.
Chim ca tình lúa mới,
Cành múa trái mọng tròn.
Nắng không vương chờ đợi,
Đường cỏ mẹp chân mòn.
Triều dâng bể lớn – hồn dân tộc –
Lấp cạn cồn hoang loáng bãi dương.
Cỏ non in vết bạn đường,
Bốn phương dồn lại một trường hân hoan.
Núi thôi phân ranh giới,
Đường nối vạn lý tình.
Người mang hương vào hội,
Gót rỗ dấu trường chinh.
Nhịp chân vẽ hoa bụi,
Vung tóc loé sương hồng.
Tiếng gọi trong lòng núi,
Lời đáp tự nguồn sông.
Cầm cày hiểu nghĩa đất,
Đạp cửi biết tình tơ.
Mài gươm rèn nết sắt,
Đọc gió cát tìm thơ.
Co tay vồng núi thịt,
Nhô trán đội trăng sao.
Nhai cỏ đắp thương tích,
Người xuân tắm nắng đào
Gió đùa mây ám – hờn nhân loại –
Vạch nẻo bình minh loá bến vui.
Chiếc thuyền viễn thú tuông xuôi,
Nhấp nhô đảo biếc dường trôi theo thuyền.
Nắng chảy qua triền suối
Hao hao niềm cố nhân.
Lòng – tôi không tiếc nuối –
Gởi theo ngày xuất quân.
Hương ngập chẳng chờ hoa,
Hoa nở không đợi nguyệt;
Nguyệt lên giữa xế tà
Nhập vào xuân bất diệt.
Xuân ấm chân son – màu thế hệ –
Trên nền vũ tạ ấm sênh ca.
Nghiêng tai nghe nhạc hải hà,
Mờ trong tiếng nhạc, tiếng gà đêm đông.
Nhớ
Một buổi trong rừng, chim “hít cô”
Nhẹ nhàng buông nhẹ xuống hư vô
Những tràng ngọc tiếng lâng trong gió.
Theo những dòng mây chảy lặng lờ.
Tôi nhớ trên đường bao vảy lá.
Mà thu vàng rụng những ngày khô…
Ừ sao không nhớ người trai trẻ,
Trò chuyện cùng tôi dưới ánh trăng?
Đêm qua tan hội trong làng cuối,
Khi đứng bên cầu buộc giải khăn…
Những bạn đẩy goòng
Đêm ấy.
Đêm mồng một
Tháng Năm.
Sao đã cháy đàng Đông.
Chiếc xe goòng lên dốc.
Chiếc xe goòng ở đây còn lên dốc.
Đoàn đẩy xe hì hục bên nhau-
Vân canh dài cánh rừng sâu.
Khói bom còn khét trên đầu ngọn cây.
Goòng đã bật lửa đường rây.
Quả tim bọc sắt chở đầy quân tương.
Xa xa đôi bếp nhà sàn.
Dụi con mắt đỏ vẹt ngàn nhìn theo.
Dọc rừng núi cheo leo.
Người đi vào đêm vắng
Nghĩ đến giờ chiến thắng,
Lòng họ sáng hơn rằm
Đón chào Mồng một tháng Năm,
Người ra mặt trận áo đầm hơi sương,
Lòng đài theo bóng quế hương.
Bàn tay lao động cản đường chiến tranh.
*
Hôm nay trong hoà bình,
Giữa thủ đô Hà Nội,
Một đoàn tàu quyện khói,
Mùa xuân trổi dậy từng toa.
Cửa gương cô gái ôm hoa.
Mắt xanh Tây -Bắc áo pha màu chàm.
Ngày mai Mồng một tháng Năm.
Người mang hương núi về thăm phố phường.
Còi vui dóng dả bạn đường.
Còn như thấy chuyến chuyến goòng năm xa.
Vẫn bao người ấy chân đưa
Trong đêm quê cũ gió mưa rạt rào.
Mắt còn thắp cháy thay sao,
Trên môi mùi vị gian lao lại nồng,
Quanh co xuyên ngách “thành đồng”,
Ngực căng gió bấc trong lòng cờ bay.
*
Họ đi, ánh lửa đường rây.
Trò canh sáng giữa mắt này đêm đêm.
Những thành phố ra đi
(Trích trường ca “Khúc ruột miền Trung”)
BẮT đầu từ những cây nước công viên
Vòi phun nghẹn tắt
Rồi, đêm hút sâu theo từng mỗi tối bớt đèn
Đến chợ búa, lối cổng vào khoá chặt
Các công sở trống không,
Toà, viện đứng nghe gió lùa thang gác
Rồi từ, giường, bàn, ghế, chạn ăn
Lọc cọc theo xe lăn trong khói bụi bê tông đổ sập
Bề cao thành phố thấp dần
Cây đại lộ buông cành lơ láo
Ngõ cụt bộn bề thêm mùi bùn nhão
Khu, phường, xốc xếch thùng, ky
Sắt vụn, mảnh chai xiết dưới bánh xe
Cho đến lúc
Những hàm răng tà-vẹt cắm xuống các đầu đường lở nhựa
Những trạm gác cuối cùng đỏ hoe ánh lửa
Rời ngoại ô – Những thành phố ra đi.
*
Những thành phố trẻ trung với cần trục, xúp-de
Những thành phố già nua, nặng nề thành quách
Dọc đường cái, vai khiêng tay xách
Chia nhỏ mình ra trên mỗi ngả đường.
Lùi sâu dần qua góc chợ, bìa thôn
Trên đốt ngón tay tính người ở lại.
*
Ra đi – ra đi, đường mòn, lối bãi
Con sông quê xa lại thủ thỉ bên lòng
Vợ bỗng mến yêu quê ngoại của chồng
Cái thung lũng nồng hăng mùi cỏ
Chồng thấy vấn vương ngày thơ của vợ
Ơi, cành ổi này mẹ ru giấc con xưa
Nay con lại về mắc võng cháu đưa.
Câu hát trên đồng mông mênh nắng gió
Đã xao xuyến những lòng người hè phố.
Tiếng gàu khua lòng giếng thoáng hương thơm
Dần quen cùng mùi cơm chín lửa rơm.
Ra đi – ra đi toả về các ngả
Những quen thân đã xoá dần xa lạ.
Bả vai quằn dưới gánh phở hàng rong
Đang nhún nha theo gánh mạ trên đồng.
Chiếc bao tải lấm màu than phố kiệt
Về giũ bụi khoai đỏ màu đất sét.
Dấu ốc trên rêu, bóng cá nhảy trong lờ
Rạo rực tâm hồn bầy trẻ đêm mưa
*
Ra đi – ra đi, dốc trèo suối lội
Tháo rời máy những xưởng đường, xưởng sợi
Đe, búa vào rừng lập trại công binh
Đến xứ dừa nương thế lá tre xanh
Tước dó, giã rơm, đắp lò seo giấy
Về những cánh đồng hạn khô chờ cấy
Siết nồi hơi vặn chạy máy bơm
Tiếp đường mòn qua bãi mía, nương thơm
Sắp chữ, dập khuôn in đều sách báo
Giữ vẹn màu xanh công nhân trên áo
Sức cần lao lại dựng mới những quê hương
Cái ốc hòn bi đem ráp máy, chuyền guồng
Giây điện, lá tôn buộc che lều lán.
Quy Nhơn – bé gối đầu rừng, nhớ Tấn
Sông-Cầu-con trong lũng thấp nhớ dừa
Lòng Tuy Hoà mong núi Nhạn giữa đồng dưa
Quảng Ngãi trú thôn cau nhớ về thành quách.
Lọc cọc xe lăn, cồng kềnh vai vác
Thành phố rải về ba tỉnh rưỡi tự do
Đất trăm nơi đâu cũng hẹn hò
Không riêng chỉ nhà quen, xóm thuộc
Dầu lạc dầu dừa đèn đêm thao thức
Quán cháo gánh hàng, đây thành phố nhúm nhen
Lại ra ga nghe chuyến chuyến goòng đêm
Lại xuống bến đón ghe bầu xuôi ngược
Dòng tâm sự đã gửi thông nét mực
Cuối bể, chân đèo dần nối đường dây
Chuyện vác khuân, bàn lẫn chuyện cuốc cày
Dù có gánh lẻ loi ngang đường rẽ bạn
Với những riêng tư hòm rương chất nặng
Thành phố vẫn bền những bước ra đi
Thân đã nhẹ nhàng với mái rạ, liếp tre
Đem sức bàn tay rút ngắn dần gian khổ
Giặc có đến lại nhà không, quán bỏ
Lại tản ra trên đường cái tự do
Đề dành cho chúng nó, dưới than tro
Những mìn ổ và hầm chông du kích
*
Đường trở lại phải lót bằng xác địch.
Trên đây, chúng tôi đã chia sẻ đến các bạn những bài thơ hay nhất của nhà thơ Yến Lan. Ông ra đi nhưng để lại cho đời nhiều thi phẩm nổi tiếng và giá trị. Với sự tinh tế cùng phong cách thơ nổi bật mà tên tuổi của ông luôn sống mãi trong lòng người hâm mộ. Cảm ơn đã theo dõi bài viết này của chúng tôi nhé!
Xem thêm:Trọn bộ những bài thơ hay nhất của nhà thơ Yến Lan phần 3
Theo Thuvientho.com
